Page 170 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 170
Әtiri kim kәşf edib?
İnsan, yәqin, elә lap әvvәldәn yasәmәn vә zәncәfil kökündәn dә әtriyyat
cürbәcür әtirlәrdәn istifadә edib. sәnayesindә istifadә olunur?
Yeri gәlmişkәn, “parfümeriya” latın
dilindәn, “parfumus” sözündәn götürülüb: Qәdim insanlar әtiri çiçәklәrdәn dә
burada “fumus” sözü “tüstü” mәnasında alırdılar. Bunun üçün onun cövhәri su
işlәnirdi. Bu bizә belә bir fikir tәlqin edir vasitәsiylә çıxarılırdı. Bu prosesә “anfleraj”
ki, qәdim insanlar cürbәcür qoxular almaq deyirdilәr. Başqa sözlә, çiçәklәrdәn aro-
üçün xoş iyi olan ağacları, yarpaqları, matik maddәlәrdәn qoxu alınması. Taxta
qatranı yandırırdılar. çәrçivәlәrә şüşә parçası yerlәşdirir vә
Biz bilirik ki, misirlilәr әtirdәn 5000 il üstündәn tәmizlәnmiş donuz yağı qoyur-
әvvәl artıq istifadә edirdilәr. Lakin qızılgül dular. Lәçәklәri tez-tez dәyişirdilәr ki,
lәçәklәrindәn gül әtri almaq ilk dәfә tәmizlәnmiş yağ lazımi qәdәr cövhәri
әrәblәrin ağlına gәlib. Bu, 1300 il әvvәl özünә çәkә bilsin.
baş verib. Ərәblәr gül suyundan yalnız
әtir kimi deyil, hәm dә dәrman kimi istifadә Cövhәr alınmasının müasir üsulu
edirdilәr. Ən qәdim qoxulu maddә isә gül neftdәn әldә olunan vә mәxsusi tәmizlәn-
yağı idi, daha doğrusu, gül lәçәklәrindәn miş әridici maddәlәrdәn istifadә etmәkdir.
çәkilәn efir yağı. Yarım hektar gül kolu 1 Sonra әridicini yığışdırır, әtiri isә spirt
ton lәçәk verirdi. Ondan isә cәmi yarım vasitәsiylә tәmizlәyirlәr.
kiloqram yağ alırdılar. Tәәccüblü deyil ki,
bu әtirlәr çox baha olurdu. Bu gün elm yeni әtirlәrin kәşfindә
Qızılgül, bәnövşә, jasmin, nәrgiz vә tәbiәtlә әmәlli-başlı bәhsә girib. Kimyaçılar
portağal çiçәyindәn bu gün dә әtir kömür qatranından, skipidardan vә başqa
hazırlanmasında istifadә olunur. Bәs siz buna bәnzәr materiallardan elә süni qoxular
bilirsinizmi, sidr vә sәndәl ağaclarının alırlar ki, onları tәbii qoxulardan seçmәk
qabığı; lavanda, nanә, әtirşah yarpağı, olmur. Yaxşı, peşәkar әtriyyatçı elә qoxu
çәlәngi yarada bilәr ki, onu tәbii çiçәklәrdәn
almaq qәtiyyәn mümkün olmaz.
İnsan, yәqin, elә lap әvvәldәn yasәmәn vә zәncәfil kökündәn dә әtriyyat
cürbәcür әtirlәrdәn istifadә edib. sәnayesindә istifadә olunur?
Yeri gәlmişkәn, “parfümeriya” latın
dilindәn, “parfumus” sözündәn götürülüb: Qәdim insanlar әtiri çiçәklәrdәn dә
burada “fumus” sözü “tüstü” mәnasında alırdılar. Bunun üçün onun cövhәri su
işlәnirdi. Bu bizә belә bir fikir tәlqin edir vasitәsiylә çıxarılırdı. Bu prosesә “anfleraj”
ki, qәdim insanlar cürbәcür qoxular almaq deyirdilәr. Başqa sözlә, çiçәklәrdәn aro-
üçün xoş iyi olan ağacları, yarpaqları, matik maddәlәrdәn qoxu alınması. Taxta
qatranı yandırırdılar. çәrçivәlәrә şüşә parçası yerlәşdirir vә
Biz bilirik ki, misirlilәr әtirdәn 5000 il üstündәn tәmizlәnmiş donuz yağı qoyur-
әvvәl artıq istifadә edirdilәr. Lakin qızılgül dular. Lәçәklәri tez-tez dәyişirdilәr ki,
lәçәklәrindәn gül әtri almaq ilk dәfә tәmizlәnmiş yağ lazımi qәdәr cövhәri
әrәblәrin ağlına gәlib. Bu, 1300 il әvvәl özünә çәkә bilsin.
baş verib. Ərәblәr gül suyundan yalnız
әtir kimi deyil, hәm dә dәrman kimi istifadә Cövhәr alınmasının müasir üsulu
edirdilәr. Ən qәdim qoxulu maddә isә gül neftdәn әldә olunan vә mәxsusi tәmizlәn-
yağı idi, daha doğrusu, gül lәçәklәrindәn miş әridici maddәlәrdәn istifadә etmәkdir.
çәkilәn efir yağı. Yarım hektar gül kolu 1 Sonra әridicini yığışdırır, әtiri isә spirt
ton lәçәk verirdi. Ondan isә cәmi yarım vasitәsiylә tәmizlәyirlәr.
kiloqram yağ alırdılar. Tәәccüblü deyil ki,
bu әtirlәr çox baha olurdu. Bu gün elm yeni әtirlәrin kәşfindә
Qızılgül, bәnövşә, jasmin, nәrgiz vә tәbiәtlә әmәlli-başlı bәhsә girib. Kimyaçılar
portağal çiçәyindәn bu gün dә әtir kömür qatranından, skipidardan vә başqa
hazırlanmasında istifadә olunur. Bәs siz buna bәnzәr materiallardan elә süni qoxular
bilirsinizmi, sidr vә sәndәl ağaclarının alırlar ki, onları tәbii qoxulardan seçmәk
qabığı; lavanda, nanә, әtirşah yarpağı, olmur. Yaxşı, peşәkar әtriyyatçı elә qoxu
çәlәngi yarada bilәr ki, onu tәbii çiçәklәrdәn
almaq qәtiyyәn mümkün olmaz.
