Page 35 - antologiya
P. 35
idə Ədib Adıvar 35
tәdbirli olduğu üçün onu kәndlәr yağmalanarkәn evlәri
yandıran dәstәyә üzv etdilәr. Qısa müddәtdә çavuş oldu.
Çox keçmәdәn varlandı. Girdiyi kәndin daşı daş üstündә
qalmırdı: adamları soyur, gәnc vә gözәl qadınları İzmirә
göndәrir, yaşlıları isә öldürürdü. Bәzәn dә insanları diri-
diri yanan evlәrin üstünә ataraq: “Evinizi söndürürük, su
lazımdı” – deyib hırıldayırdı. Onun bu әmәllәri qısa
müddәtdә bütün yunan ordusunda bir adәt halını aldı.
Öldürdüyü, şikәst etdiyi qız uşaqlarının sayı-hesabı yox
idi, elәlәri dә vardı ki, başlarına gәtirilәnlәri yazmaq
mümkün deyil.
Hәyatda bәzilәri qumara, bәzilәri qadına, bәzilәri dә
pula aludә olur, Yanako isә qәdim Roma imperatorları
kimi, insanların әzabını görmәkdәn zövq alırdı. Elә hey
ölü sayını artırmaq, yeni işgәncә üsulları tapmaq haqda
düşünür, kәndlәr azaldıqca narahat olurdu. Onu әn çox
hәyәcanlandıran bir arzusu vardı: adı “Fatma” olan, әllәri
gözәl, barmağı üzüklü bir türk qızı tapmaq. İndiyәdәk
olduğu kәndlәrin Fatmalarından heç birinin barmağında
zümrüd qaşlı üzük olmamışdı. Nәhayәt, bu axşam...
1921-ci ilin 18 sentyabr axşamı dәftәrindә iki kәndin
xәritәsini çәkib kirli, qıvrım saçlarını әllәriylә qarışdırdı.
Bunlar әn varlı kәndlәr idi. Kәndә elә girmәk lazım idi ki,
mal-heyvan ürküb pәrәn-pәrәn düşmәsin. Ancaq dәstәsin-
dә cәmi on sәkkiz döyüşçü, dörd araba vardı, bu, kәnd
camaatının mal-dövlәtini aparmaq üçün kifayәt etmә-
yәcәkdi. Kәnddә araba tapa bilәcәyinә dә ümidi yox idi,
kömәyә başqalarını çağırmaq da istәmirdi, etibar etmirdi.
Dan yeri sökülәndә Günüzü tәrәfdәki Kozac kәndinә
yaxınlaşdılar. Qarğıdalı tarlalarına gedәn yolun ortasında
bir qadınla qarşılaşdı. Yaşıl önlüklü, ağ örpәkli gәnc, gözәl
bir gәlin idi, qaragöz, göyçәk bir uşağın әlindәn bәrk-bәrk
yapışmışdı, qucağında isә tәzәcә doğulmuş quzu vardı.
Gәlinin duman içindә aydın görünәn gözәlliyi Yanakonu
tәdbirli olduğu üçün onu kәndlәr yağmalanarkәn evlәri
yandıran dәstәyә üzv etdilәr. Qısa müddәtdә çavuş oldu.
Çox keçmәdәn varlandı. Girdiyi kәndin daşı daş üstündә
qalmırdı: adamları soyur, gәnc vә gözәl qadınları İzmirә
göndәrir, yaşlıları isә öldürürdü. Bәzәn dә insanları diri-
diri yanan evlәrin üstünә ataraq: “Evinizi söndürürük, su
lazımdı” – deyib hırıldayırdı. Onun bu әmәllәri qısa
müddәtdә bütün yunan ordusunda bir adәt halını aldı.
Öldürdüyü, şikәst etdiyi qız uşaqlarının sayı-hesabı yox
idi, elәlәri dә vardı ki, başlarına gәtirilәnlәri yazmaq
mümkün deyil.
Hәyatda bәzilәri qumara, bәzilәri qadına, bәzilәri dә
pula aludә olur, Yanako isә qәdim Roma imperatorları
kimi, insanların әzabını görmәkdәn zövq alırdı. Elә hey
ölü sayını artırmaq, yeni işgәncә üsulları tapmaq haqda
düşünür, kәndlәr azaldıqca narahat olurdu. Onu әn çox
hәyәcanlandıran bir arzusu vardı: adı “Fatma” olan, әllәri
gözәl, barmağı üzüklü bir türk qızı tapmaq. İndiyәdәk
olduğu kәndlәrin Fatmalarından heç birinin barmağında
zümrüd qaşlı üzük olmamışdı. Nәhayәt, bu axşam...
1921-ci ilin 18 sentyabr axşamı dәftәrindә iki kәndin
xәritәsini çәkib kirli, qıvrım saçlarını әllәriylә qarışdırdı.
Bunlar әn varlı kәndlәr idi. Kәndә elә girmәk lazım idi ki,
mal-heyvan ürküb pәrәn-pәrәn düşmәsin. Ancaq dәstәsin-
dә cәmi on sәkkiz döyüşçü, dörd araba vardı, bu, kәnd
camaatının mal-dövlәtini aparmaq üçün kifayәt etmә-
yәcәkdi. Kәnddә araba tapa bilәcәyinә dә ümidi yox idi,
kömәyә başqalarını çağırmaq da istәmirdi, etibar etmirdi.
Dan yeri sökülәndә Günüzü tәrәfdәki Kozac kәndinә
yaxınlaşdılar. Qarğıdalı tarlalarına gedәn yolun ortasında
bir qadınla qarşılaşdı. Yaşıl önlüklü, ağ örpәkli gәnc, gözәl
bir gәlin idi, qaragöz, göyçәk bir uşağın әlindәn bәrk-bәrk
yapışmışdı, qucağında isә tәzәcә doğulmuş quzu vardı.
Gәlinin duman içindә aydın görünәn gözәlliyi Yanakonu
