Page 566 - "Azərbaycan ədəbiyyatı antologiyası" (Proza)
P. 566
Azÿrbaycan ÿdÿbiyyatû antologiyasû
Can üstә
Yataq otağının aralı qapısından, hәmişәki kimi, onun xara üzlü
yorğanı, çarpayısının yanında qaralan alçaq, taxta kәtili, kәtilin
üstündә, suyu uzun müddәtdәn bәri dәyişilmәdiyindәn balaca,
bulanıq akvariumu xatırladan su stәkanı, stәkanın dibinә hansısa su
heyvanının skeletitәk yatmış protez dişlәri görünürdü.
Dәhlizdә soyunduğum plaşın xışıltısından, ya bәlkә, neçә vaxtdan bәri
vurduğum әtirin iyindәn o, bu dәfә dә gәlәnin kim olduğunu hiss elәdi. Bunu
son ayların pәhrizindәn әtini tökmüş ayaqlarının çarpayının sәthindәn seçil-
mәyәn yorğanının altıyla sualtı çәkisizlikdә üzәntәk, lәng gәzişmәlәrindәn
anladım.
566 Mәnim gәlişimi o, ötәn dәfә dә belәcә – başını balışdan ayırmadan,
әvvәllәr elәdiyi kimi, azca da olsa, dikәlib aralıqdan görünәn dәhlizә boy-
lanmadan, elә gözüyumulu halda uzandığı yerdә bilmişdi. Ötәn dәfә dә onu
oyatmamaqdan ötrü otaq boyu barmaqlarımın ucunda gәzişdikcә, özünü
ölülüyә vurmuş, axşamacan canüstü konvulsiyalarda vurnuxmuş, mәn onun
oyanmağını gözlәmәkdәn әldәn düşüb üzülmüş vәziyyәtdә evә gedәnәcәn,
gözlәrini bircә dәfә dә olsun açmamışdı. Onun bu qurama “cançәkişmә”
tamaşalarıyla mәni hürküdüb bu evdәn, әtrafından didәrin salmaq istәyi
mәnә çoxdan bәlli olsa da, özümü o yerә qoymur, sәbirlә bu tamaşanın
axırını gözlәyirdim.
Bu dәfә qocanın yataq otağında ondan savayı, iki nәfәr dә vardı.
Deyәsәn, uzaq kәnddәn gәlәn qohumları idi. Kirpiyәbәnzәr çalsaç bir kişi,
bir dә qırmızıyanaq oğlan uşağı.
Kişi mәni görcәk, yüz illәr tanıdığı yaxın adamını görәntәk, sevincәk
halda:
– Yaxşı gәldin, bala, halı bayaqdan çönüb, – dedi.
Qocanın halı bu dәfә, deyәsәn, doğrudan, pislәşmişdi. Burnu saralıb
qarmaq kimi aşağı әyilmiş, gözlәri dәrin, qara çuxurlara batmışdı. Elә bil
nәfәsi dә gәlmirdi. Yarımaçıq ağzından quruyub avazımış damağının bir
hissәsi görünürdü.
– Sabaha çәkәr – kişi ağzının içindә, elә bil bu dәfә özü-özünә dedi,
sonra çönüb böyründәki pәncәrәdәn çölә boylandı.
Mәn yaxına gәlib qocaya sarı әyildim vә üzünә diqqәtlә baxdım.
Bu dәfә o, deyәsәn, doğrudan, ölürdü… Ağır-ağır dәrdiyi qısa
nәfәslәrinin içiylә hansısa uzaqlıqlardan süzülәn sızıltı dolu sәsi eşidilirdi…
Can üstә
Yataq otağının aralı qapısından, hәmişәki kimi, onun xara üzlü
yorğanı, çarpayısının yanında qaralan alçaq, taxta kәtili, kәtilin
üstündә, suyu uzun müddәtdәn bәri dәyişilmәdiyindәn balaca,
bulanıq akvariumu xatırladan su stәkanı, stәkanın dibinә hansısa su
heyvanının skeletitәk yatmış protez dişlәri görünürdü.
Dәhlizdә soyunduğum plaşın xışıltısından, ya bәlkә, neçә vaxtdan bәri
vurduğum әtirin iyindәn o, bu dәfә dә gәlәnin kim olduğunu hiss elәdi. Bunu
son ayların pәhrizindәn әtini tökmüş ayaqlarının çarpayının sәthindәn seçil-
mәyәn yorğanının altıyla sualtı çәkisizlikdә üzәntәk, lәng gәzişmәlәrindәn
anladım.
566 Mәnim gәlişimi o, ötәn dәfә dә belәcә – başını balışdan ayırmadan,
әvvәllәr elәdiyi kimi, azca da olsa, dikәlib aralıqdan görünәn dәhlizә boy-
lanmadan, elә gözüyumulu halda uzandığı yerdә bilmişdi. Ötәn dәfә dә onu
oyatmamaqdan ötrü otaq boyu barmaqlarımın ucunda gәzişdikcә, özünü
ölülüyә vurmuş, axşamacan canüstü konvulsiyalarda vurnuxmuş, mәn onun
oyanmağını gözlәmәkdәn әldәn düşüb üzülmüş vәziyyәtdә evә gedәnәcәn,
gözlәrini bircә dәfә dә olsun açmamışdı. Onun bu qurama “cançәkişmә”
tamaşalarıyla mәni hürküdüb bu evdәn, әtrafından didәrin salmaq istәyi
mәnә çoxdan bәlli olsa da, özümü o yerә qoymur, sәbirlә bu tamaşanın
axırını gözlәyirdim.
Bu dәfә qocanın yataq otağında ondan savayı, iki nәfәr dә vardı.
Deyәsәn, uzaq kәnddәn gәlәn qohumları idi. Kirpiyәbәnzәr çalsaç bir kişi,
bir dә qırmızıyanaq oğlan uşağı.
Kişi mәni görcәk, yüz illәr tanıdığı yaxın adamını görәntәk, sevincәk
halda:
– Yaxşı gәldin, bala, halı bayaqdan çönüb, – dedi.
Qocanın halı bu dәfә, deyәsәn, doğrudan, pislәşmişdi. Burnu saralıb
qarmaq kimi aşağı әyilmiş, gözlәri dәrin, qara çuxurlara batmışdı. Elә bil
nәfәsi dә gәlmirdi. Yarımaçıq ağzından quruyub avazımış damağının bir
hissәsi görünürdü.
– Sabaha çәkәr – kişi ağzının içindә, elә bil bu dәfә özü-özünә dedi,
sonra çönüb böyründәki pәncәrәdәn çölә boylandı.
Mәn yaxına gәlib qocaya sarı әyildim vә üzünә diqqәtlә baxdım.
Bu dәfә o, deyәsәn, doğrudan, ölürdü… Ağır-ağır dәrdiyi qısa
nәfәslәrinin içiylә hansısa uzaqlıqlardan süzülәn sızıltı dolu sәsi eşidilirdi…
