Page 540 - "Azərbaycan ədəbiyyatı antologiyası" (Proza)
P. 540
Azÿrbaycan ÿdÿbiyyatû antologiyasû
Bizim artıq xeyli yaşımız vardı.
Hәrdәn bu mәnzәrәyә, içindә itdiyimiz laqeyd insan selindәn Qulyanın
gözü ilә baxmağa çalışırdım vә Serafimov Posaddakı keçmiş iş yoldaş-
larımızın “Petrovna” çağırdığı, içәndә qәflәtәn ağıllı fikirlәr söylәyәn
qadının sözlәri yadıma düşürdü: “Rus adamı otuz yaşına qәdәr hәyatını
yaşayıb qurtarır. Sonrasını tanrı verәr dә, vermәz dә...” Sonrasını Petrovna
hәyati misallarla izah edirdi. Onun fәlsәfәsinin qәhrәmanlarının hamısı gәnc
yaşlarında bu dünyadan köçmüş insanlardı. Mәn, tәbii ki, onları tanımırdım.
Amma bu dünyada yalnız yeyib-içib kef elәmәk üçün on beş ilin,
hәqiqәtәn dә, az olmaması Petrovnanın rәvan, eks-müәllimә nitqindә xeyli
inandırıcı sәslәnirdi.
Moskva üzdә Petrovnanın deyil, öz mәntiqi ilә yaşasa da, mahiyyәt
etibarilә kef, әylәncә, rahat vә dәbdәbәli hәyat dalğasının nәhәngliyi ilә ona
540 daxil olan hәr kәsi dәrhal nokaut elәyirdi.
Şәhәri ilk dәfә belә yaxından görәn, onun sәsini eşidәn, iyini, hәnirini
duyan uşaqlar arabir öz aralarında qısaca pıçıldaşıb, әtrafdakı zәngin
mәnzәrәdәn nәyisә seçir vә sanki sonradan hәr hansı bir qiymәt vermәk
üçün onu şәrhsiz-filansız öz yaddaşlarına yazırdılar.
Şәrhi mәn vermәyә çalışırdım, onlar mәnim dediklәrimә emosiyasız
qulaq asırdılar.
Mәn bunu başa düşürdüm. Ona görә dә öz optimist ata vә mәlumatlı
gid borcumu imkanım çatan qәdәr vicdanla yerinә yetirmәyә çalışırdım.
Rusiya üçün dә әn qızmar ay sayılan avqust yarıdan keçmişdi, ancaq
isti deyildi.
Günәş sanki bu şәhәr haqqında uydurulmuş әfsanәlәrә mәhәl qoy-
madan başqa mәmlәkәtlәrin daha önәmli paytaxtlarını isitmәklә mәşğul idi.
Bununla belә, biz әynimizdәn soyunduğumuz jempr vә gödәkcә-
lәrimizi qolumuzun üstündә saxlamışdıq.
Seyrәk, uca buludların donub qaldığı bozumtul sәma altında yamyaşıl
Moskva yayının sәrxoş adamsayağı gözlәnilmәdәn soyuya bilәcәk nәfәsi
vә şıdırğı yay leysanları mәnә yaxşı tanış idi.
Adәtәn, bu leysanlardan çәtirlә dә qorunmaq mümkün olmurdu vә
yağışdan sonra xiyabanlarda çiçәk әtri verәn hava bal dadırdı. Burada hәr
fәsilә aid adamın ayrıca geyim dәstinin olmasının vacibliyini mәn tәlәbә-
liyin ilk ilindәcә görmüşdüm vә xeyli çәtinliklәrlә dә olsa, buna yalnız
tәlәbәlik dövrünün ortalarında müәyyәn qәdәr nail ola bilmişdim.
Bütün ölkә alıcılarının hәsrәtindә olduğu Moskva mağazalarında ay-
larla axtardığımız, tapanda da sonsuz növbәlәrin qırğınından birtәhәr
Bizim artıq xeyli yaşımız vardı.
Hәrdәn bu mәnzәrәyә, içindә itdiyimiz laqeyd insan selindәn Qulyanın
gözü ilә baxmağa çalışırdım vә Serafimov Posaddakı keçmiş iş yoldaş-
larımızın “Petrovna” çağırdığı, içәndә qәflәtәn ağıllı fikirlәr söylәyәn
qadının sözlәri yadıma düşürdü: “Rus adamı otuz yaşına qәdәr hәyatını
yaşayıb qurtarır. Sonrasını tanrı verәr dә, vermәz dә...” Sonrasını Petrovna
hәyati misallarla izah edirdi. Onun fәlsәfәsinin qәhrәmanlarının hamısı gәnc
yaşlarında bu dünyadan köçmüş insanlardı. Mәn, tәbii ki, onları tanımırdım.
Amma bu dünyada yalnız yeyib-içib kef elәmәk üçün on beş ilin,
hәqiqәtәn dә, az olmaması Petrovnanın rәvan, eks-müәllimә nitqindә xeyli
inandırıcı sәslәnirdi.
Moskva üzdә Petrovnanın deyil, öz mәntiqi ilә yaşasa da, mahiyyәt
etibarilә kef, әylәncә, rahat vә dәbdәbәli hәyat dalğasının nәhәngliyi ilә ona
540 daxil olan hәr kәsi dәrhal nokaut elәyirdi.
Şәhәri ilk dәfә belә yaxından görәn, onun sәsini eşidәn, iyini, hәnirini
duyan uşaqlar arabir öz aralarında qısaca pıçıldaşıb, әtrafdakı zәngin
mәnzәrәdәn nәyisә seçir vә sanki sonradan hәr hansı bir qiymәt vermәk
üçün onu şәrhsiz-filansız öz yaddaşlarına yazırdılar.
Şәrhi mәn vermәyә çalışırdım, onlar mәnim dediklәrimә emosiyasız
qulaq asırdılar.
Mәn bunu başa düşürdüm. Ona görә dә öz optimist ata vә mәlumatlı
gid borcumu imkanım çatan qәdәr vicdanla yerinә yetirmәyә çalışırdım.
Rusiya üçün dә әn qızmar ay sayılan avqust yarıdan keçmişdi, ancaq
isti deyildi.
Günәş sanki bu şәhәr haqqında uydurulmuş әfsanәlәrә mәhәl qoy-
madan başqa mәmlәkәtlәrin daha önәmli paytaxtlarını isitmәklә mәşğul idi.
Bununla belә, biz әynimizdәn soyunduğumuz jempr vә gödәkcә-
lәrimizi qolumuzun üstündә saxlamışdıq.
Seyrәk, uca buludların donub qaldığı bozumtul sәma altında yamyaşıl
Moskva yayının sәrxoş adamsayağı gözlәnilmәdәn soyuya bilәcәk nәfәsi
vә şıdırğı yay leysanları mәnә yaxşı tanış idi.
Adәtәn, bu leysanlardan çәtirlә dә qorunmaq mümkün olmurdu vә
yağışdan sonra xiyabanlarda çiçәk әtri verәn hava bal dadırdı. Burada hәr
fәsilә aid adamın ayrıca geyim dәstinin olmasının vacibliyini mәn tәlәbә-
liyin ilk ilindәcә görmüşdüm vә xeyli çәtinliklәrlә dә olsa, buna yalnız
tәlәbәlik dövrünün ortalarında müәyyәn qәdәr nail ola bilmişdim.
Bütün ölkә alıcılarının hәsrәtindә olduğu Moskva mağazalarında ay-
larla axtardığımız, tapanda da sonsuz növbәlәrin qırğınından birtәhәr