Page 490 - "Azərbaycan ədəbiyyatı antologiyası" (Proza)
P. 490
Azÿrbaycan ÿdÿbiyyatû antologiyasû
Sәnin әrin ölsün, mәnim arvadım
İkimiz dә qalaq yaslı-yaralı...
Hәyat davam elәyir axı; nә Fatmanın әrinin, nә dә bufetçi Sabirin
arvadının әziz xatirәsi zamanın gәrdişini dayandırıb onu dәyişdirә bilmәzdi
– olan olmuşdu... Bu mәnada sizә elә gәlmirmi ki, aşıq Әlәsgәr yuxarıdakı
beyti yazanda, mәclislәrdә meydangirlik elәyib dilinә gәtirәndә, elә Fatma
ilә bufetçi Sabiri nәzәrdә tutub, hә? Şәxsәn mәnә elә gәlir ki, Dәdә Әlәsgәr
bu beyti onlara hәsr elәyib. Bunu, Dәdә Әlәsgәrin Fatma ilә bufetçi Sabirә
verdiyi xeyir-dua kimi dә qәbul elәmәk olardı, baxın dә...
Bufetçi Sabir o vaxt dәbdә olan, yağın içindә tәzәcә aldığı boz rәngli
“Moskviç-412” maşınını pavilyonun arxasındakı sıx ağaclığın әhatәsindә
saxladı, yәni ki, mәn burda yoxam, pavilyon bağlıdı. Sonra da pavilyonun
490 girәcәyindәki qapıya ağırlığı bir kiloya qәdәr olan yekә kilid vurdu, açarını
da qoydu cibinә. Pavilyonun dalına hәrlәnib arxa qapıdan içәri girdi. Saatına
baxdı. Gecә saat birә iyirmi dәqiqә qalırdı. Elә Fatmanın gәlmәyinә dә o
qәdәr qalmışdı. O, hәr dәfә Fatmanı gözlәyәndә belә qabaqlayıcı tәdbirlәr
görürdü, biabırçılıqdan bәrk qorxurdu. Bu gün-sabah, bәlkә dә şәhәrin әn
cavan babası olacaqdı vә buna, bәri başdan elә sevinirdi ki...
İşığın biri yanırdı. Bufetçi Sabir hәr dәfә işdәn evә qayıdanda bütün
işıqları söndürüb tәkcә onu yandırırdı. Bu, hәm dә tәhlükәsizlik tәdbiri kimi
başa düşülürdü. Elektrik lampası pavilyonun alnına bәrkidilsә dә, yananda
içәri xәfif işıq süzülür, içәriyә romantik bir görkәm verirdi. Bu, Fatmanın
da xoşuna gәlirdi – rayon romantikası...
Bu cür romantika dünya şöhrәtli “Hilton”, “Palas” otellәrinin yuxusuna
da girmәzdi; onlar başqa yuxular görürlәr.
Bufetçi Sabir axşamüstü bişirdiyi çoban qovurmasını soyuducudan
çıxarıb elektrik peçinin üstünә qoydu. Balaca, iki nәfәrlik qatlama stolun
üstünә göyәrti, pendir-çörәk düzdü. İki yonma stәkanı vә iki yonma yüz
qramlıq badәni dә yadından çıxarmadı. Stol da, bufetçi Sabir dә hazır idi.
Bu vaxt rayonun yüz on minlik camaatı şirin yuxuda olurdu. Hamı yatıb,
cırtdan cütlüyü oyaq...
Әlli-altmış metr aralıda görünәn qaraltı tәlәsik, ürkәk addımlarla pavil-
yonun arxa qapısından içәri girib oldu Fatma. Hәmişә belә olurdu; әvvәlcә
Fatmanın qaraltısı gәlirdi, dalınca da özü.
Bufetçi Sabir qapını arxadan şaqqıltı ilә bağlasa da, bu sәsdәn heç biri
diksinmәdi. Çünki bu sәs onlar üçün doğmalaşmışdı, bu mәhrәm şaqqıltıdan
sonra onların hәyatı istәdiklәri axara düşüb, çay kimi onları aparırdı – belә
Sәnin әrin ölsün, mәnim arvadım
İkimiz dә qalaq yaslı-yaralı...
Hәyat davam elәyir axı; nә Fatmanın әrinin, nә dә bufetçi Sabirin
arvadının әziz xatirәsi zamanın gәrdişini dayandırıb onu dәyişdirә bilmәzdi
– olan olmuşdu... Bu mәnada sizә elә gәlmirmi ki, aşıq Әlәsgәr yuxarıdakı
beyti yazanda, mәclislәrdә meydangirlik elәyib dilinә gәtirәndә, elә Fatma
ilә bufetçi Sabiri nәzәrdә tutub, hә? Şәxsәn mәnә elә gәlir ki, Dәdә Әlәsgәr
bu beyti onlara hәsr elәyib. Bunu, Dәdә Әlәsgәrin Fatma ilә bufetçi Sabirә
verdiyi xeyir-dua kimi dә qәbul elәmәk olardı, baxın dә...
Bufetçi Sabir o vaxt dәbdә olan, yağın içindә tәzәcә aldığı boz rәngli
“Moskviç-412” maşınını pavilyonun arxasındakı sıx ağaclığın әhatәsindә
saxladı, yәni ki, mәn burda yoxam, pavilyon bağlıdı. Sonra da pavilyonun
490 girәcәyindәki qapıya ağırlığı bir kiloya qәdәr olan yekә kilid vurdu, açarını
da qoydu cibinә. Pavilyonun dalına hәrlәnib arxa qapıdan içәri girdi. Saatına
baxdı. Gecә saat birә iyirmi dәqiqә qalırdı. Elә Fatmanın gәlmәyinә dә o
qәdәr qalmışdı. O, hәr dәfә Fatmanı gözlәyәndә belә qabaqlayıcı tәdbirlәr
görürdü, biabırçılıqdan bәrk qorxurdu. Bu gün-sabah, bәlkә dә şәhәrin әn
cavan babası olacaqdı vә buna, bәri başdan elә sevinirdi ki...
İşığın biri yanırdı. Bufetçi Sabir hәr dәfә işdәn evә qayıdanda bütün
işıqları söndürüb tәkcә onu yandırırdı. Bu, hәm dә tәhlükәsizlik tәdbiri kimi
başa düşülürdü. Elektrik lampası pavilyonun alnına bәrkidilsә dә, yananda
içәri xәfif işıq süzülür, içәriyә romantik bir görkәm verirdi. Bu, Fatmanın
da xoşuna gәlirdi – rayon romantikası...
Bu cür romantika dünya şöhrәtli “Hilton”, “Palas” otellәrinin yuxusuna
da girmәzdi; onlar başqa yuxular görürlәr.
Bufetçi Sabir axşamüstü bişirdiyi çoban qovurmasını soyuducudan
çıxarıb elektrik peçinin üstünә qoydu. Balaca, iki nәfәrlik qatlama stolun
üstünә göyәrti, pendir-çörәk düzdü. İki yonma stәkanı vә iki yonma yüz
qramlıq badәni dә yadından çıxarmadı. Stol da, bufetçi Sabir dә hazır idi.
Bu vaxt rayonun yüz on minlik camaatı şirin yuxuda olurdu. Hamı yatıb,
cırtdan cütlüyü oyaq...
Әlli-altmış metr aralıda görünәn qaraltı tәlәsik, ürkәk addımlarla pavil-
yonun arxa qapısından içәri girib oldu Fatma. Hәmişә belә olurdu; әvvәlcә
Fatmanın qaraltısı gәlirdi, dalınca da özü.
Bufetçi Sabir qapını arxadan şaqqıltı ilә bağlasa da, bu sәsdәn heç biri
diksinmәdi. Çünki bu sәs onlar üçün doğmalaşmışdı, bu mәhrәm şaqqıltıdan
sonra onların hәyatı istәdiklәri axara düşüb, çay kimi onları aparırdı – belә
