Page 378 - "Azərbaycan ədəbiyyatı antologiyası" (Proza)
P. 378
Azÿrbaycan ÿdÿbiyyatû antologiyasû
inandıra bilmәyәcәksәn. Bir az rәftarın olsun, qılığın olsun. Görürsәn ki,
biri düz danışmır. Denәn ona ki, siz, görünür, mәsәlәyә hәrtәrәfli nәzәr
salmamısınız, mәnә elә gәlir ki, bu mәsәlәyә bir dә baxsanız, mәnimlә
razılaşarsınız.
Yoxsa sәnin kimi: siz heç bir şey qanmırsınız, nadansınız, cahilsiniz.
Ona görә dә...
– Ona görә dә, – dedim, – sәnin bu siyasәtçiliyin lap mәni boğaza
yığıb.
– Yaxşı, görürәm ki, sәninlә adam kimi danışmaq olmaz. Gedәk bizә
çay içmәyә... Firuzun arvadı:
– Bilirsәn, – deyirdi, – heç birimiz onu öyrәtmәmişik. Bilmirәm heç
bu sözlәri hardan bilir, özü tapıb deyir: anna, atta.
O bir yaşı tәzә tamam olmuş oğullarından danışırdı. Firuz o biri otaqda
ev paltarlarını, mәstlәrini geyinib gәldi.
378 – Doğrudan, – dedi, – qәribәdir. Bilirsәn, mәn tәzә bir nәzәriyyә icad
elәmişәm. Mәnә elә gәlir ki, dili uşaqlar yaradıblar. Böyüklәr yox, mәhz
uşaqlar. Biz – böyüklәr dә onların düzәltdiyi sözlәrdәn istifadә edirik.
Seymur әmisi, de görüm, harda belә şirin bala görmüsәn, kimin belә
oğlu var, hә?..
Nә qәdәr elәyirdim telefon nömrәsini yada sala bilmirdim. İkinci yarısı
yadımda idi, әvvәlindәki iki rәqәmi dә yadımda idi, üçüncü rәqәm sıfır idi,
bәs ikinci – yadıma sala bilmirdim ki, bilmirdim.
– Bura bax, Sәmayә, o axşam sәn hansı rәqәmi dedin?
– Hansı axşam? Nә rәqәm?
İzah etmәli oldum. Bir yığın zarafata, gülüşә, fәrziyyәyә, mәslәhәtә
qulaq asmalı oldum. Әlә saldılar, doladılar, başıma ağıl qoydular. Amma
hamısı bir yana – qapıdan çıxanda Sәmayә dedi:
– Hә, yadıma düşdü: doqquz. Mәnim trolleybusumun nömrәsidir.
– Allo. Salam. Mәnәm.
– Salam. Kimdir?
– Nә tez unutdunuz. Yadınızda, mәn sizә zәng elәmişdim? Üç gün bun-
dan qabaq. Elә bu vaxtlar idi.
– Onda sәsiniz başqa idi, – dedi vә istehzayla әlavә etdi, – ya bәlkә,
bu sәfәr danışan başqa adamdır. Keçәn sәfәr evlәnәnin başqa dostu
tәklikdәn şikayәt edir. Mәşğulәtçin telefon macәralarına qurşanmısız.
O, sәrt vә kәskin danışmağı bacarırdı.
– And olsun ki, mәnәm. Yәqin, keçәn sәfәr sәsim sәrxoş sәsi idi,
onunçun tanımadız. İndi necә, tanıyırsınızmı?
– Hә, indi tanıdım. Mәnә elә gәldi ki, başqa adamdır, bağışlayın, – o,
arxayınlıqla güldü. – Demәli, bu gün ayıqsınız.
inandıra bilmәyәcәksәn. Bir az rәftarın olsun, qılığın olsun. Görürsәn ki,
biri düz danışmır. Denәn ona ki, siz, görünür, mәsәlәyә hәrtәrәfli nәzәr
salmamısınız, mәnә elә gәlir ki, bu mәsәlәyә bir dә baxsanız, mәnimlә
razılaşarsınız.
Yoxsa sәnin kimi: siz heç bir şey qanmırsınız, nadansınız, cahilsiniz.
Ona görә dә...
– Ona görә dә, – dedim, – sәnin bu siyasәtçiliyin lap mәni boğaza
yığıb.
– Yaxşı, görürәm ki, sәninlә adam kimi danışmaq olmaz. Gedәk bizә
çay içmәyә... Firuzun arvadı:
– Bilirsәn, – deyirdi, – heç birimiz onu öyrәtmәmişik. Bilmirәm heç
bu sözlәri hardan bilir, özü tapıb deyir: anna, atta.
O bir yaşı tәzә tamam olmuş oğullarından danışırdı. Firuz o biri otaqda
ev paltarlarını, mәstlәrini geyinib gәldi.
378 – Doğrudan, – dedi, – qәribәdir. Bilirsәn, mәn tәzә bir nәzәriyyә icad
elәmişәm. Mәnә elә gәlir ki, dili uşaqlar yaradıblar. Böyüklәr yox, mәhz
uşaqlar. Biz – böyüklәr dә onların düzәltdiyi sözlәrdәn istifadә edirik.
Seymur әmisi, de görüm, harda belә şirin bala görmüsәn, kimin belә
oğlu var, hә?..
Nә qәdәr elәyirdim telefon nömrәsini yada sala bilmirdim. İkinci yarısı
yadımda idi, әvvәlindәki iki rәqәmi dә yadımda idi, üçüncü rәqәm sıfır idi,
bәs ikinci – yadıma sala bilmirdim ki, bilmirdim.
– Bura bax, Sәmayә, o axşam sәn hansı rәqәmi dedin?
– Hansı axşam? Nә rәqәm?
İzah etmәli oldum. Bir yığın zarafata, gülüşә, fәrziyyәyә, mәslәhәtә
qulaq asmalı oldum. Әlә saldılar, doladılar, başıma ağıl qoydular. Amma
hamısı bir yana – qapıdan çıxanda Sәmayә dedi:
– Hә, yadıma düşdü: doqquz. Mәnim trolleybusumun nömrәsidir.
– Allo. Salam. Mәnәm.
– Salam. Kimdir?
– Nә tez unutdunuz. Yadınızda, mәn sizә zәng elәmişdim? Üç gün bun-
dan qabaq. Elә bu vaxtlar idi.
– Onda sәsiniz başqa idi, – dedi vә istehzayla әlavә etdi, – ya bәlkә,
bu sәfәr danışan başqa adamdır. Keçәn sәfәr evlәnәnin başqa dostu
tәklikdәn şikayәt edir. Mәşğulәtçin telefon macәralarına qurşanmısız.
O, sәrt vә kәskin danışmağı bacarırdı.
– And olsun ki, mәnәm. Yәqin, keçәn sәfәr sәsim sәrxoş sәsi idi,
onunçun tanımadız. İndi necә, tanıyırsınızmı?
– Hә, indi tanıdım. Mәnә elә gәldi ki, başqa adamdır, bağışlayın, – o,
arxayınlıqla güldü. – Demәli, bu gün ayıqsınız.
