Page 333 - "Azərbaycan ədəbiyyatı antologiyası" (Proza)
P. 333
ibala Hacûzadÿ
– A bala, başına dolanım, apar bu nöyüt qabını at dama, qoy qalsın, 333
gәrәk olar.
– Nәyә gәrәk olar, ay arvad? – deyә Xuduş әlindәki açar-uçarı, ağ
aşıqları, işıq düymәlәrini balaca çamadanına qoydu.
– Boy, necә nәyә gәrәk olar, әdә? Deyir saxla samanı, gәlәr zamanı.
Birdәn olmadı belә, oldu elә. Sәnin bu işıqların beqafıl söndü. Sonra? Yenә
nöyütçü Әlinin üstünә qaçacaqsan dana.
– Qorxma ay ana, – deyә Xuduş cavab verdi. – Gümanın Әlinin nöyütü
ilә yanan çıraqlara getmәsin.
Tamam arvad nurdan düşmәkdә olan gözlәrini geniş açaraq dәrisi qırış-
qırış olmuş barmaqları ilә ağ birçәklәrinin dibini qaşıdı vә inamsızlıq
andıran bir ifadә ilә:
– Nә bilim, ay bala, tәki sәn deyәn olsun. İstәmәyәnin gözlәri ovcuna
tökülsün.
İşıqlar yanır, Tamam arvadın gözlәri qamaşırdı.
V
– Salam, nöyütçü Әli!
– Ay әleykümәssalam, Xuduş. Daha bala, saqqala salam vermirsiniz.
Bir sәn yox ey, elә bütün Әskәrabad camaatı. Deyir, bağda әrik var idi,
salamәleyk var idi, bağda әrik qurtardı, salamәleyk dә qurtardı.
–Yox, ay nöyütçü Әli – deyә Xuduş gümrahlıqla güldü. – Sәnin
bağında yenә әrik var, ancaq daha bizә lazım deyil. Qaldı ki, salamәleyk,
ona nә söz ola bilәr?
Doğrudan, işıqlar yanandan bәri nöyütçü Әli yaddan çıxmışdı. Heç kәs
onun yanına gәlmir, “qara nәrini” şumun ortasında әylәdib nöyüt istәmir,
papiros pulu vermirdi. Qurban da daha onu danlamırdı.
– Ә, a Qurban, bir papiros ver çәkim, ciyәrim yandı.
Qurban Әliyә bir papiros verdi. O yandırıb acgözlüklә sümürdü.
– Qurban.
– Nә var?
– Yadındadır, mәni elә hey danlayırdın. Deyirdin, nә bilim,
düzәlmәdin, nә bilim, nә qayırdın?
– Hә, deyirdim. Necә bәyәm, yalan deyirdim?
– Yox, doğru deyirdin. Amma düzәlmirdim.
– Yәni demәk istәyirsәn ki, indi düzәlmisәn, hә?
– Hә, düzәlmişәm, Qurban. İndi nә nöyüt alan var, nә dә nöyüt satan.
Onda ehtiyac vardı. Gәlirdilәr, istәyirdilәr, mәn dә... – O, bir an nә isә fikir-
– A bala, başına dolanım, apar bu nöyüt qabını at dama, qoy qalsın, 333
gәrәk olar.
– Nәyә gәrәk olar, ay arvad? – deyә Xuduş әlindәki açar-uçarı, ağ
aşıqları, işıq düymәlәrini balaca çamadanına qoydu.
– Boy, necә nәyә gәrәk olar, әdә? Deyir saxla samanı, gәlәr zamanı.
Birdәn olmadı belә, oldu elә. Sәnin bu işıqların beqafıl söndü. Sonra? Yenә
nöyütçü Әlinin üstünә qaçacaqsan dana.
– Qorxma ay ana, – deyә Xuduş cavab verdi. – Gümanın Әlinin nöyütü
ilә yanan çıraqlara getmәsin.
Tamam arvad nurdan düşmәkdә olan gözlәrini geniş açaraq dәrisi qırış-
qırış olmuş barmaqları ilә ağ birçәklәrinin dibini qaşıdı vә inamsızlıq
andıran bir ifadә ilә:
– Nә bilim, ay bala, tәki sәn deyәn olsun. İstәmәyәnin gözlәri ovcuna
tökülsün.
İşıqlar yanır, Tamam arvadın gözlәri qamaşırdı.
V
– Salam, nöyütçü Әli!
– Ay әleykümәssalam, Xuduş. Daha bala, saqqala salam vermirsiniz.
Bir sәn yox ey, elә bütün Әskәrabad camaatı. Deyir, bağda әrik var idi,
salamәleyk var idi, bağda әrik qurtardı, salamәleyk dә qurtardı.
–Yox, ay nöyütçü Әli – deyә Xuduş gümrahlıqla güldü. – Sәnin
bağında yenә әrik var, ancaq daha bizә lazım deyil. Qaldı ki, salamәleyk,
ona nә söz ola bilәr?
Doğrudan, işıqlar yanandan bәri nöyütçü Әli yaddan çıxmışdı. Heç kәs
onun yanına gәlmir, “qara nәrini” şumun ortasında әylәdib nöyüt istәmir,
papiros pulu vermirdi. Qurban da daha onu danlamırdı.
– Ә, a Qurban, bir papiros ver çәkim, ciyәrim yandı.
Qurban Әliyә bir papiros verdi. O yandırıb acgözlüklә sümürdü.
– Qurban.
– Nә var?
– Yadındadır, mәni elә hey danlayırdın. Deyirdin, nә bilim,
düzәlmәdin, nә bilim, nә qayırdın?
– Hә, deyirdim. Necә bәyәm, yalan deyirdim?
– Yox, doğru deyirdin. Amma düzәlmirdim.
– Yәni demәk istәyirsәn ki, indi düzәlmisәn, hә?
– Hә, düzәlmişәm, Qurban. İndi nә nöyüt alan var, nә dә nöyüt satan.
Onda ehtiyac vardı. Gәlirdilәr, istәyirdilәr, mәn dә... – O, bir an nә isә fikir-
