Page 332 - "Azərbaycan ədəbiyyatı antologiyası" (Proza)
P. 332
Azÿrbaycan ÿdÿbiyyatû antologiyasû
Yenә inanmırdı ki, Hәsәnalı ondan pul alacaq. Amma aldı, sonra
vedrәni nöyüt ilә doldurdu. Әli kinayәli bir tәrzdә:
– Sağ ol, – dedi. Ancaq gözünü Hәsәnalının әlindәki puldan çәkmәdi.
“İndi qaytaracaq ey” – deyә düşündü. Bayaqdan Әlinin bütün hәrәkәtlәrini
izlәyәn, onun necә incidiyinә, yarı canının manatın yanında qaldığına fikir
verәn Hәsәnalı gözlәnilmәz bir şey etdi. Pulu gücü çatdıqca qolayladı.
– Ә, neynәyirsәn? – deyә, Әli irәli cumdu. Elә bil bәdәninin bir
parçasını kәsib atmışdılar. O, üz-gözünü qırışdırıb: – Әcәb oğlansan, vallah,
– dedi – heyif o puldan...
Әli iki ay qonşu kәnddә işlәyib geri dönәndә, ucqardakı evin böyründә
basdırılmış qara şalbanın ucunda bir adam görüb ayaq saxladı, altdan yuxarı
boylanıb әlini gözünun üstünә qoydu vә diqqәqlә baxdı:
–Vay, ә Tamamın oğlu, orda nә qayırırsan elә? Qarğa kimi nә qonubsan
332 o dirәyin başına?
Ayaqlarını dәmir qarmağa keçirib, belindәki enli kәmәrlә özünü dirәyә
bağlayan Xuduş, iri gövdәsini bir az yana әyib aşağı baxdı.
– Paho, nöyütçü Әli, sәnsәn? Salam әleyküm. Xoş gәlmisәn! Neçә
aydır yoxsan?
– Ә, orda nә qayırdığındı?
– Necә nә qayırdığındır? Görmürsәnmi işıq çәkirәm?
Әlinin üzündә qәribә bir ifadә gәzdi.
– Әcәb oğlansan, vallah. Ә, işıq nәdi? Hardan çәkirsәn onu?
Xuduş güldü.
– Qorxma, nöyütçü Әli, sәnin qara nәrindәn deyil. İşıqlar bulağındandı.
Axır ki, gәlib bizim dә kәndә çatdı.
– Yox bir ә! Lap әmәlli-başlı işıqdı, ya elә-belә zarafat elәyirsәn, ra-
diodan-zaddan deyil ki?
– Әmәlli-başlı da sözdü?
– Әcәb oğlansan, vallah, – deyib, Әli yola düzәldi.
O, küçәlәrdәn keçib getdikcә gözlәrinә inanmırdı. Sıra ilә uca dirәklәr
basdırılmış, әyri dәmirlәrin ucuna ağ aşıqlar keçirilmiş, uzun mәftillәr
bağlanmışdı. Dirәklәrdәn evlәrә tellәr uzanırdı.
Bir dirәk dә Әligilin evinin yanında var idi. Bir tel dә onların hәyәtinә
çәkilmişdi. Әlinin ürәyindә anlaşılmaz hisslәr baş qaldırmışdı.
***
Xuduş axşam evә gәlәndә Tamam arvad bir küncdә çoxdan qalıb pas
atmış dәstәkli qara qabı göstәrib dedi:
Yenә inanmırdı ki, Hәsәnalı ondan pul alacaq. Amma aldı, sonra
vedrәni nöyüt ilә doldurdu. Әli kinayәli bir tәrzdә:
– Sağ ol, – dedi. Ancaq gözünü Hәsәnalının әlindәki puldan çәkmәdi.
“İndi qaytaracaq ey” – deyә düşündü. Bayaqdan Әlinin bütün hәrәkәtlәrini
izlәyәn, onun necә incidiyinә, yarı canının manatın yanında qaldığına fikir
verәn Hәsәnalı gözlәnilmәz bir şey etdi. Pulu gücü çatdıqca qolayladı.
– Ә, neynәyirsәn? – deyә, Әli irәli cumdu. Elә bil bәdәninin bir
parçasını kәsib atmışdılar. O, üz-gözünü qırışdırıb: – Әcәb oğlansan, vallah,
– dedi – heyif o puldan...
Әli iki ay qonşu kәnddә işlәyib geri dönәndә, ucqardakı evin böyründә
basdırılmış qara şalbanın ucunda bir adam görüb ayaq saxladı, altdan yuxarı
boylanıb әlini gözünun üstünә qoydu vә diqqәqlә baxdı:
–Vay, ә Tamamın oğlu, orda nә qayırırsan elә? Qarğa kimi nә qonubsan
332 o dirәyin başına?
Ayaqlarını dәmir qarmağa keçirib, belindәki enli kәmәrlә özünü dirәyә
bağlayan Xuduş, iri gövdәsini bir az yana әyib aşağı baxdı.
– Paho, nöyütçü Әli, sәnsәn? Salam әleyküm. Xoş gәlmisәn! Neçә
aydır yoxsan?
– Ә, orda nә qayırdığındı?
– Necә nә qayırdığındır? Görmürsәnmi işıq çәkirәm?
Әlinin üzündә qәribә bir ifadә gәzdi.
– Әcәb oğlansan, vallah. Ә, işıq nәdi? Hardan çәkirsәn onu?
Xuduş güldü.
– Qorxma, nöyütçü Әli, sәnin qara nәrindәn deyil. İşıqlar bulağındandı.
Axır ki, gәlib bizim dә kәndә çatdı.
– Yox bir ә! Lap әmәlli-başlı işıqdı, ya elә-belә zarafat elәyirsәn, ra-
diodan-zaddan deyil ki?
– Әmәlli-başlı da sözdü?
– Әcәb oğlansan, vallah, – deyib, Әli yola düzәldi.
O, küçәlәrdәn keçib getdikcә gözlәrinә inanmırdı. Sıra ilә uca dirәklәr
basdırılmış, әyri dәmirlәrin ucuna ağ aşıqlar keçirilmiş, uzun mәftillәr
bağlanmışdı. Dirәklәrdәn evlәrә tellәr uzanırdı.
Bir dirәk dә Әligilin evinin yanında var idi. Bir tel dә onların hәyәtinә
çәkilmişdi. Әlinin ürәyindә anlaşılmaz hisslәr baş qaldırmışdı.
***
Xuduş axşam evә gәlәndә Tamam arvad bir küncdә çoxdan qalıb pas
atmış dәstәkli qara qabı göstәrib dedi:
