Page 328 - "Azərbaycan ədəbiyyatı antologiyası" (Proza)
P. 328
Azÿrbaycan ÿdÿbiyyatû antologiyasû
yoxsa indi bizim kәndlәrә çoxdan işıq çәkilmişdi. Camaatın da canı bu hisli
çırağın әlindәn qurtarmışdı.
“Nöyütçü Әli! – O, qımışdı – İndi öküz öldürsәm dә, bu adı üstümdәn
götürә bilmәrәm. Әşi, cәhәnnәmә ki!..” Әli hoppanıb yerә düşdü:
– Yaxın gәl görüm, ә! Oğlan lap yaxına gәldi.
– Nöyütümüz qurtarıb, nәnәm dedi...
– Ә, nә tez qurtardı, nöyüt içmirsiniz ki?
– Nә bilim, qurtardı dә – deyә Xuduş mızıldandı.
Әli oturacağın altındakı dәmir qutudan uzun rezin şlanq çıxartdı, bir
ucunu baka salıb:
– Bәri elә, qabı – dedi. Şlanqın o biri uçunu sümürüb tez qaba saldı,
neft şırıltı ilә axmağa başladı. Qab dolandan sonra Xuduş, Әlinin sırıqlısının
cibinә nәsә dürtdü.
328 Әli soruşdu:
– O nә idi, ә?
– Nәnәm verdi, dedi papiros puludur.
– Ә, lazım deyil, götür... – Amma Xuduş götürmәdi, getdi.
Xuduşun bu hәrәkәtindәn narazı imiş kimi, Әli başını yırğaladı:
– Әcәb oğlandı, vallah!
II
Әligilin qonşuluğunda olan evlәrin pәncәrәlәrindәn işıq gәlirdi. Ey-
vanda dayanıb dirәyә söykәnәrәk papiros çәkәn Әli işıq gәlәn hәyәtlәrә
baxır, gülümsәyir, özündә gizli bir fәrәh dә duyurdu. “Bu işıqları mәn
yandırıram. Mәnim sayәmdә bu evlәrdәn işıq gәlir... Yoxsa hamısı
qaranlıqda itib-batardı. Sağ olsunlar, elә onlar da mәnim karıma pis
gәlmirlәr. Papiros pulundan-zaddan çıxır... – deyә düşünürdü. – Bunların
hansı mәndәn nöyüt almır? Bu Mәmişi deyirsәn, mәndәn aparır, sonra
canım sәnә desin, Tamam arvad mәndәn aparır, köynәyi sәtin Gülәbәtin dә
ki, heylә. Әldәn-ayaqdan uzaq yerdi, dana. Bir dә ki, kәnd özü balacadır.
Cәmi iyirmi-otuz evdi. Kolxoz idarәsindәn dә çox uzaqdı. Neçә ildi dә, elә
deyirlәr ki, işıq çәkilәcәk, nә bilim qaz çәkilәcәk. Amma ki, hәlә bir sәs-
soraq yoxdu. Allah mәnә sarıdı. İşini gör, әşi. Ancaq bu Qurban kişi mәnim
günümü göy әskiyә düyüb, – “pay atonnan” deyә-deyә lap amanımı qırıb.
“Göz açmağa qoymur! Eybi yoxdur, heç bir şey edә bilmәz, deyib-
deyib oturacaq yerindә!”.
Ancaq Әli bәzәn “camaatın karına” o qәdәr gәlirdi ki, bir dә görürdün
“qara nәr” çölün düzündә, şumun içindә qarnını yerә söykәyib dayanıbdır.
yoxsa indi bizim kәndlәrә çoxdan işıq çәkilmişdi. Camaatın da canı bu hisli
çırağın әlindәn qurtarmışdı.
“Nöyütçü Әli! – O, qımışdı – İndi öküz öldürsәm dә, bu adı üstümdәn
götürә bilmәrәm. Әşi, cәhәnnәmә ki!..” Әli hoppanıb yerә düşdü:
– Yaxın gәl görüm, ә! Oğlan lap yaxına gәldi.
– Nöyütümüz qurtarıb, nәnәm dedi...
– Ә, nә tez qurtardı, nöyüt içmirsiniz ki?
– Nә bilim, qurtardı dә – deyә Xuduş mızıldandı.
Әli oturacağın altındakı dәmir qutudan uzun rezin şlanq çıxartdı, bir
ucunu baka salıb:
– Bәri elә, qabı – dedi. Şlanqın o biri uçunu sümürüb tez qaba saldı,
neft şırıltı ilә axmağa başladı. Qab dolandan sonra Xuduş, Әlinin sırıqlısının
cibinә nәsә dürtdü.
328 Әli soruşdu:
– O nә idi, ә?
– Nәnәm verdi, dedi papiros puludur.
– Ә, lazım deyil, götür... – Amma Xuduş götürmәdi, getdi.
Xuduşun bu hәrәkәtindәn narazı imiş kimi, Әli başını yırğaladı:
– Әcәb oğlandı, vallah!
II
Әligilin qonşuluğunda olan evlәrin pәncәrәlәrindәn işıq gәlirdi. Ey-
vanda dayanıb dirәyә söykәnәrәk papiros çәkәn Әli işıq gәlәn hәyәtlәrә
baxır, gülümsәyir, özündә gizli bir fәrәh dә duyurdu. “Bu işıqları mәn
yandırıram. Mәnim sayәmdә bu evlәrdәn işıq gәlir... Yoxsa hamısı
qaranlıqda itib-batardı. Sağ olsunlar, elә onlar da mәnim karıma pis
gәlmirlәr. Papiros pulundan-zaddan çıxır... – deyә düşünürdü. – Bunların
hansı mәndәn nöyüt almır? Bu Mәmişi deyirsәn, mәndәn aparır, sonra
canım sәnә desin, Tamam arvad mәndәn aparır, köynәyi sәtin Gülәbәtin dә
ki, heylә. Әldәn-ayaqdan uzaq yerdi, dana. Bir dә ki, kәnd özü balacadır.
Cәmi iyirmi-otuz evdi. Kolxoz idarәsindәn dә çox uzaqdı. Neçә ildi dә, elә
deyirlәr ki, işıq çәkilәcәk, nә bilim qaz çәkilәcәk. Amma ki, hәlә bir sәs-
soraq yoxdu. Allah mәnә sarıdı. İşini gör, әşi. Ancaq bu Qurban kişi mәnim
günümü göy әskiyә düyüb, – “pay atonnan” deyә-deyә lap amanımı qırıb.
“Göz açmağa qoymur! Eybi yoxdur, heç bir şey edә bilmәz, deyib-
deyib oturacaq yerindә!”.
Ancaq Әli bәzәn “camaatın karına” o qәdәr gәlirdi ki, bir dә görürdün
“qara nәr” çölün düzündә, şumun içindә qarnını yerә söykәyib dayanıbdır.
