Page 330 - "Azərbaycan ədəbiyyatı antologiyası" (Proza)
P. 330
Azÿrbaycan ÿdÿbiyyatû antologiyasû
– Әcәb oğlansan, vallah! – deyә Әli başını yırğaladı. – Ә, bir yanını
yerә qoy, salam ver, hal-әhval soruş, ondan sonra de ki, nöyütü qurtarıbsan
dayna. Evini Allah tiksin sәnin, heç aman vermir ә!
– Ә, doğrudan, nöyütün qurtarıb, ya könlünә kabab düşüb?
– Yox, әşi, qurtarmayıb... – Әli başının dalını qaşıdı.
Qurban inanmadı, bakın ağzını açıb әlindәki çubuğu içәri saldı, ağacın
ucu az-maz qaraldı. Qurban çubuğu yerә atdı, tәәccüblü nәzәrlәrini Әliyә
dikib hәmişәki adәti üzrә şәhadәt barmağını әlinin içinә vurdu:
– Pay atonnan, daha sәnә sözüm yoxdur! – Qurban әvvәlcә bozardı,
soyuqdan göyәrmiş dodaqları sәyridi, sonra acı bir tәbәssümlә gülümsünüb
әlavә etdi: – Ә, başın üçün, deyәsәn, heç sәnin arın-zadın yoxdur. İndicә
uşaqların yanından gәlirәm. Görürәm Hәsәnalı bakı az doldurub, deyirәm
ә, niyә belә elәyirsәn? Nә desә yaxşıdır? Deyir ki, özü dә gülә-gülә deyir
330 ha, apar nöyütçü Әliyә, papiros pulu-zadı olmaz. Sonra da әlini-әlinә vurub
gülür. Sәnin әvәzinә mәn tәr tökdüm, başın üçün.
– Ә, Hәsәnalı nә qanır? Әcәb oğlansan, vallah! Sәn elә hәr şeyә fikir
verirsәn.
– Pay atonnan, daha sәnә sözüm yoxdur. Yox, düzәlmәdin, qağa,
düzәlmәdin! Demәk, bundan çox olmaz, danlamaq bundan çox olmaz.
İclasda abrını tökdülәr, düzәlmәdin, әmәk günündәn tutdular, yenә bu
әmәlindәn әl çәkmәdin. Yox, sәnnәn, deyәsәn, bacarmaq olmayacaq.
Canındadır ey! Sümüyündәdir! Qara yunu nә qәdәr yusan ağarmaz,
istәyirsәn sıxcala, qaynat, neylәyirsәn elә qaradı ki, qaradı. Ağarmaz ki,
ağarmaz!
Әli sığırçından birini dә dişinә çәkib:
– Әcәb oğlansan, vallah, – dedi. – Qurtardın moizәni? Ya hәlә yenә
var? Qurtardınsa ala bu sığırçını çәk dişinә, canına qüvvәt gәlsin. Ona-buna
moizә oxuya-oxuya quruyub qaxaca dönübsәn, evi tikilmişin oğlu.
Qurban dediyi sözlәrin Әliyә әsәr edәcәyini gözlәyirdi. Lakin elә bil
Әli heç bu sözlәri eşitmәmişdi. O gülür, kabab yeyir, hәlә üstәlik Qurbanı
da qonaq elәyirdi. Bu laqeydliyi, saymamazlığı görәn Qurbanın şәhadәt
barmağı yenә sol әlinin içinә dәydi:
– Pay atonnan, daha sәnә sözüm yoxdur!
IV
Hәsәnalı arxadan fışdırıq sәsi eşidib geri baxdı. Әli iki barmağını
ağzına salıb fit verә-verә qaçır, papağının qulaqları dovşan qulaqları kimi
enib-qalxır, o biri әlindәki vedrәnin qulpunun sәsi uzaqdan eşidilirdi:
– Әcәb oğlansan, vallah! – deyә Әli başını yırğaladı. – Ә, bir yanını
yerә qoy, salam ver, hal-әhval soruş, ondan sonra de ki, nöyütü qurtarıbsan
dayna. Evini Allah tiksin sәnin, heç aman vermir ә!
– Ә, doğrudan, nöyütün qurtarıb, ya könlünә kabab düşüb?
– Yox, әşi, qurtarmayıb... – Әli başının dalını qaşıdı.
Qurban inanmadı, bakın ağzını açıb әlindәki çubuğu içәri saldı, ağacın
ucu az-maz qaraldı. Qurban çubuğu yerә atdı, tәәccüblü nәzәrlәrini Әliyә
dikib hәmişәki adәti üzrә şәhadәt barmağını әlinin içinә vurdu:
– Pay atonnan, daha sәnә sözüm yoxdur! – Qurban әvvәlcә bozardı,
soyuqdan göyәrmiş dodaqları sәyridi, sonra acı bir tәbәssümlә gülümsünüb
әlavә etdi: – Ә, başın üçün, deyәsәn, heç sәnin arın-zadın yoxdur. İndicә
uşaqların yanından gәlirәm. Görürәm Hәsәnalı bakı az doldurub, deyirәm
ә, niyә belә elәyirsәn? Nә desә yaxşıdır? Deyir ki, özü dә gülә-gülә deyir
330 ha, apar nöyütçü Әliyә, papiros pulu-zadı olmaz. Sonra da әlini-әlinә vurub
gülür. Sәnin әvәzinә mәn tәr tökdüm, başın üçün.
– Ә, Hәsәnalı nә qanır? Әcәb oğlansan, vallah! Sәn elә hәr şeyә fikir
verirsәn.
– Pay atonnan, daha sәnә sözüm yoxdur. Yox, düzәlmәdin, qağa,
düzәlmәdin! Demәk, bundan çox olmaz, danlamaq bundan çox olmaz.
İclasda abrını tökdülәr, düzәlmәdin, әmәk günündәn tutdular, yenә bu
әmәlindәn әl çәkmәdin. Yox, sәnnәn, deyәsәn, bacarmaq olmayacaq.
Canındadır ey! Sümüyündәdir! Qara yunu nә qәdәr yusan ağarmaz,
istәyirsәn sıxcala, qaynat, neylәyirsәn elә qaradı ki, qaradı. Ağarmaz ki,
ağarmaz!
Әli sığırçından birini dә dişinә çәkib:
– Әcәb oğlansan, vallah, – dedi. – Qurtardın moizәni? Ya hәlә yenә
var? Qurtardınsa ala bu sığırçını çәk dişinә, canına qüvvәt gәlsin. Ona-buna
moizә oxuya-oxuya quruyub qaxaca dönübsәn, evi tikilmişin oğlu.
Qurban dediyi sözlәrin Әliyә әsәr edәcәyini gözlәyirdi. Lakin elә bil
Әli heç bu sözlәri eşitmәmişdi. O gülür, kabab yeyir, hәlә üstәlik Qurbanı
da qonaq elәyirdi. Bu laqeydliyi, saymamazlığı görәn Qurbanın şәhadәt
barmağı yenә sol әlinin içinә dәydi:
– Pay atonnan, daha sәnә sözüm yoxdur!
IV
Hәsәnalı arxadan fışdırıq sәsi eşidib geri baxdı. Әli iki barmağını
ağzına salıb fit verә-verә qaçır, papağının qulaqları dovşan qulaqları kimi
enib-qalxır, o biri әlindәki vedrәnin qulpunun sәsi uzaqdan eşidilirdi:
