Page 297 - Sela

İki ölü üçün mazurka

del Ninyo Xesus Minqes Qandarelanı xoşbәxt elәyәn
fırıldaqçı dәllal Filemon Tousido Rosabales Valsekilyo
yaxınlığında hәlak olub, o, çölә çıxanda, kimsә mәzәlәnmәk
üçün başına güllә vurub; İspaniya qadını, sәnin iynәnin
hәr tikişi canını vәtәn yolunda fәda edәcәk әsgәrlәrә әziyyәt
verәn soyuq üzәrindә qәlәbәdi; 1939-cu il 1 apreldә Madrid
alındı, Qәlәbә: qırmızıların ordusu bu gün әsir götürülәrәk,
tәrksilah olunub. Müharibә qurtardı.

Ömrü boyu yağdığı kimi yağır, başqa yağışı, başqa
rәngi, başqa sәssizliyi xatırlamıram, yavaş-yavaş, laqeydcәsinә
yağır, bu yağışın nә әvvәli, nә axırı var, deyirlәr, su hәmişә
öz mәnbәyinә qayıdır, doğru deyil, qaratoyuq yenә oxuyur,
ancaq başqa cür, sәsi o qәdәr dә melodik vә incә deyil,
daha kәdәrli vә donuqdu, sanki nәğmәsi qәlbi yaralı,
yaddaşı ağrılı әfsanәvi quşun boğazından çıxır, yәqin,
qaratoyuq qocalıb, ümidsizlәşib, havada tәzә nәsә var,
aydındı, bәzi adamlar artıq nәfәs almır, bizim dağlardan
başlar diyirlәnib, dağ-daş rәzalәtә, hәm dә göz yaşlarına
bәlәnib, bolluca göz yaşlarına, torpaq sәma ilә eyni rәngdәdi,
eyni nәcib vә hüznlü materiyadandı, dağın kәnarı dinmәzcә
yağan yağışda silindi, solğun yaşıl, külrәngi canavarı vә
tülkünü gizlәtmәyә xidmәt elәyir, müharibә canavarı
boğmadı, axırına çıxmadı, öldürmәdi, insan insana qarşı,
üzdәki sevincә qarşı vuruşdu, indi insan kәdәrlidi, elә bil
xәcalәt çәkir, hәr şeyi aydın görmürәm, ancaq, mәncә,
müharibә islah olunmayan bu әzabkeş, bәdbәxt mәxluqu,
bu başıbәlalı mәxluqu öldürüb. Əgәr kimsә sülh, rәhm,
әfv dilәsә, heç kim fikir vermәz, qәlәbә mәst edir, hәm dә
zәhәrlәyir, qәlәbә sonda qalibi çaşdırır, onu yuxuladır,
Kasandulfların Raymundosu yaralarına görә özünü pis
hiss elәyir, senyorita Ramona deyir:

– Şübhә etmә, tezliklә yenә güclü vә sağlam olacaqsan,
әsas odur ki, müharibәdәn salamat qurtarmısan.

297