Page 294 - "Yeni söz"

nc yazarların ədəbiyyat almanaxı

Coğrafiya müəlliminin pencəyi

A ğacı hündür, gövdəli, kol-kosu həyat sevdalı çaydır, axıb gedir, buru-
lub uzanır, payız dumanında itib-görünən obalara. Çay yatağına
sığınan kənddir, balaca ee, bapbalaca. Kəndin aşağı başında evdir,
damı salxaq, boyu alçaq, gözü qorxaq. Evdə dördcə adam: bir kişi, bir qadın; iki uşaq –
biri oğlan, biri qız. Mən o kişidən, o qadından, o it küçükləri kimi şirin-sığallı uşaqlardan
danışmaq istəyirəm.
İbrahim müəllim evə fikirli gəlib. Qayğılıdır. Elə bil hay-küylə içəri girib Muradı
cırnadan, Məryəmin hörüklərini dartıb-dartışdıran o həmişəki adam qalıb çayın o
tayında. Payız palçığına batan ayaqqabıları da bizim kənd müəlliminin kədərinə şərik:
zəndlə baxsan, görərsən ki, bir cüt əzik tufli pilləkənin ayağında baş-başa verib
qəmlənir.
Bizim coğrafiya müəllimi keçir lap başdakı otağa. Keçib pencəyini atır stulun başına,
qalstukunu boşaldıb boynu üçkünc yun jiletini dartır başından aşağı. Nərgiz bacı balaları
yanında, dayanıb qapı ağzında. Lal-dinməz. Bir az ürkək, bir az qorxaq. “Bu kişiyə nolub,
niyə dillənmir?” Nərgiz bacı əməllicə yorulur, köks ötürür, sinəsindən qopan fısıltı
balalarının üz-gözünü yalayıb keçir, qızın hörüyünün bir ilməsi açılır, oğlan udqunub
altdan-yuxarı baxır anasının üzünə, baxıb qısılır anasının dizinə. İbrahim müəllim əlini
salır pencəyin ciblərinə, eşib-eşələyir, qurdalayır və ümidsiz barmaqları bu dəfə şalvarın
ciblərində oynaşır, gəzib-dolaşır.

Kənd içində Alış dayı,
Adlı-sanlı əkinçiydi,

Bunu oğlan deyir;

Əməyinə düşən payı,
Ürəyinin sevinciydi.

Bunu da qız.
Bayırdan hinduşka hökkültüsü gəlir, xoruz banlayır, ördək vaqqıldayır. Uşaqların
səsi olur sərin su, səpilir Nərgiz bacının ürəyinə. Pıqqıldayır pıqqapıqq. Hinduşka, ördək,
xoruz Nərgiz bacıya qoşulur, bu dəfə səsləri lap bərkdən çıxır.
– Kişi, ay kişi...

294