Page 205 - Patriarxın payızı

PATRİARXIN PAYIZI

ticarәt limanına, Martinikadan gül-çiçәk, Paramaribodan
zәncәfil gәtirәn nахışlı yеlkәnli gәmilәrә soxulub оnlаrı
tar-mar edir, qabaqlarına çıxan hәr kәsi talayır, gözlәrinә
dәyәn hәr şeyi basqınla әlә keçirirdilәr. Balıqçıların
ovunu әllәrindәn alır, hәtta satlıq donuzlara yem әvәzi
verilәn tullantı balıqları belә qamarlayırdılar; donuzları
tüfәngin qundağıyla döyür, Nuh әyyamından qalan, lakin
hәlә dә işlәyәn tәrәzilәrin yanına yığılmış tullantı bal ıq -
ları da yığışdırırdılar; hәmin bu tәrәzidә onun ha kimiy -
yәtinә qәdәrki qәdim dövrlәrdә Seneqaldan gәtirilәn,
ilahi gözәlliyә malik qul qadınlar vә onların ağırlığında
qızıl çәkilirdi. “Onlar hәr şeyi söküb talan etdilәr, mәnim
generalım! Çәyirtkәdәn dә qorxulu hәşәratdılar!” Qoca
hәmin çәrşәnbәdәn sonra günbәgün yetişib sulana-sulana
növbәsini gözlәyәn bu söhbәtin üstünü açmadı; bu
söhbәtin üstü o biri çәrşәnbәdәn sonra da açılmadı,
Letisiya şәxsәn onun cәsarәt edә bilmә dik lәrini edәndәn
sonra da. Bu qadın boynundakı tülkünün parıldayan
gözlәrinә hürәn bir sürü küçә itinin müşayiәti ilә özünü
quş vә tәrәvәz satılan piştaxtaların arasına salır,
hürüşmәyә mәhәl qoymadan әdalı yerişiylә ticarәt zalının
nәhәng arakәsmәlәrindә, bәdii tәsvirlәrlә işlәnmiş dәmir
sütunların arasıylа, sarı şüşәdәn tökülmüş iri yarpaqlı
dәmir budaqların, çәhrayı şüşәdәn tökülmüş yekә alma -
ların, mavi şüşәdәn tökülmüş, içi әfsanәvi bitki sәltә -
nәtiylә dolu bolluq buynuzlarının altında gәzmәyә davam
edirdi. O әn şirәli, yemәli meyvәlәri, әn tәzә, tәravәtli
tәrәvәzlәri seçib-götürürdüsә dә, әli dәyәn meyvә еlә
hәmin аn tәzәliyini, tәravәtini, gözәlliyini itirib solurdu;
bu onun әlinin qәribә, namәlum xüsusiyyәti idi –
toxunduğu hәr şeyi korlayıb mәhv etmәk... оnun ani
toxu nuşundan tәzә, isti çörәk quruyub kiflәnir, barmağınа
kеçirdiyi nişan üzüyünün qızılı qaralırdı. Lakin bu
xüsusiyyәtini heç cür boynuna almaq istәmir, bazar 205
alverçilәriylә mübahisә edib hay-küy salırdı ki, guya
onlar tәzә mallarını gizlәdib, оnа qәsdәn pislәrini, çü -