Page 198 - Peşəkar aktyorluq dərsləri

Mixail Çexov

– Aktyor sәhnәdә düşündüyü barәdә görüntü ya-
radır, amma bu, dolğun alınmır.

– Mәsәlәn, sәhnәdә kimsә sizә sual verir, şübhәsiz,
cavab vermәzdәn әvvәl fikirlәşmәlisiniz. Müәyyәn bir
şey haqqında fikirlәşәndә düşünәn adamın psixolo-
giyasına malik ola bilmәzsiniz. Ona görә dә vaxtı hәdәr
yerә itirdiyinizi düşünsәniz, bunun sәnәtlә heç bir әlaqәsi
olmaz. Sәhnәdә düşünәn adamın psixologiyası real
şәraitdә, yәni gündәlik hәyatda konkret düşünәn adamın
psixologiyasından köklü surәtdә fәrqlәnir. Konkret
düşünәn adamın psixologiyasına malik olan şәxs sәnәt
sahәsi ilә bağlı sayıla bilmәz. Siz yaradıcı adamsınız,
düşüncә tәcrübәniz, geniş düşüncә psixologiyanız var vә
hәr mәşqdә bunları dәrk edib yararlanırsınız. Mәn hәtta
birinci mәşq zamanı sәhnәdә düşüncәnin yaranmasına
şübhә ilә yanaşıram. Sizdә bunun yaranması barәdә il-
lüziya әmәlә gәlә bilәr. Real düşüncә eyni zamanda iki
amilin yanaşı addımlamasına yol vermәyәcәk. Tutaq ki,
düşünürsünüz: “Mәn siqaret almağa hazırlaşıram”. Әgәr,
hәqiqәtәn, bu barәdә düşünürsünüzsә, beyninizdә digәr
düşüncәyә yer yoxdur.

Düşüncә prosesi – insan mahiyyәtinә әsaslanan amil-
dir, әks tәqdirdә bu, düşüncә xaosundan başqa bir şey
deyil. Düşüncә prosesinin mәhsulunu “ümumi arzular”
kimi dә adlandırmaq mümkündür. Yәni bir şey barәdә
198 düşünәndә paralel olaraq digәr şey barәdә fikirlәşmәk
mümkün deyil. Demәli, sizin söylәdiyiniz kimi, әgәr bu,
real düşüncә olsaydı, sәhnәdә olduğunuzu unudana qәdәr
davam etmәzdi. Düşüncә prosesi eyni zamanda başqa
fikirlәrin mövcudluğu ilә barışmır. Mәsәlәn, qәzәblisiniz,
vәziyyәti dәrk etmәk üçün özünüzә kәnardan nәzәr sal-
mağa çalışırsınız, bu vaxt düşüncә öz-özünә dayanır. Bu