Page 149 - Peşəkar aktyorluq dərsləri
P. 149
duqdan sonra әsәr barәdә müәyyәn mücәrrәd Peşəkar aktyorluq dərsləri
nәticәlәrә gәlirәm. Bu nәticәlәri özümdәn uzaqlaşdır-
mağım düzgündür, ya yox? Mәhz bunu dәqiq bilmi- 149
rәm. Başqa sözlәrlә desәm, arxetip vә jest üzәrindә
işlәmәzdәn әvvәl pyes barәdә mücәrrәd qәnaәtә gәlә
bilәrәmmi? Rol üzәrindә çalışmalara başlamazdan
әvvәl Hamletin kim olduğunu tәsәvvürdә canlandır-
maq mümkündürmü?
– Zәnnimcә, bu, tamamilә sәhv olardı. Mәn başqa yol
tәklif edirәm. Sizdәn heç dә tәlәb olunmur ki, pyesi an-
lamaqdan vaz keçәsiniz, lakin gәlin bunu hәlәlik tәxirә
salaq vә ilk növbәdә, aktyor tәbiәtinә öz sözünü demәyә
imkan verәk. Әvvәlcә aktyor tәbiәtinә hakim kәsilmә-
liyik, fantaziyamız müәyyәn nöqtәyә yüksәlәndә “Ham-
let” vә digәr pyeslәr barәdә mücәrrәd nәticәlәr çıxarmaq
heç dә qorxulu olmayacaq. Bunu etmәk heç vaxt gec
deyil. Әgәr qeyri-ciddi hәrәkәtlәrdәn vә jestlәrdәn cana
doymusunuzsa, işin bu mәrhәlәsi üzәrindә kifayәt qәdәr
çalışmısınızsa, özünüzü mücәrrәd nәticәlәr çıxarmağa
hazır sayırsınızsa, pyesi vә әsәr haqqında yazılanları niyә
dә oxumayasınız? Diqqәti çәkәn vә әqli cәhәtdәn normal
hesab etdiyiniz mәqamları kontekstdәn çıxarıb, fantazi-
yanın qanadlarında gәtirib Hamletin qarşısında sәrgilәyә
bilәrsiniz. Әmin olun, bütün mücәrrәd nәticәlәrә ağıllı
şәrh verә bilәcәksiniz. Aktyor kimi, Hamletә vә özünüzә
inamınız daha da artacaq.
– Pyesi oxuyanda qarşıma belә bir sual çıxır:
özümü vә düşüncәlәrimi necә sәrbәst saxlayım? Bu,
ona görә vacibdir ki, öz jestimdәn istifadә etdikdә
aldığım tәәssürat pyesin mәndә oyatdığı tәәssüratı
korlamasın. Pyesi oxuyanda hissiyyatım mәnә açıq
şәkildә rol üçün jesti haradan götürmәli olduğumu
deyir. Digәr tәrәfdәn, әvvәl pyesi oxuyub, sonra isә
nәticәlәrә gәlirәm. Bu nәticәlәri özümdәn uzaqlaşdır-
mağım düzgündür, ya yox? Mәhz bunu dәqiq bilmi- 149
rәm. Başqa sözlәrlә desәm, arxetip vә jest üzәrindә
işlәmәzdәn әvvәl pyes barәdә mücәrrәd qәnaәtә gәlә
bilәrәmmi? Rol üzәrindә çalışmalara başlamazdan
әvvәl Hamletin kim olduğunu tәsәvvürdә canlandır-
maq mümkündürmü?
– Zәnnimcә, bu, tamamilә sәhv olardı. Mәn başqa yol
tәklif edirәm. Sizdәn heç dә tәlәb olunmur ki, pyesi an-
lamaqdan vaz keçәsiniz, lakin gәlin bunu hәlәlik tәxirә
salaq vә ilk növbәdә, aktyor tәbiәtinә öz sözünü demәyә
imkan verәk. Әvvәlcә aktyor tәbiәtinә hakim kәsilmә-
liyik, fantaziyamız müәyyәn nöqtәyә yüksәlәndә “Ham-
let” vә digәr pyeslәr barәdә mücәrrәd nәticәlәr çıxarmaq
heç dә qorxulu olmayacaq. Bunu etmәk heç vaxt gec
deyil. Әgәr qeyri-ciddi hәrәkәtlәrdәn vә jestlәrdәn cana
doymusunuzsa, işin bu mәrhәlәsi üzәrindә kifayәt qәdәr
çalışmısınızsa, özünüzü mücәrrәd nәticәlәr çıxarmağa
hazır sayırsınızsa, pyesi vә әsәr haqqında yazılanları niyә
dә oxumayasınız? Diqqәti çәkәn vә әqli cәhәtdәn normal
hesab etdiyiniz mәqamları kontekstdәn çıxarıb, fantazi-
yanın qanadlarında gәtirib Hamletin qarşısında sәrgilәyә
bilәrsiniz. Әmin olun, bütün mücәrrәd nәticәlәrә ağıllı
şәrh verә bilәcәksiniz. Aktyor kimi, Hamletә vә özünüzә
inamınız daha da artacaq.
– Pyesi oxuyanda qarşıma belә bir sual çıxır:
özümü vә düşüncәlәrimi necә sәrbәst saxlayım? Bu,
ona görә vacibdir ki, öz jestimdәn istifadә etdikdә
aldığım tәәssürat pyesin mәndә oyatdığı tәәssüratı
korlamasın. Pyesi oxuyanda hissiyyatım mәnә açıq
şәkildә rol üçün jesti haradan götürmәli olduğumu
deyir. Digәr tәrәfdәn, әvvәl pyesi oxuyub, sonra isә