Page 115 - Peşəkar aktyorluq dərsləri
P. 115
sistem sizi mәcbur etmir ki, yalnız hisslәrinizi ortaya Peşəkar aktyorluq dərsləri
qoyasınız. Çünki bu, çox tәhlükәli, viranedici vә etibarsız
işdir. Sırf hisslәrin mәngәnәsinә düşәn kimi nәzarәtdәn 115
çıxırıq. Sәhnә hәrәkәtlәrimizi tәnzimlәyә bilmirik, әhval-
ruhiyyә toruna düşüb çapalayırıq vә getdikcә saxta oyun
nümayiş etdirmәyә başlayırıq. Araşdırdığımız mәqam-
ların hamısı yalnız hisslәrin oyadılmasına aparan yolları
göstәrir, biz öz-özlüyündә hisslәrә heç vaxt birbaşa
müraciәt etmirik. İzah etmәyә çalışıram ki, aktyor mütlәq
әtrafındakı müәyyәn şәraitlә zәngin mühiti duymalıdır.
Bu, bizi hisslәrin tәzyiqindәn xilas edir. Mәsәlәn, kafed-
ral kilsәni, oradakı ixlaskar mühiti tәsәvvürdә canlan-
dırsaq, hisslәrimiz dәrhal buna qarşılıq verәcәk.
– Mühitә xarakter vermәyin mümkünlüyünә inan-
mıram. Mühit obyektlә, yaxud şәxslә әlaqәdәn doğur.
Mәsәlәn, bu mühazirә otağının Mixail Çexovla әlaqә-
sindәn mühit yaranır. Bu mühit artıq dәyişib, mәnim
münasibәtim burada әylәşәnlәrin hәr birinin münasi-
bәtindәn fәrqlәnir – o, şәxsi vә fәrdi hal alıb. Düşü-
nürәm, mühit hissi kimdәnsә, yaxud nәdәnsә alınır,
әxz olunur, bu, tamamilә fәrdi bir hissdir, yәni mәnim
ay işığına, bağçaya, eyvana vә s. münasibәtimdәn
mühit doğur. Mәn sәhәr çimәrlikdә olmuşam, siz isә
ora getmәmisiniz. Bizim çimәrlik mühiti barәdә
tәsәvvürümüz dә tam fәrqli olacaq. Әgәr hәrәkәtli
mühitdәn istifadә edirsinizsә, bu tәqdirdә әhval-
ruhiyyә sizi çәnginә ala bilmәyәcәk. Statik vәziyyәtdә
deyilsiniz, sәhnәdә daim hәrәkәtdәsiniz vә özünüzü
mәhz bu hәrәkәtlәrlә ifadә edirsiniz. Mәsәlәn, hәr bir-
imizin gecәyә öz münasibәti var vә onlar әsla üst-üstә
düşә bilmәz.
Mәncә, iki cәhәti sәhv salırıq: oyunu vә fәrdi hiss-
lәri. Әgәr bizә vәziyyәt vә mühit verilirsә, ixlaskar
qoyasınız. Çünki bu, çox tәhlükәli, viranedici vә etibarsız
işdir. Sırf hisslәrin mәngәnәsinә düşәn kimi nәzarәtdәn 115
çıxırıq. Sәhnә hәrәkәtlәrimizi tәnzimlәyә bilmirik, әhval-
ruhiyyә toruna düşüb çapalayırıq vә getdikcә saxta oyun
nümayiş etdirmәyә başlayırıq. Araşdırdığımız mәqam-
ların hamısı yalnız hisslәrin oyadılmasına aparan yolları
göstәrir, biz öz-özlüyündә hisslәrә heç vaxt birbaşa
müraciәt etmirik. İzah etmәyә çalışıram ki, aktyor mütlәq
әtrafındakı müәyyәn şәraitlә zәngin mühiti duymalıdır.
Bu, bizi hisslәrin tәzyiqindәn xilas edir. Mәsәlәn, kafed-
ral kilsәni, oradakı ixlaskar mühiti tәsәvvürdә canlan-
dırsaq, hisslәrimiz dәrhal buna qarşılıq verәcәk.
– Mühitә xarakter vermәyin mümkünlüyünә inan-
mıram. Mühit obyektlә, yaxud şәxslә әlaqәdәn doğur.
Mәsәlәn, bu mühazirә otağının Mixail Çexovla әlaqә-
sindәn mühit yaranır. Bu mühit artıq dәyişib, mәnim
münasibәtim burada әylәşәnlәrin hәr birinin münasi-
bәtindәn fәrqlәnir – o, şәxsi vә fәrdi hal alıb. Düşü-
nürәm, mühit hissi kimdәnsә, yaxud nәdәnsә alınır,
әxz olunur, bu, tamamilә fәrdi bir hissdir, yәni mәnim
ay işığına, bağçaya, eyvana vә s. münasibәtimdәn
mühit doğur. Mәn sәhәr çimәrlikdә olmuşam, siz isә
ora getmәmisiniz. Bizim çimәrlik mühiti barәdә
tәsәvvürümüz dә tam fәrqli olacaq. Әgәr hәrәkәtli
mühitdәn istifadә edirsinizsә, bu tәqdirdә әhval-
ruhiyyә sizi çәnginә ala bilmәyәcәk. Statik vәziyyәtdә
deyilsiniz, sәhnәdә daim hәrәkәtdәsiniz vә özünüzü
mәhz bu hәrәkәtlәrlә ifadә edirsiniz. Mәsәlәn, hәr bir-
imizin gecәyә öz münasibәti var vә onlar әsla üst-üstә
düşә bilmәz.
Mәncә, iki cәhәti sәhv salırıq: oyunu vә fәrdi hiss-
lәri. Әgәr bizә vәziyyәt vә mühit verilirsә, ixlaskar