Page 321 - antologiya
P. 321
ir Qalxan 321
– Qaçaq, – dedilәr, – qaçaq, canımız qurtarsın.
– Yox, – Sәnәm dedi. – Qaça bilmәrәm. Qaçıb atamın
başını aşağı edә bilmәrәm”.
Başqa bir yol – adәtlәri, qaydaları pozacaq, iki sev-
dalını bir-birinin halalı edәcәk, bir-birinә qovuşduracaq bir
yol lazım idi. Amma çarә tapılmırdı. Oba dağıla bilәr,
adәtlәr isә tapdana bilmәzdi. Әlacsızlıq onların qollarında
güc, gözlәrindә nur qoymadı. İkisi dә külәyin qabağında
çırpınan yarpağa çevrilmişdi. Sәnәm daha ipәk paltar ge-
yinmir, başını örtmürdü. Osman at minmir, ova getmirdi.
Bir igid ki belә saralıb-sola, әriyib çöpә dönә, anası bun-
dan xәbәr tutmazmı? Osmandan dәrdini soruşdular. Oğlan
hәr şeyi danışdı. Atası nәslinin, obasının gözünün ağı-
qarası, bәy evinin tәk ümidi olan oğlunun dәrdinә çarә tap-
maq, onu kәdәrdәn xilas etmәk üçün min illәrini, adәtlәrini
belә tapdalamağa razı oldu.
Әtrafdakı tayfaların bәylәri, sözlәri eşidilәn, hörmәt-
lәri saxlanıb ağsaqqalları, qarasaqqalları, xanımları,
xatınları yığıldı. Ağırtaxtalı, hörmәtli, sözükeçәn elçilәr
hәdiyyәlәrlә tәrәkәmә bәyinin hüzuruna getdilәr. Sәnәmin
qәlbinә sevinc, ümid qığılcımı düşdü. Osmanın qәlbi
sevinclә doldu. Daha nә qaldı ki? Bu gün-sabah toy çadırı
qurulacaq, toy çalınacaqdı. Qırx cöngә qurban kәsilәcәk,
qırx qazan asılacaqdı. Obanın hәr tәrәfindә tәbillәr vuru-
lacaq, şәnliklәr tәşkil edilәcәkdi. Gәlinlәr, qızlar, qoç
igidlәr halay çәkәcәkdilәr. Qırx gün, qırx gecә toy ola-
caqdı. Hәr şeyi adәt-әnәnәyә uyğun edәcәkdilәr.
– Allahın әmri ilә, – dedilәr, – qızınızı...
– Allahın yazdığı qarşısında boynumuz qıldan inc-
әdir, – tәrәkәmә bәyi dedi. – Qızımız oğlunuza qurban
olsun, tәki belә bir bәyin oğluna gәlin olsun. Ancaq bizim
obamızın da qanunları, qaydaları, adәtlәri var. İcazә verin,
bir neçә gün, ağsaqqallarımıza gәnәşәk, onlardan mәslәhәt
alaq. İcazә versәlәr, sizә xәbәr çatdırarıq.
– Qaçaq, – dedilәr, – qaçaq, canımız qurtarsın.
– Yox, – Sәnәm dedi. – Qaça bilmәrәm. Qaçıb atamın
başını aşağı edә bilmәrәm”.
Başqa bir yol – adәtlәri, qaydaları pozacaq, iki sev-
dalını bir-birinin halalı edәcәk, bir-birinә qovuşduracaq bir
yol lazım idi. Amma çarә tapılmırdı. Oba dağıla bilәr,
adәtlәr isә tapdana bilmәzdi. Әlacsızlıq onların qollarında
güc, gözlәrindә nur qoymadı. İkisi dә külәyin qabağında
çırpınan yarpağa çevrilmişdi. Sәnәm daha ipәk paltar ge-
yinmir, başını örtmürdü. Osman at minmir, ova getmirdi.
Bir igid ki belә saralıb-sola, әriyib çöpә dönә, anası bun-
dan xәbәr tutmazmı? Osmandan dәrdini soruşdular. Oğlan
hәr şeyi danışdı. Atası nәslinin, obasının gözünün ağı-
qarası, bәy evinin tәk ümidi olan oğlunun dәrdinә çarә tap-
maq, onu kәdәrdәn xilas etmәk üçün min illәrini, adәtlәrini
belә tapdalamağa razı oldu.
Әtrafdakı tayfaların bәylәri, sözlәri eşidilәn, hörmәt-
lәri saxlanıb ağsaqqalları, qarasaqqalları, xanımları,
xatınları yığıldı. Ağırtaxtalı, hörmәtli, sözükeçәn elçilәr
hәdiyyәlәrlә tәrәkәmә bәyinin hüzuruna getdilәr. Sәnәmin
qәlbinә sevinc, ümid qığılcımı düşdü. Osmanın qәlbi
sevinclә doldu. Daha nә qaldı ki? Bu gün-sabah toy çadırı
qurulacaq, toy çalınacaqdı. Qırx cöngә qurban kәsilәcәk,
qırx qazan asılacaqdı. Obanın hәr tәrәfindә tәbillәr vuru-
lacaq, şәnliklәr tәşkil edilәcәkdi. Gәlinlәr, qızlar, qoç
igidlәr halay çәkәcәkdilәr. Qırx gün, qırx gecә toy ola-
caqdı. Hәr şeyi adәt-әnәnәyә uyğun edәcәkdilәr.
– Allahın әmri ilә, – dedilәr, – qızınızı...
– Allahın yazdığı qarşısında boynumuz qıldan inc-
әdir, – tәrәkәmә bәyi dedi. – Qızımız oğlunuza qurban
olsun, tәki belә bir bәyin oğluna gәlin olsun. Ancaq bizim
obamızın da qanunları, qaydaları, adәtlәri var. İcazә verin,
bir neçә gün, ağsaqqallarımıza gәnәşәk, onlardan mәslәhәt
alaq. İcazә versәlәr, sizә xәbәr çatdırarıq.
