Page 6 - Sholom_Aleyhem_Макет 1

gәlmişdi: anasının vәfatından sonra atası ikinci dәfә evlәnmişdi,
analığı da çox tәkәbbürlü qadın idi, amma әsәblәrini cilovlaya
bilmir, hey çığır-bağır salır, gecә-gündüz qarğış yağdırırdı.
Solomon bu qarğışların hamısını sәliqә ilә dәftәrә yazır vә adını
da “Leksikon” qoyur. Dәftәr tәsadüfәn atasının әlinә keçir,
oxuyub arvadına verir. Zavallı Solomon gözlәrini yumub gözlәyir
ki, indi analığı daha ağır qarğışlar yağdıracaq, onu ciddi tәnbeh
edәcәk. Lakin qadın “Leksikon”u oxuyub xeyli qәhqәhә çәkir,
Solomonu tәriflәyir vә qarğışdan, söyüşdәn birdәfәlik әl çәkir.
Hәmin vaxtdan yeniyetmә başa düşür ki, şәrә qarşı әn güclü
silah xeyirxahlıq vә gülüşdür!
Solomon 15 yaşında D.Defonun “Robinzon Kruzo” әsәrinin
ana dilindә yeni versiyasını yazır vә özünә “Şolom Aleyxem”
tәxәllüsü götürür. Evdә tәhsil alan yeniyetmә sonradan rus
gimnaziyasını bitirir. 17 yaşı tamam olanda ailә yenidәn Pereyaslava
köçür. Solomon çörәkpulu qazanmaq üçün hәr işin qulpundan
yapışmalı olur.
Ş.Aleyxemin ilk әsәri 1883-cü ildә çap olunmuşdur. Hәyatındakı
bu әlamәtdar hadisәdәn sonra yaradıcılıqdan bir an belә ayrılmamış,
yeni-yeni hekayәlәr yazıb müxtәlif әdәbi orqanlara göndәrmişdir.
Belәliklә, gәnc yazıçı addım-addım şöhrәtin zirvәsinә doğru
addımlamağa başlamışdır. Qayınatasının ölümündәn sonra ona
böyük miras qalmış, amma Solomon maliyyә mәsәlәlәrindә naşı
olduğundan, işi alınmamışdır. Әvvәlcә idiş dilindә çıxan “Yәhudi
xalq kitabxanası” әdәbi almanaxını maliy yәlәş dir mәyә, gәnc
müәlliflәrә böyük qonorarlar ödәmәyә başlamış, sonra isә Odessa
birjasında alış-verişә qoşulmuş vә... pulları havaya sovurub
müflislәşmişdir.
Yeri gәlmişkәn, Ş.Aleyxemin yaradıcılığı Odessa ilә sıx
bağlıdır. O, 1890-cı ildә ailәsi ilә birlikdә bu şәhәrә köçüb,
“Odesskiy listok” vә “Odesskiye novosti” qәzetlәrindә çalışmağa
başladı. Şәhәrin qaynar hәyatı, Odessa küçәlәrindә, traktirlәrdә
görüb-eşitdiklәri yazıçıya gәlәcәk әsәrlәri üçün zәngin material
verdi. Odessa vә yәhudi yumoru – bu mәfhumlar onun bütün

6