Page 5 - Sholom_Aleyhem_Макет 1
P. 5
Ön söz
“Salam” – xoşbәxtliyin sirridir!
“Şolom Aleyxem”, yәni “Salamәleyküm!” Bu mәşhur kәlamı
özünә yaradıcılıq tәxәllüsü seçmiş yәhudi yazıçısı Solomon Nau-
moviç Rabinoviç hәr әsәrindә sanki insanlara mesaj göndәrir:
bir-birinizә salam vermәkdәn çәkinmәyin, dünyanın bütün
xoşbәxtliklәrinin açarı bu kәlmәyә bağlıdır; xoş ünsiyyәt qurmağa,
mehriban vә gülәrüz olmağa çalışın, bir-birinizә yardım әli
uzadın, kin-küdurәti unudun, birlik, qardaşlıq vә dostluq qәm-
qüssәyә, acıya, bütün çәtinliklәrә qalib gәlir!
Müasirlәrinin yazdığına görә, Şolom Aleyxem şәn, gülәrüz,
mәzәli adam idi. Zarafatı xoşlayırdı vә başqalarına da daim
gülümsәmәyi, әn çıxılmaz vәziyyәtlәrdә dә yumor hissini
itirmәmәyi tövsiyә edirdi. Vәsiyyәtindә yazmışdı ki, ölümünün
ildönümündә mәzarı başında ağlamaq әvәzinә, müәllifi olduğu
“Gülüş faydalıdır, hәkimlәr mәslәhәt görür” hekayәsini oxusunlar...
Ş.Aleyxem öz oxunaqlı әsәrlәri ilә nәinki yәhudi, ümumiyyәtlә,
dünya әdәbiyyatında dәrin iz buraxıb. İdiş, yәhudi vә rus dillәrindә
yazmış sәnәtkarı böyük yumor vә eyni zamanda bәnzәrsiz lirik
tәsvir ustası adlandırırlar.
Ş.Aleyxemin әsәrlәrindә, әsasәn, yәhudilәrin hüquqlarının
mәhdudlaşdırılması öz bәdii әksini tapıb. Yazıçının tәsvir obyekti
yoxsul zümrәdir. Bu insanların hәyatı faciәlәrlә doludur. Zülm
vә yoxsulluq baş alıb getsә dә, yazıçının qәhrәmanları saf vә
әdalәtli, sözü üzә deyәn, haqqı tapdalamayan, insani keyfiyyәtlәri
hәr şeydәn uca tutan, yumor hissini itirmәyәn adamlardır.
Solomon Naumoviç Rabinoviç 1859-cu il martın 2-dә
Ukraynanın Poltava quberniyasının Pereyaslav şәhәrindә doğulub.
Ailә sonralar Kiyev yaxınlığındakı Voronkovo kәndinә köçmüşdür.
Yazıçının uşaqlıq hәyatı acınacaqlı keçmiş, әvvәlcә atası müflis
olmuş, 13 yaşına çatanda isә anasını itirmişdir.
Yeniyetmә Solomon yaşıdlarından fәrqlәnirdi: hәr şeylә
maraqlanır, çoxlu kitab oxuyur, xoş ünsiyyәt qurmağı bacarır,
mәzәli әhvalatlar uydururdu. Hәtta bir dәfә başına belә hadisә
5