Page 12 - "7 pyes"

və riyakar Abiqayl Seylemin digər sakinləri ilə bərabər,
Conun arvadı Elizabe də iblislə əlaqədə i ham edir. O,
ümid edir ki, əgər Elizabet edam olunarsa, Con onunla
evlənəcək. Amma əslində, Abiqayl özü də qurbandır –
təmiz insanlara şər atmaqla, onların torpaqlarına, var-
dövlətlərinə sahib çıxmaq istəyənlərin əlində bir alətdir.

Hələlik mü əhimlər kürsüsündən kənarda qalan
Con Proktor günahsız insanlara ölüm hökmü kəsilməsiylə
barışa bilmir. Con cəsarətlə onların müdafiəsinə qalxır
və bununla da özünə “quyu qazır”. Şər-böhtanın hədəfinə
tuş gələn Con da canını xilas etmək üçün gərək iblislə
əlaqədə olduğunu “e raf etsin”. Amma belə bir e raf
günahsız günahkarlara qarşı satqınlıq olardı. O, öz
əqidəsinə qarşı getməkdənsə, ölümü üstün tutur.

“Ağır sınaq”da Miller hər bir insanın qəhrəmanlığa
qadir olduğunu təsdiq edir. Xalqın içindən çıxmış Con
Proktor sonda, az qala sınsa da, vicdanı buna yol vermir.
O, insan ləyaqə nin, vicdanının, məsuliyyə nin rəmzi
kimi çıxış edir.

Dramaturq qeyd edir ki, hə a həya n bahasına olsa
belə, gərək bu idealları qoruyasan.

Amma bu pyesdə dramaturqun qarşıya qoyduğu
əsas məsələ Seylem faciəsinə gə rib çıxaran səbəbləri
araşdırmaqdır.

Necə oldu ki, bir dəstə tamah məqsədi güdən insan
Seylemin ən layiqli vətəndaşları üzərində bu hökmü
həyata keçirə bildi? Miller pyesə yazdığı son şərhində
həmin sualın cavabını verir. İzah edir ki, bu məsələdə
günah hər şeydən əvvəl şəhər sakinlərinin özlərində
olub.

Şərəf və ləyaqət hisslərinə sədaqət, satqınlığın bütün
təzahürlərinə qarşı amansızlıq kimi insani keyfiyyətlər
dramaturqu daim düşündürüb.

“Körpüdən görüntü” pyesində isə müəllif bu mövzu-
nun daha dərin qatlarını açmağa müvəffəq olub.

12