Page 294 - "Zəfər və ilğım"

mamışdı. Demәliyәm ki, o vaxtlar Vaxtanqov Teatrı digәr-
lәrindәn yalnız forma vә tәrkibinә görә fәrqlәnirdi. BDT,
Efros vә Qonçarovun tamaşalarından savayı, bütün teatr
sәhnәlәri boz rәngә bürünmüşdü.

Görünür, Lübimovun daxilindә sovet quruluşuna (o,
sovet quruluşunu “Arakçeyev rejimi” adlandırırdı), kommunist
ideologiyasına qarşı şüurlu bir münasibәt formalaşmışdı.
O, öz ömürünün vә şöhrәtinin qürub çağında qüdrәtli bir
dövlәti mәhv etmiş hәmin saxta dәyәrlәr barәdә yenә dә
nifrәtlә söz açırdı. Bir dәfә indiki hakimiyyәt barәdә belә
demişdi: “Onlar başqa cür idarә etmәyi bacarmırlar. Çünki
yenә dә hәmin kommunistlәr, hәmin nomenklatura iş
başındadır. Odur ki, bizdәki demokratiya kommunist üsuli-
idarәsini xatırladır”. Onun rejissor sәnәti haqqında dediklәri
dә ibrәtamizdir: “Teatr nә tәbliğatçı bloknotu, nә qәzet, nә
dә publisistikadır, teatr öz mәxsusi estetikası, forması vә
üslubu etibarilә әhatәli, dәrin xarakterlәrin yer aldığı sәnәt
әsәri yaratmağa çalışır – bu sәnәt necә köhnәlә, sıradan
çıxa bilәr? Mәnim butaforiyadan, hadisә yerinin kor-koranә
294 illüstrasiyasından zәhlәm gedir. Bu münasibәt bilavasitә
mәnim aktyor tәcrübәmә әsaslanır. Doğrudan da, teatrda
bizim üçün vacib olan nәdir – meşәdә dolaşan insan, yoxsa
insanların dolaşdığı meşә? Adolf Appia hәlә әsrin әvvәllәrindә
tәklif edirdi ki, rejissorlar bu suala cavab versinlәr. Necә
elәyәk ki, tamaşaçılara nümayiş etdirdiyimiz sәhnәlәr hәyatda
olduğundan daha inandırıcı görünsün?

Rәssam David Borovski vә mәn sәhnәyә әsl meşә,
sәngәr vә ya blindaj görkәmi vermәyә çalışmadıq. (Söhbәt
“Bu yerlәrin sakit sәhәri” tamaşasından gedir.) Sadәcә bizim
teatr olduğu kimi görünmәk istәyir. Biz tamaşaçılarla sәmimi
münasibәtlәr qurmağa çalışırıq, xalq meydan teatrında
olduğu kimi, bu başdan onlara oyunun qaydalarını tәklif
edirik. Sәhnәdәki dәyişikliklәr tamaşaçıların gözü önündә,
sanki onların iştirakıyla baş verir.