Page 337 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 337
? 337
Hörümçәk toru nәdәn düzәlib?
Bizim әksәriyyәtimiz üçün yumşaq, digәrlәri bәrk vә sәrt olur.
hörümçәklәrin әn qәribә cәhәti Hörümçәk torun bütün növlәrini hörә
onların hördüyü tordur. Amma
hәqiqәtdә, hörümçәk özü dә bir çox bilir. Tәkәrşәkilli hörümçәk toru yalnız ov
cәhәtlәrdәn olduqca qәribә mәxluqdur. etmәk üçün istifadә olunur. Əvvәlcә
Hörümçәklәr növlәrindәn asılı olaraq, “bünövrә” – aşağı tәrәfdә yerlәşәn ağır
bütün iqlim zonalarında; hәm suda, hәm saplar tәrәflәri qeyri-bәrabәr olan
havada, hәm torpaqda yaşayır. Onların düzbucaqlı şәklindә düzәldilir. Bundan
ölçülәri 8 santimetrdәn, gözlә zorla görünәn sonra spiralın 3-4 dövrәsini saxlayan tәkәr
ölçülәrәdәk dәyişir. Bәzi növlәri susuz oxları quraşdırılır. Son mәrhәlәdә isә bütün
düz bir il keçinә bilәr. Böyük tarantul ad- boşluqları dolduran yapışqanlı spiral gәlir.
lanan bir növü isә quş yeyir vә 15 il yaşayır.
Lakin hörümçәklәrin әksәriyyәtinin ömrü Torun daha bir növünә vәrәqşәkilli tor
bir ildir. Amma әn mühümü budur ki, deyirlәr. Bu tor, yastı qıfşәkilli, yaxud
hörümçәklәr hәşәrat deyil. Onlar “hörüm- günbәzşәkilli olur. Hörümçәk özü torun
çәkkimilәr” ailәsinә aiddir. Bu ailә әks tәrәfindә yaşayır.
hәşәratlardan 6 yox, 8 ayağının, 8 gözünün
olması vә bәdәninin cәmi iki hissәdәn Torun “qapısını” hörümçәk şüşә bu-
ibarәt olmasıyla fәrqlәnir. tulkaya bәnzәr bir quruluşda qoyur. Giriş
Hörümçәk tor hörmәk üçün istifadә yuxarıda olur. Bu, yuvaya bir rahatlıq
etdiyi liflәri, öz qarnının alt tәrәfindәki gәtirir, onu budaq, torpaq şәklindә ört-
xüsusi vәzilәrdәn alır. Sap, toxuma orqan- basdır edir. “Canavar -hörümçәklәr” tor-
larındakı çoxlu xırda çökәklәrdәn çıxır. paqda tunel qurur, onu liflәrlә bәrkidir.
Tәzә sap әvvәl maye halında olur, havaya
çıxan kimi bәrkiyir. Avropa su hörümçәklәri suyun altında
Bu liflәrin bir neçә növü var: ov etmәk zınqırovşәkilli evlәr qurur, içini qarınlarında
üçün lazım olan yapışqanlı; torun daşıdıqları hava ilә doldururlar. Burada
möhkәmliyini tәmin edәn, yapışqansız sü- onlar yumurta qoyur vә körpәlәrini
tunlar; bir dә içinә yumurta qoyduqları böyüdürlәr. Ta o zamana kimi ki, onların
barama üçün olan liflәr. Onların bәzisi özü ev qura bilsin. Yeri gәlmişkәn, bütün
hörümçәklәr tor hörmür. Bәzilәri yarpağın
içindә, yaxud ağac qabığında özlәrinә
“birotaqlı ev” tikirlәr.
Hörümçәk toru nәdәn düzәlib?
Bizim әksәriyyәtimiz üçün yumşaq, digәrlәri bәrk vә sәrt olur.
hörümçәklәrin әn qәribә cәhәti Hörümçәk torun bütün növlәrini hörә
onların hördüyü tordur. Amma
hәqiqәtdә, hörümçәk özü dә bir çox bilir. Tәkәrşәkilli hörümçәk toru yalnız ov
cәhәtlәrdәn olduqca qәribә mәxluqdur. etmәk üçün istifadә olunur. Əvvәlcә
Hörümçәklәr növlәrindәn asılı olaraq, “bünövrә” – aşağı tәrәfdә yerlәşәn ağır
bütün iqlim zonalarında; hәm suda, hәm saplar tәrәflәri qeyri-bәrabәr olan
havada, hәm torpaqda yaşayır. Onların düzbucaqlı şәklindә düzәldilir. Bundan
ölçülәri 8 santimetrdәn, gözlә zorla görünәn sonra spiralın 3-4 dövrәsini saxlayan tәkәr
ölçülәrәdәk dәyişir. Bәzi növlәri susuz oxları quraşdırılır. Son mәrhәlәdә isә bütün
düz bir il keçinә bilәr. Böyük tarantul ad- boşluqları dolduran yapışqanlı spiral gәlir.
lanan bir növü isә quş yeyir vә 15 il yaşayır.
Lakin hörümçәklәrin әksәriyyәtinin ömrü Torun daha bir növünә vәrәqşәkilli tor
bir ildir. Amma әn mühümü budur ki, deyirlәr. Bu tor, yastı qıfşәkilli, yaxud
hörümçәklәr hәşәrat deyil. Onlar “hörüm- günbәzşәkilli olur. Hörümçәk özü torun
çәkkimilәr” ailәsinә aiddir. Bu ailә әks tәrәfindә yaşayır.
hәşәratlardan 6 yox, 8 ayağının, 8 gözünün
olması vә bәdәninin cәmi iki hissәdәn Torun “qapısını” hörümçәk şüşә bu-
ibarәt olmasıyla fәrqlәnir. tulkaya bәnzәr bir quruluşda qoyur. Giriş
Hörümçәk tor hörmәk üçün istifadә yuxarıda olur. Bu, yuvaya bir rahatlıq
etdiyi liflәri, öz qarnının alt tәrәfindәki gәtirir, onu budaq, torpaq şәklindә ört-
xüsusi vәzilәrdәn alır. Sap, toxuma orqan- basdır edir. “Canavar -hörümçәklәr” tor-
larındakı çoxlu xırda çökәklәrdәn çıxır. paqda tunel qurur, onu liflәrlә bәrkidir.
Tәzә sap әvvәl maye halında olur, havaya
çıxan kimi bәrkiyir. Avropa su hörümçәklәri suyun altında
Bu liflәrin bir neçә növü var: ov etmәk zınqırovşәkilli evlәr qurur, içini qarınlarında
üçün lazım olan yapışqanlı; torun daşıdıqları hava ilә doldururlar. Burada
möhkәmliyini tәmin edәn, yapışqansız sü- onlar yumurta qoyur vә körpәlәrini
tunlar; bir dә içinә yumurta qoyduqları böyüdürlәr. Ta o zamana kimi ki, onların
barama üçün olan liflәr. Onların bәzisi özü ev qura bilsin. Yeri gәlmişkәn, bütün
hörümçәklәr tor hörmür. Bәzilәri yarpağın
içindә, yaxud ağac qabığında özlәrinә
“birotaqlı ev” tikirlәr.
