Page 342 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 342
Niyә ağcaqanad sancanda yeri qaşınır?

Siz heç eşitmisiniz ki, dişilәr Bir hәftәdәn sonra yumurtadan xırda,
erkәklәrdәn qaniçәn olsunlar? Bu ayaqsız sürfәlәr çıxır. Onlar suda çox aktiv
hәr şeydәn әvvәl ağcaqanadlara hәrәkәt edirlәr. Suyun altında nәfәs ala
aiddir. Ağcaqanadın yalnız dişilәri qan bilmәlәrinә görә vaxtlarının әsas hissәsini
sorur. Dişi ağcaqanadın dimdiyi çox kiçik, suyun üzündә keçirirlәr. Burada onlar
iti deşici orqana malikdir. Bu orqan әmici quyruqlarındakı nәfәs boruları vasitәsiylә
borunun әtrafında yerlәşir. Ağcaqanad havanı alır, heyvan vә bitki qalıqlarıyla
sancanda o qana zәhәrli maye buraxır. qidalanırlar. Yem qalıqlarını ağızlarına
Hәmin bu zәhәr ağrı, qaşınma, şişmә verir. başlarındakı tükcüklәr vasitәsilә yerlәşdirir-
Cancmadan başqa adamların zәhlәsini lәr.
ağcaqanadların vızıltısı da tökür. Lakin
ağcaqanad üçün vızıldamaq çox vacibdir. Böyüyә-böyüyә sürfәlәr öz dәrilәrini
Bu, bir növ, yoldaş çağırışıdır. Erkәk dәyişirlәr. Dördüncü dәfә dәri dәyişәndә
qanadlarını sürәtlә tәrpәdәrәk bәm bir onlar baramaya çevrilirlәr. Barama vaxtının
vızıltı yaradır, dişi isә bu sәsi qәbul edir. çoxunu suyun üzünә yaxın yerlәrdә keçirir,
Ağcaqanadlar bütün dünyada olur. nәfәsini belindәki xüsusi borucuqlar
Amma harada olsalar, öz hәyatlarını mütlәq vasitәsiylә alır. Barama qidalanmır, amma
suda başlayırlar. Dişi ağcaqanad öz bir neçә gündәn sonra dәrisini atanda
yumurtalarını su hövzәlәrinin, gölmәçә- ağcaqanad әmәlә gәlir.
lәrin, hә a içindә su olan tәnәkә qabların
içinә tökür. Yumurtaların sayı 40-400 arası Yetkin ağcaqanad adәtәn bir neçә hәftә
olur. Onlar hәm topa halında, hәm dә tәk- yaşayır. Bәzi növlәrdә il әrzindә 12 nәsil
tәk ola bilәr. dәyişir.
   337   338   339   340   341   342   343   344   345   346   347