Page 298 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 298
At hansı heyvandan törәyib?
İ ndi yer üzündә yaşayan bir çox hey- Çox qәdim zamanlarda atlar Asiyada,
vanlar özlәrindәn xeyli iri olan Şimali Afrikada, Avropa vә Şimali
qәdim heyvanlardan törәyib. At isә Amerikada yaşayırdılar. Atın Amerikada
әksinә. yaşayan növü isә neçә min illәr qabaq
Atın ilk bәlli әcdadı pişik boyda olub. mәhv olub yoxa çıxmışdı. Müasir atları
Onun qabaq ayağında 4, arxa ayaqlarında ora Avropadan ispanlar gәtirmişdi.
3 barmağı vardı. Adı “Eohippus”, yәni
“alçaqboy at” idi. Atın bu әcdadının Çox güman ki, at Kiçik Asiyanın vә
qalıqlarını planetimizin çox yerlәrindә Aralıq dәnizi hövzәsinin inkişaf etmiş
tapıblar. ölkәlәrinә şәrqdәn gәlib. Eramızdan әvvәl
Daha sonrakı atlar onlara nisbәtәn iri tәxminәn 3000-ci ildә o Babildә, sonra
olub. Yerә onların yalnız bir barmağı toxu- haradasa miladdan qabaq 1675-ci ildә
nurdu, amma o barmağın hәr iki tәrәfindә Misirdә göründü. Atları ilk dәfә çox güman
ki, Mәrkәzi Asiyanın köçәri tayfaları
bir dәnә dә qısa barmaq vardı. Sonrakı әhlilәşdiriblәr.
inkişaf mәrhәlәsindә hәmin o bir barmağın
güclәnmәsi atın daha bәrk qaçmasına şәrait Çox qәdim zamanlarda at әtindәn qida
yaratdı. Onun sağ qalması da qaça kimi istifadә edirdilәr, amma sonra onları
bilmәsindәn asılı idi – düşmәnin әlindәn әhlilәşdirib minik kimi istifadә etmәk
qurtulması üçün mütlәq sürәtlә qaçmalı adamların ağlına gәldi. Ən qәdim at
idi. Müasir atın dırnağı, hәqiqәtәn dә, şәkillәri vә fiqurları mağara adamları
hәmin o tәk barmaq üzәrindә uzanan dır- tәrәfindәn tәxminәn, 15 000 il qabaq
naqdır. düzәldilib. Bu şәkillәrdә tәsvir olunan
atlar müasir monqol ponilәrinә çox
bәnzәyirlәr.
Faktiki olaraq, Monqolustan vә Çin
Türküstanında vәhşi atların dövrümüzә
kimi gәlib çıxan nümayәndәlәrini indi dә
görmәk olar. Bu ata “Prjevalski atı”
deyirlәr. Mәsәlә bundadır ki, onları ilk
dәfә Prjevalski soyadlı bir rus sәyyahı
1870-ci ildә tapıb. Belә hesab olunur ki,
Prjevalski atı müasir atların birbaşa
әcdadıdır.
Azәrbaycanda da iki mәşhur at cinsi
yetişdirilib: Qazax bölgәsindә Dilboz;
Qarabağda mәşhur Qarabağ atları.
Bәstәboy, hәlim vә mehriban heyvan
olan Qarabağ atlarının özәl qızılı rәngi
var. Bu atlar öz hәlim tәbiәtlәrinә görә
qadınlara, uşaqlara atçapma vәrdişlәrinin
aşılanması üçün çox әlverişlidir. Mәhz
buna görә dә Avropanın kral ailәlәri özәl
ilxılarında mütlәq bir neçә Qarabağ atı
saxlayırdılar.
İ ndi yer üzündә yaşayan bir çox hey- Çox qәdim zamanlarda atlar Asiyada,
vanlar özlәrindәn xeyli iri olan Şimali Afrikada, Avropa vә Şimali
qәdim heyvanlardan törәyib. At isә Amerikada yaşayırdılar. Atın Amerikada
әksinә. yaşayan növü isә neçә min illәr qabaq
Atın ilk bәlli әcdadı pişik boyda olub. mәhv olub yoxa çıxmışdı. Müasir atları
Onun qabaq ayağında 4, arxa ayaqlarında ora Avropadan ispanlar gәtirmişdi.
3 barmağı vardı. Adı “Eohippus”, yәni
“alçaqboy at” idi. Atın bu әcdadının Çox güman ki, at Kiçik Asiyanın vә
qalıqlarını planetimizin çox yerlәrindә Aralıq dәnizi hövzәsinin inkişaf etmiş
tapıblar. ölkәlәrinә şәrqdәn gәlib. Eramızdan әvvәl
Daha sonrakı atlar onlara nisbәtәn iri tәxminәn 3000-ci ildә o Babildә, sonra
olub. Yerә onların yalnız bir barmağı toxu- haradasa miladdan qabaq 1675-ci ildә
nurdu, amma o barmağın hәr iki tәrәfindә Misirdә göründü. Atları ilk dәfә çox güman
ki, Mәrkәzi Asiyanın köçәri tayfaları
bir dәnә dә qısa barmaq vardı. Sonrakı әhlilәşdiriblәr.
inkişaf mәrhәlәsindә hәmin o bir barmağın
güclәnmәsi atın daha bәrk qaçmasına şәrait Çox qәdim zamanlarda at әtindәn qida
yaratdı. Onun sağ qalması da qaça kimi istifadә edirdilәr, amma sonra onları
bilmәsindәn asılı idi – düşmәnin әlindәn әhlilәşdirib minik kimi istifadә etmәk
qurtulması üçün mütlәq sürәtlә qaçmalı adamların ağlına gәldi. Ən qәdim at
idi. Müasir atın dırnağı, hәqiqәtәn dә, şәkillәri vә fiqurları mağara adamları
hәmin o tәk barmaq üzәrindә uzanan dır- tәrәfindәn tәxminәn, 15 000 il qabaq
naqdır. düzәldilib. Bu şәkillәrdә tәsvir olunan
atlar müasir monqol ponilәrinә çox
bәnzәyirlәr.
Faktiki olaraq, Monqolustan vә Çin
Türküstanında vәhşi atların dövrümüzә
kimi gәlib çıxan nümayәndәlәrini indi dә
görmәk olar. Bu ata “Prjevalski atı”
deyirlәr. Mәsәlә bundadır ki, onları ilk
dәfә Prjevalski soyadlı bir rus sәyyahı
1870-ci ildә tapıb. Belә hesab olunur ki,
Prjevalski atı müasir atların birbaşa
әcdadıdır.
Azәrbaycanda da iki mәşhur at cinsi
yetişdirilib: Qazax bölgәsindә Dilboz;
Qarabağda mәşhur Qarabağ atları.
Bәstәboy, hәlim vә mehriban heyvan
olan Qarabağ atlarının özәl qızılı rәngi
var. Bu atlar öz hәlim tәbiәtlәrinә görә
qadınlara, uşaqlara atçapma vәrdişlәrinin
aşılanması üçün çox әlverişlidir. Mәhz
buna görә dә Avropanın kral ailәlәri özәl
ilxılarında mütlәq bir neçә Qarabağ atı
saxlayırdılar.
