Page 293 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 293
? 293
İnәk niyә süd verir?
Qәdim zamanlardan adamlar cinsdәn vә fәrdi bәdәn quruluşundan da
süddәn әrzaq kimi istifadә asılıdır. İkincisi, südün keyfiyyәti iki sağım
edirdilәr deyә, bu mәqsәdlә arasındakı vaxtla da әlaqәdardır. Hәr
xüsusi cins heyvanlar yetişdirmәyә sağımda südün sonu daha yağlı olur.
başladılar. Biz, әsasәn inәk südü içirik, İs- Belәliklә, әgәr inәyi tam sağmasalar, növbәti
paniyada isә qoyun südünә daha çox üstün- sağımda südü daha yağlı olacaq.
lük verirlәr.
Sәhralarda yaşayan bir çox qәbilәlәr Yaşıl bitkilәr inәk qidasının әsas hissәsini
dәvә südündәn, Misirdә camış südündәn, tәşkil etdiyi üçün yayda sağılan süd qışda
Peruda lama südündәn istifadә olunur, sağılana nisbәtәn daha keyfiyyәtli olur,
bir çox ölkәlәrdә isә keçi südü daha qiymәtli çünki qış aylarında heyvan otlaqlara çıxa
sayılır. bilmir. Südün hәr litrindә 110 qram bәrk
Süd mәmәli heyvanların yenicә anadan qida maddәlәri var. Bu, yağdan, kofeindәn,
olmuş balalarını yemlәmәk üçün onların süd şәkәrindәn vә mineral maddәlәrdәn
süd vәzilәrindә yaranan mayedir. Süd ibarәtdir.
mahiyyәtcә, körpә dünyaya gәlәnәdәk,
hәlә ana bәtnindә olarkәn qidalandığı ana
qanını tam әvәz edә bilir. Hәqiqәtәn dә,
öz tәrkibinә görә süd qana çox bәnzәyir –
fәrq yalnız süddә piqment vә qan
hüceyrәlәrinin olmamasındadır.
Südverәn heyvanın növündәn asılı
olaraq, mәhsulun keyfiyyәti dә çox
fәrqlәnir. Lakin onun tәrkibindә, növündәn
asılı olmayaraq, hәmişә piylәr, protein,
karbohidrat vә mineral maddәlәr var. Keçi
südü tәrkibindәki yağa görә inәk südündәn
iki, maral südü isә, hә a beş dәfә dәyәrlidir!
Süddә körpә orqanizmi üçün zәruri
olan bütün duzlar var. Körpәnin inkişafı
nә qәdәr sürәtli olsa, anasının südündә
dә bu duzların miqdarı artır. İnәyin balası
öz çәkisini 47 gün әrzindә iki dәfә artırır,
adam balası isә, bu göstәriciyә 180 gün
әrzindә çatır. Bax elә buna görә dә inәk
südü protein vә duzlarla bu qәdәr zәngindir
vә onu körpә uşağa verәrkәn mütlәq su
ilә qarışdırmaq lazımdır.
Amma eyni növdәn olan heyvanların
da südü bir-birindәn fәrqlәnir. Bu tәbii ki,
İnәk niyә süd verir?
Qәdim zamanlardan adamlar cinsdәn vә fәrdi bәdәn quruluşundan da
süddәn әrzaq kimi istifadә asılıdır. İkincisi, südün keyfiyyәti iki sağım
edirdilәr deyә, bu mәqsәdlә arasındakı vaxtla da әlaqәdardır. Hәr
xüsusi cins heyvanlar yetişdirmәyә sağımda südün sonu daha yağlı olur.
başladılar. Biz, әsasәn inәk südü içirik, İs- Belәliklә, әgәr inәyi tam sağmasalar, növbәti
paniyada isә qoyun südünә daha çox üstün- sağımda südü daha yağlı olacaq.
lük verirlәr.
Sәhralarda yaşayan bir çox qәbilәlәr Yaşıl bitkilәr inәk qidasının әsas hissәsini
dәvә südündәn, Misirdә camış südündәn, tәşkil etdiyi üçün yayda sağılan süd qışda
Peruda lama südündәn istifadә olunur, sağılana nisbәtәn daha keyfiyyәtli olur,
bir çox ölkәlәrdә isә keçi südü daha qiymәtli çünki qış aylarında heyvan otlaqlara çıxa
sayılır. bilmir. Südün hәr litrindә 110 qram bәrk
Süd mәmәli heyvanların yenicә anadan qida maddәlәri var. Bu, yağdan, kofeindәn,
olmuş balalarını yemlәmәk üçün onların süd şәkәrindәn vә mineral maddәlәrdәn
süd vәzilәrindә yaranan mayedir. Süd ibarәtdir.
mahiyyәtcә, körpә dünyaya gәlәnәdәk,
hәlә ana bәtnindә olarkәn qidalandığı ana
qanını tam әvәz edә bilir. Hәqiqәtәn dә,
öz tәrkibinә görә süd qana çox bәnzәyir –
fәrq yalnız süddә piqment vә qan
hüceyrәlәrinin olmamasındadır.
Südverәn heyvanın növündәn asılı
olaraq, mәhsulun keyfiyyәti dә çox
fәrqlәnir. Lakin onun tәrkibindә, növündәn
asılı olmayaraq, hәmişә piylәr, protein,
karbohidrat vә mineral maddәlәr var. Keçi
südü tәrkibindәki yağa görә inәk südündәn
iki, maral südü isә, hә a beş dәfә dәyәrlidir!
Süddә körpә orqanizmi üçün zәruri
olan bütün duzlar var. Körpәnin inkişafı
nә qәdәr sürәtli olsa, anasının südündә
dә bu duzların miqdarı artır. İnәyin balası
öz çәkisini 47 gün әrzindә iki dәfә artırır,
adam balası isә, bu göstәriciyә 180 gün
әrzindә çatır. Bax elә buna görә dә inәk
südü protein vә duzlarla bu qәdәr zәngindir
vә onu körpә uşağa verәrkәn mütlәq su
ilә qarışdırmaq lazımdır.
Amma eyni növdәn olan heyvanların
da südü bir-birindәn fәrqlәnir. Bu tәbii ki,
