Page 292 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 292
İnәk niyә gövşәyir?

M in illәr qabaq elә heyvanlar hissәdәn ibarәt xüsusi hәzm sistemi olur.
var idi ki, özlәrini güclü vә Birincisi mәdәnin “işkәmbә” deyilәn ilk
qaniçәn düşmәnlәrindәn qo- qismidir ki, orada bakteriyaların tәsiri
ruya bilmirdilәr. Onlar nә sürәtlә qaçır, altında qıcqırma prosesi başlanır. Sonra
nә dә iti caynaqlara, güclü dişlәrә malik qida “tor” deyilәn ikinci hissәyә düşür vә
olurdular. Get-gedә, tәkamül prosesindә burada ondan tәkrar çeynәmәk üçün rahat
bu heyvanların özünәmәxәsus yemәk tәrzi olan kürәşәkilli paylar әmәlә gәlir.
formalaşdı. Onlar mәcbur idilәr ki, yemi
lәngimәdәn, cәld qapıb udaraq qaçıb Bu kürәciklәr tәkrar ağıza qayıdır,
getsinlәr. Sonra, artıq tam tәhlükәsiz bir haradasa oturub dincәlәn heyvan onları
guşәdә, sakit vәziyyәtdә bayaqdan mәdәyә tәlәsmәdәn çeynәyir. Nәhayәt, hәmin
tәlәsik doldurduqları yemi lәzzәtlә çeynә- kürәciklәr tәzәdәn udulur vә heyvanın
mәk olardı... üçüncü mәdәsinә – “kitabçaya” düşür. Bu-
Gövşәyәn heyvanlar bu gün gördü- radan isә qida “qursağa” yollanır – yemdәki
yümüz vәziyyәtә tәkamül nәticәsindә qidalı maddәlәrin mәnimsәnilmәsi prosesi
düşüblәr. Onların elә adı da bu xüsusiyyәt- dә orada baş verir. Dәvәlәrdә digәr göv-
lәrindәn götürülüb. Diqqәt edin ki, insan şәyәn heyvanlardan fәrqli olaraq, mәdәnin
üçün faydalı olan heyvanların çoxu son bölmәsi yoxdur.
gövşәyәndir – inәk, qoyun, keçi, dәvә,
maral, lama, antilop... İnәklәrin üst dişlәri olmur. Əvәzindә,
Bәs gövşәyәn heyvanlara gövşәmәk onların damağı sәrt örtük kimidir. İnәk
imkanı verәn nәdir? Belә heyvanların 5 otlayanda otu başının yanakı hәrәkәtiylә,
alt dişlәrinin kömәyiylә qırır.
   287   288   289   290   291   292   293   294   295   296   297