Page 243 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 243
nsan orqanizmi 243

Biz niyә yoruluruq?

Y orğunluğu, faktiki olaraq, bir gәzmәyә çıxardı! Mәktәbdәn evә qayıdan
növ zәhәrlәnmә saymaq olar! uşağı da uzanıb yatmağa mәcbur edә
Bәdәnin әzәlәsi işlәyәndә, o, süd bilmәzsәn, çünki onun atılıb-düşmәyә,
turşusu ifraz edir. Əgәr biz yorğun әzәlәdәn oynamağa hәvәsi olur.
süd turşusunu çıxara bilsәk, әzәlәnin
işlәmәk qabiliyyәti o dәqiqә bәrpa olacaq! Sәbәb bundadır ki, әgәr bәdәnin müәy-
Gün әrzindә biz özümüzü süd turşusu yәn hissәsi, mәsәlәn, beyin, gözlәr, әl-
ilә “zәhәrlәyirik”. Əzәlәlәrin işi zamanı ayaqlar yorulubsa, onun iş qabiliyyәtini
orqanizmin istehsal etdiyi digәr maddәlәr bәrpa etmәyin әn yaxşı yolu bәdәnin başqa
dә var. Onlara “yorğunluq toksinlәri” deyi- hissәlәrini aktivlәşdirmәkdir! Əslindә, biz
lir. Qan bu toksinlәri bütün bәdәnә yayır, aktiv hәrәkәtlәrin kömәyiylә dә dincәlә
ona görә dә tәk әzәlәnin özü deyil, hәm bilәrik. Aktivlik tәnәffüsü güclәndirir, qan
dә bütün bәdәn, xüsusilә dә beyin bir daha sürәtlә cәrәyan edir, vәzilәrin fәaliy-
yorğunluq hiss edir. yәti stimullaşır vә nәticәdә orqanizmin
Alimlәr yorğunluq üzәrindә çox maraqlı yorğun hissәsindәki tullantı maddәlәri tez
tәcrübә aparıblar. Bәlli olub ki, iti, әldәn xaric olur. Lakin әgәr siz hәddindәn artıq
düşüb yuxuya gedәnә kimi qaçmağa yorğunsunuzsa, yaxşısı budur, gedib
mәcbur etsәk, sonra da onun qanını başqa yatasınız!
itin bәdәninә köçürsәk, ikinci heyvan o
dәqiqә özünü yorğun hiss edәrәk yuxuya
gedәcәk! Əgәr oyaq olan, yorulmamış itin
qanını yorğunluqdan yatmış itә köçürsәk,
heyvan o dәqiqә yuxudan oyanacaq vә
onda yorğunluqdan әsәr-әlamәt qalmaya-
caq!
Lakin yorğunluq tәkcә kimyәvi deyil,
hәm dә bioloji prosesdir. Biz yorğunluğu-
muzu öz iradәmizlә çıxara bilmәrik, axı
orqanizmin hüceyrәlәrinә dinclik vermәk
lazımdır. “Yorğun” sinir hüceyrәlәrinә
“güc yığmaq” lazımdır, oynaqlara sәrf et-
diyi mayeni bәrpa etmәk lazımdır. Yorğun-
luqdan sonra orqanizmin enerjisinin bәrpası
üçünsә, mütlәq yuxu gәrәkdir.
Lakin dincәlmәk prosesindә çox maraqlı
vә mühüm bir mәqam var. İnsan masa
arxasında neçә saatlıq yorucu fiziki
әmәkdәn sonra, uzanıb dincәlmәyә heç
ehtiyac duymaya da bilәr. O, belә vaxtlarda
dincәlmәk üçün daha böyük hәvәslә
   238   239   240   241   242   243   244   245   246   247   248