Page 10 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 10
Günәş niyә işıq saçır?
Buna inanmaq çәtindir, amma nәticәsindә yaranır. Lakin Günәşin sәthi
gecәlәr işıq saçan bütün ulduzlar artıq yüz milyonlarla ildir ki, belәcә istidir;
da, әslindә gündüz işıq saçan bu qәdәr uzun müddәtdә isә heç bir cisim
Günәşin tam eynisidir. yana bilmәz – yansaydı, mütlәq tükәnәrdi.
Günәş dә bir ulduzdur – Yerә әn yaxın
ulduz. Biz Yer üzündә hәyatın Günәşdәn Alimlәr belә fikirlәşir ki, Günәşin isti
asılı olduğunu yaxşı bilirik. Günәşin istisi vermәsi atom bombasında baş verәn
olmasaydı, Yerdә hәyat yaranmazdı. Gün prosesә bәnzәr bir reaksiyanın nәticәsidir.
işığı olmadan nә yaşıl bitkilәr, nә heyvanlar, Günәş materiyanı enerjiyә çevirir.
nә dә insan olmazdı.
Günәş Yerdәn 172 000 000 kilometr Bu proses yanmadan çox fәrqlәnir. Yan-
mәsafәdә yerlәşir. Onun kütlәsi plane- ma zamanı materiyanın bir forması,
timizin kütlәsindәn 1 300 000 dәfә çoxdur. başqasına çevrilir. Materiyanın enerjiyә
Amma maraqlı olan budur ki, Günәş Yer keçmәsi prosesindә isә çox böyük enerjinin
kimi sәrt kütlә deyil. yaranması üçün minimal miqdarda ma-
Bunu sübut etmәk çox asandır: Günәşin teriya bәs edir. Belәliklә, artıq isbat olunub
sәthindәki temperatur Selsi şkalasıyla ki, 1 milyon tondan artıq qaya süxurunu
6 000 dәrәcәyә çatır. Belә temperaturda әritmәk üçün cәmi 28 qram materiyanın
istәnilәn material – hәm metal, hәm daş әmәlә gәtirdiyi enerji bәs edәr.
qaz halına çevrilir. Elә ona görә dә Günәş
qazdan ibarәt bir kürәdir! Belәliklә, әgәr elm haqlıdırsa, Günәş
Keçmişdә alimlәr belә düşünürdülәr ona görә isti verir ki, orada materiyanın
ki, gün işığı istiliyin yanma prosesinin enerjiyә çevrilmә prosesi daim cәrәyan
edir. Demәli, Günәş kütlәsinin bir faizi
yetir ki, o, 150 milyard il, indiki kimi
qaynar qalsın!
Buna inanmaq çәtindir, amma nәticәsindә yaranır. Lakin Günәşin sәthi
gecәlәr işıq saçan bütün ulduzlar artıq yüz milyonlarla ildir ki, belәcә istidir;
da, әslindә gündüz işıq saçan bu qәdәr uzun müddәtdә isә heç bir cisim
Günәşin tam eynisidir. yana bilmәz – yansaydı, mütlәq tükәnәrdi.
Günәş dә bir ulduzdur – Yerә әn yaxın
ulduz. Biz Yer üzündә hәyatın Günәşdәn Alimlәr belә fikirlәşir ki, Günәşin isti
asılı olduğunu yaxşı bilirik. Günәşin istisi vermәsi atom bombasında baş verәn
olmasaydı, Yerdә hәyat yaranmazdı. Gün prosesә bәnzәr bir reaksiyanın nәticәsidir.
işığı olmadan nә yaşıl bitkilәr, nә heyvanlar, Günәş materiyanı enerjiyә çevirir.
nә dә insan olmazdı.
Günәş Yerdәn 172 000 000 kilometr Bu proses yanmadan çox fәrqlәnir. Yan-
mәsafәdә yerlәşir. Onun kütlәsi plane- ma zamanı materiyanın bir forması,
timizin kütlәsindәn 1 300 000 dәfә çoxdur. başqasına çevrilir. Materiyanın enerjiyә
Amma maraqlı olan budur ki, Günәş Yer keçmәsi prosesindә isә çox böyük enerjinin
kimi sәrt kütlә deyil. yaranması üçün minimal miqdarda ma-
Bunu sübut etmәk çox asandır: Günәşin teriya bәs edir. Belәliklә, artıq isbat olunub
sәthindәki temperatur Selsi şkalasıyla ki, 1 milyon tondan artıq qaya süxurunu
6 000 dәrәcәyә çatır. Belә temperaturda әritmәk üçün cәmi 28 qram materiyanın
istәnilәn material – hәm metal, hәm daş әmәlә gәtirdiyi enerji bәs edәr.
qaz halına çevrilir. Elә ona görә dә Günәş
qazdan ibarәt bir kürәdir! Belәliklә, әgәr elm haqlıdırsa, Günәş
Keçmişdә alimlәr belә düşünürdülәr ona görә isti verir ki, orada materiyanın
ki, gün işığı istiliyin yanma prosesinin enerjiyә çevrilmә prosesi daim cәrәyan
edir. Demәli, Günәş kütlәsinin bir faizi
yetir ki, o, 150 milyard il, indiki kimi
qaynar qalsın!
