Page 8 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 8
Kainat nә boydadır?
İ nsan üçün Kainatın hәqiqi ölçülәrini tikada müşahidә etdiyimiz ulduzların
tәsәvvür etmәk qeyri-mümkündür. hamısı elә “Günәş”dir. Onların arasındakı
Biz nәinki onun böyüklüyündәn mәsafә kilometrlә yox, işıq iliylә ölçülür.
bixәbәrik, üstәlik heç Kainatın real әzәmә- Bu ölçü vahidi ağlasığmaz mәsafәlәri
tini tәsәvvürümüzdә canlandırmaq belә, göstәrmәk üçündür vә bir il әrzindә işıq
idrakımızın imkanları xaricindәdir. şüasının keçә bilәcәyi mәsafәni göstәrir.
Yer planetindәn xәyalәn aralanmağa Bu mәsafә isә 11 000 000 000 000 kilometrә
başlasaq, nisbәtәn anlayarıq ki, Yer kürәsi bәrabәrdir. Ən parlaq vә bizә әn yaxın
Günәş sisteminin xırda bir hissәsidir. Günәş olan ulduz – Sentavr bürcündә yerlәşәn
sisteminin özü isә Günәşlә yanaşı, onun Alfa ulduzu Yerdәn 46 000 000 000 000
әtrafında hәrlәnәn planetlәrdәn, xırda pla- kilometr aralıdadır.
net hesab olunan asteroidlәrdәn, meteorit-
lәrdәn ibarәtdir. Amma gәlin, öz qalaktikamızın ölçülә-
Amma bizә әzәmәtli gәlәn Günәş sis- rini tәsәvvürümüzә gәtirәk. Alimlәr belә
teminin özü dә başqa, “qalaktika” adlandı- hesab edir ki, qalaktikamızın diametri
rılan daha böyük sistemin xırdaca parçasıdır. 100 000 işıq ilindәn artıqdır. Bu isә 100
Qalaktikada milyon-milyon ulduzlar var ki, 000 dәfә 11 000 000 000 000 kilometr
onların çoxu Günәşdәn dә xeyli böyükdür demәkdir. Bunu bilәndәn sonra da tәsәvvür
edin ki, bizim qalaktika da başqa, daha
әzәmәtli sistemin kiçik bir hissәsidir...
Başqa sözlә desәk, Süd Yolunun
sәrhәdlәrindәn kәnarda, yәqin, milyonlarla
qalaktika var. Amma çox mümkün ki,
onların hamısı birlikdә çox nәhәng sistemin
parçasıdır.
Bax, buna görә dә Kainatın
ölçülәrini tam tәsәvvür etmәk
çәtindir. Yeri gәlmişkәn, alimlәr
bu fikirdәdir ki, Kainat daim
genişlәnmәkdәdir. Bu isә o demәk-
dir ki, iki qalaktika arasındakı nә-
hәng mәsafә bir neçә milyard il
әrzindә tәxminәn iki dәfә böyüyür.
vә hәr biri Günәş sisteminә bәnzәr bir planet
sisteminin mәrkәzindә qәrar tutur.
Belәliklә, bizim qәrar tutduğumuz, Süd
Yolu (Samanyolu) adlandırdığımız qalak-
İ nsan üçün Kainatın hәqiqi ölçülәrini tikada müşahidә etdiyimiz ulduzların
tәsәvvür etmәk qeyri-mümkündür. hamısı elә “Günәş”dir. Onların arasındakı
Biz nәinki onun böyüklüyündәn mәsafә kilometrlә yox, işıq iliylә ölçülür.
bixәbәrik, üstәlik heç Kainatın real әzәmә- Bu ölçü vahidi ağlasığmaz mәsafәlәri
tini tәsәvvürümüzdә canlandırmaq belә, göstәrmәk üçündür vә bir il әrzindә işıq
idrakımızın imkanları xaricindәdir. şüasının keçә bilәcәyi mәsafәni göstәrir.
Yer planetindәn xәyalәn aralanmağa Bu mәsafә isә 11 000 000 000 000 kilometrә
başlasaq, nisbәtәn anlayarıq ki, Yer kürәsi bәrabәrdir. Ən parlaq vә bizә әn yaxın
Günәş sisteminin xırda bir hissәsidir. Günәş olan ulduz – Sentavr bürcündә yerlәşәn
sisteminin özü isә Günәşlә yanaşı, onun Alfa ulduzu Yerdәn 46 000 000 000 000
әtrafında hәrlәnәn planetlәrdәn, xırda pla- kilometr aralıdadır.
net hesab olunan asteroidlәrdәn, meteorit-
lәrdәn ibarәtdir. Amma gәlin, öz qalaktikamızın ölçülә-
Amma bizә әzәmәtli gәlәn Günәş sis- rini tәsәvvürümüzә gәtirәk. Alimlәr belә
teminin özü dә başqa, “qalaktika” adlandı- hesab edir ki, qalaktikamızın diametri
rılan daha böyük sistemin xırdaca parçasıdır. 100 000 işıq ilindәn artıqdır. Bu isә 100
Qalaktikada milyon-milyon ulduzlar var ki, 000 dәfә 11 000 000 000 000 kilometr
onların çoxu Günәşdәn dә xeyli böyükdür demәkdir. Bunu bilәndәn sonra da tәsәvvür
edin ki, bizim qalaktika da başqa, daha
әzәmәtli sistemin kiçik bir hissәsidir...
Başqa sözlә desәk, Süd Yolunun
sәrhәdlәrindәn kәnarda, yәqin, milyonlarla
qalaktika var. Amma çox mümkün ki,
onların hamısı birlikdә çox nәhәng sistemin
parçasıdır.
Bax, buna görә dә Kainatın
ölçülәrini tam tәsәvvür etmәk
çәtindir. Yeri gәlmişkәn, alimlәr
bu fikirdәdir ki, Kainat daim
genişlәnmәkdәdir. Bu isә o demәk-
dir ki, iki qalaktika arasındakı nә-
hәng mәsafә bir neçә milyard il
әrzindә tәxminәn iki dәfә böyüyür.
vә hәr biri Günәş sisteminә bәnzәr bir planet
sisteminin mәrkәzindә qәrar tutur.
Belәliklә, bizim qәrar tutduğumuz, Süd
Yolu (Samanyolu) adlandırdığımız qalak-
