Page 192 - Peşəkar aktyorluq dərsləri
P. 192
Mixail Çexov
böyük faydası var vә hәr zaman kömәyinizә gәlәcәk. Bu,
mәsәlәyә ağıl vә mәntiqlә yanaşmaq demәkdir. Hazırda
hansı tamaşalarda rol aldığınızı bilmirәm, amma yara-
dıcılıq problemlәrini birlikdә araşdırmaq, psixoloji ax-
tarışları müşahidә etmәk çox xoşdur. Axı mәn dә sizin
kimi aktyoram vә gündәlik sәhnә hәyatında bir çox
yaradıcılıq problemlәri ilә üzlәşirәm.
Rejissor, stenoqraf vә s. – bunlar yalnız aksessuardır,
aktyor isә teatr demәkdir. Aktyor daim özünün oynamaq
bacarığına arxalanır. Belә olduqda sәnәtdә düzgün yol
seçmiş aktyor hәtta Şekspirin әsәrlәrini dә özünüifadә
üçün bir imkan hesab edir. Biz Şekspirin hansı mәqsәd
güddüyünü, nәyә can atdığını bilmәsәk, onu ifadә edә
bilmәrik. Әks tәqdirdә bu, yalnız özünüifadәdәn ibarәt
olacaq. Müәllifin kimliyindәn asılı olmayaraq, biz hәmişә
özümüzü ifadә edirik. Mәsәlәn, әgәr Bernard Şounu ifadә
etdiyimizi düşünürüksә, sәhvә yol veririk. Biz sәhnәdә
özünüifadә ilә mәşğuluq. Daim fәrdiliyi qoruyub saxla-
yırıq, әks tәqdirdә oynamırıq, necә deyәrlәr, oyuncağa
bәnzәyirik. Әgәr daxilimizdә ştamplar vә digәr xoşagәl-
mәz meyillәr kök salıbsa, bu, artıq teatr deyil. Hәqiqi ak-
tyor sәhnәyә qәdәm basdığı ilk gündәn son nәfәsinәdәk
özünüifadә üsullarını axtarmalıdır.
Dәrk etmәk vacibdir ki, istәnilәn pyesdә özümüzü
192 oynayırıq. Әgәr bu fikir, hәqiqәtәn, dәrk edilibsә, özü-
müzә vә şüurumuza sәrbәstlik verәcәk. Buna inanıb
vәrdiş etsәk, bu fikir şüurda özünә yer etsә, sәrbәstlik
qәlbimizә vә ruhumuza hakim kәsilәcәk. Müxtәlif ölkә-
lәrdә bir çox rejissorlarla tәmasda olmuşam. İnanın, bәzi
rejissorlar bir neçә hәftәlik mәşqlәrdәn sonra aktyorlarla
nә edәcәklәrini bilmirlәr. Rejissorlardan biri aktyorlara
böyük faydası var vә hәr zaman kömәyinizә gәlәcәk. Bu,
mәsәlәyә ağıl vә mәntiqlә yanaşmaq demәkdir. Hazırda
hansı tamaşalarda rol aldığınızı bilmirәm, amma yara-
dıcılıq problemlәrini birlikdә araşdırmaq, psixoloji ax-
tarışları müşahidә etmәk çox xoşdur. Axı mәn dә sizin
kimi aktyoram vә gündәlik sәhnә hәyatında bir çox
yaradıcılıq problemlәri ilә üzlәşirәm.
Rejissor, stenoqraf vә s. – bunlar yalnız aksessuardır,
aktyor isә teatr demәkdir. Aktyor daim özünün oynamaq
bacarığına arxalanır. Belә olduqda sәnәtdә düzgün yol
seçmiş aktyor hәtta Şekspirin әsәrlәrini dә özünüifadә
üçün bir imkan hesab edir. Biz Şekspirin hansı mәqsәd
güddüyünü, nәyә can atdığını bilmәsәk, onu ifadә edә
bilmәrik. Әks tәqdirdә bu, yalnız özünüifadәdәn ibarәt
olacaq. Müәllifin kimliyindәn asılı olmayaraq, biz hәmişә
özümüzü ifadә edirik. Mәsәlәn, әgәr Bernard Şounu ifadә
etdiyimizi düşünürüksә, sәhvә yol veririk. Biz sәhnәdә
özünüifadә ilә mәşğuluq. Daim fәrdiliyi qoruyub saxla-
yırıq, әks tәqdirdә oynamırıq, necә deyәrlәr, oyuncağa
bәnzәyirik. Әgәr daxilimizdә ştamplar vә digәr xoşagәl-
mәz meyillәr kök salıbsa, bu, artıq teatr deyil. Hәqiqi ak-
tyor sәhnәyә qәdәm basdığı ilk gündәn son nәfәsinәdәk
özünüifadә üsullarını axtarmalıdır.
Dәrk etmәk vacibdir ki, istәnilәn pyesdә özümüzü
192 oynayırıq. Әgәr bu fikir, hәqiqәtәn, dәrk edilibsә, özü-
müzә vә şüurumuza sәrbәstlik verәcәk. Buna inanıb
vәrdiş etsәk, bu fikir şüurda özünә yer etsә, sәrbәstlik
qәlbimizә vә ruhumuza hakim kәsilәcәk. Müxtәlif ölkә-
lәrdә bir çox rejissorlarla tәmasda olmuşam. İnanın, bәzi
rejissorlar bir neçә hәftәlik mәşqlәrdәn sonra aktyorlarla
nә edәcәklәrini bilmirlәr. Rejissorlardan biri aktyorlara