Page 168 - Peşəkar aktyorluq dərsləri
P. 168
Mixail Çexov
danışa bilәr, amma ikinci şәxs istәnilәn halda onu din-
lәyәcәk. Hәtta dinlәmәnin tempi sürәtli dә ola bilәr. Ya-
xud siz qarşınızdakı adama adi tempdә qulaq asacaqsınız.
Bu, çox maraqlıdır. Belә ki, istәnilәn halda iki tempdәn
yararlanmaq vә ya onu tәtbiq etmәk imkanı var. Ritm
üzәrindә işә başlayanda aktyor üçün geniş imkanlar açılır.
Bu iş iki vә ya daha çox sәviyyәli ola bilәr.
“Hamlet”dәn sәhnә ilә davam edәk. Bu dәfә bütün
hәrәkәtlәri sürәtlә yerinә yetirin, amma aramla danışın.
Bu kiçik sәhnәdә müxtәlif variantlar mümkündür. Siz
sürәtlә danışıb aramla hәrәkәt edә bilәrsiniz vә sair. Nit-
qin sürәtindәn fәrqli olaraq, hәrәkәt templәrini dәyişmәyi
bacarmaq üçün aşağıdakı çalışmalardan istifadә edin.
Stakkato vә leqatoda hәrәkәtlәr
Stakkatoda bütün hәrәkәtlәr dәqiq vә dәyişmәzdir.
Hazırda bәdәnimiz bizә tabe deyil. Nәsә qeyri-adi bir
hәrәkәt edir vә ona fikir vermirik, lakin sәhnәdә mәlum
olur ki, bәdәnimiz sözә qulaq asmır, tabe olmur, daşa
çevrilib. Onu mәhz bu vәziyyәtdә saxlamağı bacarma-
lıyıq. Әgәr bu bacarığa yiyәlәnib onu cilalaya bilmişiksә,
bu, aktyor ruhuna arzuolunan imkan vә әlverişli mә-
qamlar bәxş edәr. Axı rejissor aktyordan mәnalı oyun
tәlәb edir. İndi isә bunun tam әksinә nәzәr salaq: leqatoda
bütün hәrәkәtlәr aşağı sürәt vә aramla yerinә yetirilir. Bu
168 çalışmada hәmin hәrәkәtlәri göz önündә canlandırın:
hәrәkәtin sürәti aşağıdır, sanki aramla axır vә bütün
bәdәnin nuru bu hәrәkәtdә cәmlәşib. Çalışmada tәkcә
fiziki bәdәni yox, әtrafda baş verәnlәri vә daxildәn gәlәn
hisslәri tәsәvvürdә canlandırmaq daha vacibdir.
Sәhnәdә bir vәziyyәtdәn dәrhal digәrinә, bir hәrә-
kәtdәn başqasına, bir danışıq tәrzindәn digәrinә keçid
danışa bilәr, amma ikinci şәxs istәnilәn halda onu din-
lәyәcәk. Hәtta dinlәmәnin tempi sürәtli dә ola bilәr. Ya-
xud siz qarşınızdakı adama adi tempdә qulaq asacaqsınız.
Bu, çox maraqlıdır. Belә ki, istәnilәn halda iki tempdәn
yararlanmaq vә ya onu tәtbiq etmәk imkanı var. Ritm
üzәrindә işә başlayanda aktyor üçün geniş imkanlar açılır.
Bu iş iki vә ya daha çox sәviyyәli ola bilәr.
“Hamlet”dәn sәhnә ilә davam edәk. Bu dәfә bütün
hәrәkәtlәri sürәtlә yerinә yetirin, amma aramla danışın.
Bu kiçik sәhnәdә müxtәlif variantlar mümkündür. Siz
sürәtlә danışıb aramla hәrәkәt edә bilәrsiniz vә sair. Nit-
qin sürәtindәn fәrqli olaraq, hәrәkәt templәrini dәyişmәyi
bacarmaq üçün aşağıdakı çalışmalardan istifadә edin.
Stakkato vә leqatoda hәrәkәtlәr
Stakkatoda bütün hәrәkәtlәr dәqiq vә dәyişmәzdir.
Hazırda bәdәnimiz bizә tabe deyil. Nәsә qeyri-adi bir
hәrәkәt edir vә ona fikir vermirik, lakin sәhnәdә mәlum
olur ki, bәdәnimiz sözә qulaq asmır, tabe olmur, daşa
çevrilib. Onu mәhz bu vәziyyәtdә saxlamağı bacarma-
lıyıq. Әgәr bu bacarığa yiyәlәnib onu cilalaya bilmişiksә,
bu, aktyor ruhuna arzuolunan imkan vә әlverişli mә-
qamlar bәxş edәr. Axı rejissor aktyordan mәnalı oyun
tәlәb edir. İndi isә bunun tam әksinә nәzәr salaq: leqatoda
bütün hәrәkәtlәr aşağı sürәt vә aramla yerinә yetirilir. Bu
168 çalışmada hәmin hәrәkәtlәri göz önündә canlandırın:
hәrәkәtin sürәti aşağıdır, sanki aramla axır vә bütün
bәdәnin nuru bu hәrәkәtdә cәmlәşib. Çalışmada tәkcә
fiziki bәdәni yox, әtrafda baş verәnlәri vә daxildәn gәlәn
hisslәri tәsәvvürdә canlandırmaq daha vacibdir.
Sәhnәdә bir vәziyyәtdәn dәrhal digәrinә, bir hәrә-
kәtdәn başqasına, bir danışıq tәrzindәn digәrinә keçid
