Page 104 - Peşəkar aktyorluq dərsləri

Mixail Çexov

canlandırın, lakin dәrhal oynamağa cәhd göstәrmәyin. İlk
mühit xaosa vә sәbәbi bilinmәyәn, düşünülmәmiş addı-
ma bәnzәyir.

Dekorasiyalar – mizansәhnәlәr

Sәnәtdә hәr şey mürәkkәb, qarışıq vә dolaşıq görünür.
Bu sәhv fikir ucbatından pyesin dekorasiyası aktyorlarda
abstrakt hisslәr doğurur. Aktyorun dekorasiyanı öz
doğma vә rahat ev şәraiti kimi qәbul etmәsi sevindirici
haldır. Amma hәmişә belә olmur. Ona görә dә qarşıya
sual qoymazdan әvvәl dekorasiyanı әtraflı öyrәnmәk
lazımdır. Mәsәlәn, işıq haradan düşür? Bu tip suallara
cavab tapmaq üçün tәsәvvürdә mühiti dolğun canlan-
dırmaq vacibdir. Bu hissi daim inkişaf etdirmәyin faydası
böyükdür. Yәni işığın haradan düşmәsi, әslindә, mühitin
canlanmasına şәrait yaratmalıdır. Rejissor mizansәhnәni
quranda aktyorların sәrbәst improvizәsinә şәrait yarat-
malıdır.

Rejissor müәyyәn mizansәhnә verәndә sәhnәnin necә
göründüyünü anlamağa çalışmalıdır: 1. Xaotik. 2. Mahnı
ilә birlәşmiş. 3. İntim. İlk replikalara diqqәt yetirin. Ak-
tyorlardan bәzisi artıq sәhnәdә öz yerini tutub, digәrlәri
dә onlara qoşulmağa hazırlaşırlar. Sәhnәdәkilәr sözlәri
104 elә tәlәffüz etmәlidirlәr ki, hamı aydın eşitsin. Sonradan
sәhnәyә çıxanlar isә xaotik, tәlәsik danışmalı vә bununla
da oyundaşlarının diqqәtini yayındırmamalıdırlar. Repli-
kası olmayan personajlar isә bu zaman sәhnәdә hәyә-
canla, cәld hәrәkәt etmәlidirlәr.

Pyesin quruluşunda ilk addımların rezümesi: 1. De-
korasiyanın bütün detalları aktyora yaxşı bәlli olmalı, o,