Page 763 - antologiya - poeziya_175x250_Layout 1
P. 763
Èëyas ßôÿndiyev
... Onlar qәlyanaltı elәyib qurtarandan sonra oğlan qırıntıları qәzetә
büküb zibil qutusuna atdı. Sonra dünәn gәtirib asdıqları qır qazanının altını
yandırdılar. Altmış ilә yaxın idi ki, cәhәnnәm kürәsi kimi, zәbanә çәkib
yanan bu ocaq qocaya tanış idi. Әlli-әlli beş il bundan qabaq o da bu oğlan
kimi kürәyin qulpundan yapışaraq sallanır, әrimәkdә olan qarı bu cür nәşә
ilә qarışdırırdı. O zaman usta Qara da belәcә divarın kölgәsindә oturub
qәlyanını tüstülәdә-tüstülәdә ona, öz cavan şagirdinә baxırdı.
Qoca qırçı, yenә dә vaxtın aldadıcılığı barәdә düşünürdü. Aşağılarda,
şәhәrin gur yerindә akademiyanın yerlәşdiyi böyük binanın qәdim zәrlәri
qızıl kimi parıldayırdı. Bu bina öz incә, şairanә arxitekturası ilә qocanın
gözәl vәtәninin hәr yerindә mәşhur idi.
Düz әlli beş il bundan әvvәl çәrşәnbә günündә usta Qara ilә o, hәmin
binanın damına qır salmağa başlamışdılar. Çәrşәnbә günü. Novruzun
axırıncı çәrşәnbәsi. Onlar gün qalxana qәdәr işlәdilәr. Sonra o gedib xaşxaşlı 187
tәzә çörәk, motal pendiri, vәzәri, göy soğan, bir çaynik dә yaxşı dәmlәnmiş
çay alıb gәtirdi.
Axşam isә usta Qara onu qonaq apardı. Qapılarda tonqallar yanırdı.
Uşaqlar sevinclә qışqıraraq bu tonqalların üstündәn tullanır, göyә rәngli
fişәnglәr buraxırdılar. Usta Qaranın arvadı Gülsüm bacı (Allah ona rәhmәt
elәsin, ustaya layiq adam idi) gәtirib turşuqovurmalı plovu çәkdi. Üçü dә
qırmızı-ağ zolaqları olan döşәkçәlәrin üstündә oturub lәyaqәt vә hörmәtlә
plovu yedilәr. Sonra Gülsüm bacı balaca armudu stәkanlarda çay vә
xüşgәbar gәtirdi... Elә bil ki, bütün bunlar dünәn olmuşdu. Halbuki artıq bu
dünyada nә usta Qara var idi, nә dә Gülsüm bacı.
Oğlan kürәkdәn sallanaraq, pıqhapıq qaynayan qır qazanını qarışdırır,
qoca isә divarın kölgәsindә oturub baxırdı. Oğlanın günәşdәn yanıb mis
kimi qızarmış canlı qollarının tez-tez yumrulanıb qalxan әzәlәlәri, tәr
damlaları yuvarlanan enli kürәyi qocanı fәrәhlәndirirdi: “Qırçılar nәsli
möhkәm nәsildir”.
Qoca qәlyanının külünü yerә çırpdı, tәzәdәn doldurub odladı. Sonra
oğlana dedi:
– Yaxşıdır. Qoy qaynasın. Gәl otur, dincini al.
Oğlan bir-iki dәfә qırı qarışdırandan sonra kürәyi buraxdı, qazandan
geri çәkilib cibindәn yaylıq çıxardı.
Qoca birinci dәfәydi ki, oğlanda bu cür sәliqә ilә yuyulub ütülәnmiş
yaylıq görürdü (oğlanın yaşı sәksәndәn ötmüş nәnәsindәn başqa heç bir kәsi
yox idi). Oğlan yaylıqla boyun-boğazının tәrini silib:
– Mәn, – dedi, – gedim bir stәkan limonad içim...
– Get! – deyә qoca hәvәslә cavab verdi.