Page 278 - "Zəfər və ilğım"

sәhnәlәrdә onlarla qarşılaşmalı olurdum. Filatovun Puşkini-
ni digәrlәrindәn fәrqlәndirәn nәy-di? İlk növbәdә Puşkinin
gözlәri! Bu gözlәrdә nәlәr ifadә olunmurdu?! Digәr ifaçılara
da heç bir iradım yoxdur, ancaq Filatovun oyununa söz ola
bilmәzdi. Onun yaratdığı obraz zәmanәnin ağrı-acısını tә-
cәssüm etdirirdi. Axı ağrı-acı nә vaxt yaranır? Arzu olunanlarla
real hәyatda mövcud olan-
lar üst-üstә düşmәdikdә.
(Bu mәnada, qazanılmış
bütün uğurlara vә nailiy-
yәtlәrә baxmayaraq, hәm
iyirminci, hәm dә iyirmi
birinci әsr “gözü dә, qulağı
da torpağa çevirdi”.) Bu
ağrı Rusiyanın hәr yerindә,
o cümlәdәn, teatrda da
hiss olunurdu. Axı akty-
orlar – zamanın övladları-
dır. Cәmiyyәtdәki bütün
278 m–i insanlar kimi, onların Leonid Filatov, 1980-ci il
hәyatına da sirayәt edir. (Filatovun “İt uşağı” filmindә ol-
duğu kimi.)

Filatovun möhtәşәm oyunu Taqanka Teatrının çiçәklәndiyi
dövrә tәsadüf edirdi. Onun Puşkini nәylә mәşğul olurdu?
Qısaca ifadә etsәk – “indi vә burada” şeir yazmaqla. Odur
ki, onun ifa manerasında improvizasiya çox böyük rol
oynayırdı. (Qeyd etmәk lazımdır ki, “improvizasiya” moti-
vi “Misir gecәlәri”ndә öz pik hәddinә çatır.) Filatov qәribә
bir sintez yaratmışdı – Puşkin dövrünün әbәdiyyәt haqqında
tәsәvvürlәrini bu günün mәnzәrәsinә uyğunlaşdırmışdı.
İstәr-istәmәz, Tütçevin sәtirlәri yada düşür:

…Birdən, Allah bilir, necəsə,
Bir sevinc çulğayar qəlbimizi,