Page 98 - Peşəkar aktyorluq dərsləri
P. 98
Mixail Çexov
ikinci belә varlıq yoxdur. Bütün canlılar, hәtta insana-
bәnzәr meymunlar da üfüqi vәziyyәtdә hәrәkәt edirlәr.
Buna görә dә şaquli vәziyyәtdә gәzәn yeganә varlıq oldu-
ğunuzu dәrk edin. Sonra anlamağa çalışın ki, bu varlığın
baş tәrәfindә yumru bir şey var – bәli, başınız dairәvi for-
madadır. Bu, bәdәndә dairәvi olan yeganә hissәdir. Ar-
dınca dәrk etmәyә çalışın ki, yeriyәndә, uzananda torpağa
toxunursunuz, amma siz torpağa mәxsus deyilsiniz. İndi
torpağa bağlı, әl-ayağı, pәncәsi ilә torpağa toxunan hey-
vanları tәsәvvürdә canlandırın. Mәsәlәn, inәk tamamilә
torpağa bağlıdır. Biz isә, ümumiyyәtlә, istәdiyimiz yerdә
torpağa toxuna bilәrik.
İndi belә bir hәrәkәti yerinә yetirin: sanki torpağa to-
xunursunuz vә dәrhal da geri sıçrayırsınız. Sonra başqa
bir faktı dәrk etmәyә çalışın: heyvan gәzmәk üçün dörd
pәncәsinin hamısından istifadә etmәlidir. İndi isә elә bir
duruş alın ki, guya heyvan kimi dörd pәncә üzәrindә
gәzmәyә hazırlaşırsınız. Hәrәkәti dәyişin. Düşünün ki,
heyvana çevrilmisiniz, әllәrinizi hәrәkәt etdirә bilmir-
siniz. Bu, dәhşәtli hisslәr doğurur! Özünüzü necә ifadә
edә bilәrsiniz? Başınız torpağa tәrәf әyilib. Xәyalınızdakı
heyvanın psixologiyası ilә özünüzün şaquli vәziyyәtdә
gәzә bilmәk, әllәri sәrbәst hәrәkәt etdirmәk bacarığını
tәsәvvürdә birlәşdirin. Bir faktı qiymәtlәndirmәyә borc-
98 luyuq: әllәr fiziki varlığın әn qabarıq ifadә edilmiş
hissәsidir. Lakin müәyyәn mәsәlәlәrdә yanlışlığa yol
veririk: baş vә üz nahiyәsinin әn incә әzәlәlәrini әllәrlә
sәhv salırıq, buna görә dә hisslәri üz cizgilәri, mimi-
kalarla ifadә etmәyә çalışırıq. Bu, çox acınacaqlıdır.
Mәsәlәn, sәhnәdә gülәndә dişlәri göstәrmәyә çalışırıq vә
s. Bütün bunlar ona görә baş verir ki, mimikalarla әllәrin
ikinci belә varlıq yoxdur. Bütün canlılar, hәtta insana-
bәnzәr meymunlar da üfüqi vәziyyәtdә hәrәkәt edirlәr.
Buna görә dә şaquli vәziyyәtdә gәzәn yeganә varlıq oldu-
ğunuzu dәrk edin. Sonra anlamağa çalışın ki, bu varlığın
baş tәrәfindә yumru bir şey var – bәli, başınız dairәvi for-
madadır. Bu, bәdәndә dairәvi olan yeganә hissәdir. Ar-
dınca dәrk etmәyә çalışın ki, yeriyәndә, uzananda torpağa
toxunursunuz, amma siz torpağa mәxsus deyilsiniz. İndi
torpağa bağlı, әl-ayağı, pәncәsi ilә torpağa toxunan hey-
vanları tәsәvvürdә canlandırın. Mәsәlәn, inәk tamamilә
torpağa bağlıdır. Biz isә, ümumiyyәtlә, istәdiyimiz yerdә
torpağa toxuna bilәrik.
İndi belә bir hәrәkәti yerinә yetirin: sanki torpağa to-
xunursunuz vә dәrhal da geri sıçrayırsınız. Sonra başqa
bir faktı dәrk etmәyә çalışın: heyvan gәzmәk üçün dörd
pәncәsinin hamısından istifadә etmәlidir. İndi isә elә bir
duruş alın ki, guya heyvan kimi dörd pәncә üzәrindә
gәzmәyә hazırlaşırsınız. Hәrәkәti dәyişin. Düşünün ki,
heyvana çevrilmisiniz, әllәrinizi hәrәkәt etdirә bilmir-
siniz. Bu, dәhşәtli hisslәr doğurur! Özünüzü necә ifadә
edә bilәrsiniz? Başınız torpağa tәrәf әyilib. Xәyalınızdakı
heyvanın psixologiyası ilә özünüzün şaquli vәziyyәtdә
gәzә bilmәk, әllәri sәrbәst hәrәkәt etdirmәk bacarığını
tәsәvvürdә birlәşdirin. Bir faktı qiymәtlәndirmәyә borc-
98 luyuq: әllәr fiziki varlığın әn qabarıq ifadә edilmiş
hissәsidir. Lakin müәyyәn mәsәlәlәrdә yanlışlığa yol
veririk: baş vә üz nahiyәsinin әn incә әzәlәlәrini әllәrlә
sәhv salırıq, buna görә dә hisslәri üz cizgilәri, mimi-
kalarla ifadә etmәyә çalışırıq. Bu, çox acınacaqlıdır.
Mәsәlәn, sәhnәdә gülәndә dişlәri göstәrmәyә çalışırıq vә
s. Bütün bunlar ona görә baş verir ki, mimikalarla әllәrin