Page 65 - Peşəkar aktyorluq dərsləri
P. 65
bәrsiz adam nәdәn bәhs etdiyimizi әsla anlaya bilmәz, Peşəkar aktyorluq dərsləri
ancaq aktyor tәbiәtimizin qısa vә uzun pauzalara daim
ehtiyacı var. Әgәr bu bacarığa yiyәlәnib onu inkişaf 65
etdirmәyi düşünürüksә, demәli, pauza bayaq sizә söy-
lәdiyim “fәnd”lәrdәn, üsullardan biri anlamına gәlir.
Davam edәk: yenidәn “hә” sözünü deyin, lakin pa-
uzanı qısaldın, görәcәksiniz ki, onun da öz yeri vә mәnası
var. Qısa vә uzun pauzalar arasında fәrqi hiss etmәyә
çalışın. Uzun pauza hәmin an demәk istәdiyimizi, yaxud
göstәrmәk istәdiyimiz hәrәkәti qabarıq nәzәrә çarpdır-
maq üçün çox vacibdir. Bu, sәhnәdә yaşadığımız hәr şeyә
aiddir: sözlәrә, emosiyalara, hәrәkәtlәrә, dialoqlara, tәrәf-
müqabilini dinlәmәyә. Sәhnәyә çıxdığımız andan bu üsul
bizi müşayiәt etmәlidir, digәr cansız üsullar isә
bәdiilikdәn tamamilә uzaqdır.
Sәhnәdә elә anlar olur ki, sözü qәfil kәsmәyә mәcbur
qalırıq, amma elә hәmin dәqiqәlәrdә dә sözsüz oynamaq
mәcburiyyәtindәyik, yәni: “Sözüm ağzımda qaldı, amma
oyunumla tamaşaçıya nә demәk istәdiyimi bildirmә-
liyәm”. Bu cümlәni demәyә cәhd göstәrin: “Siz niyә belә
edirsiniz?” Әvvәlcә bu cümlәni sonadәk deyin vә pa-
uzanı uzadın. Sonra belә deyin: “Siz niyә?..” Vә pauza
verin, yәni ardını demәk istәyirdiniz, ancaq özünüzә görә
yox, tamaşaçıya görә cümlәnizi yarımçıq kәsdiniz.
Tәsәvvür edin, mәn sözü, doğrudan da, yarımçıq
kәsmişәm, amma mәndә elә bir tәәssürat yaranıb ki,
demәk istәdiyimin hamısını çatdırmışam vә sözün, yaxud
cümlәnin ardını sәslәndirmәyә ehtiyac qalmayıb. Sanki
ikinci “mәn” arxamca gәlir, lakin azacıq lәngiyir vә
mәnim demәdiyim sözün qalan hissәsini ikinci “mәn”
deyәcәk. Lazım olan da elә budur. Bir aktyor kimi bunu
ancaq aktyor tәbiәtimizin qısa vә uzun pauzalara daim
ehtiyacı var. Әgәr bu bacarığa yiyәlәnib onu inkişaf 65
etdirmәyi düşünürüksә, demәli, pauza bayaq sizә söy-
lәdiyim “fәnd”lәrdәn, üsullardan biri anlamına gәlir.
Davam edәk: yenidәn “hә” sözünü deyin, lakin pa-
uzanı qısaldın, görәcәksiniz ki, onun da öz yeri vә mәnası
var. Qısa vә uzun pauzalar arasında fәrqi hiss etmәyә
çalışın. Uzun pauza hәmin an demәk istәdiyimizi, yaxud
göstәrmәk istәdiyimiz hәrәkәti qabarıq nәzәrә çarpdır-
maq üçün çox vacibdir. Bu, sәhnәdә yaşadığımız hәr şeyә
aiddir: sözlәrә, emosiyalara, hәrәkәtlәrә, dialoqlara, tәrәf-
müqabilini dinlәmәyә. Sәhnәyә çıxdığımız andan bu üsul
bizi müşayiәt etmәlidir, digәr cansız üsullar isә
bәdiilikdәn tamamilә uzaqdır.
Sәhnәdә elә anlar olur ki, sözü qәfil kәsmәyә mәcbur
qalırıq, amma elә hәmin dәqiqәlәrdә dә sözsüz oynamaq
mәcburiyyәtindәyik, yәni: “Sözüm ağzımda qaldı, amma
oyunumla tamaşaçıya nә demәk istәdiyimi bildirmә-
liyәm”. Bu cümlәni demәyә cәhd göstәrin: “Siz niyә belә
edirsiniz?” Әvvәlcә bu cümlәni sonadәk deyin vә pa-
uzanı uzadın. Sonra belә deyin: “Siz niyә?..” Vә pauza
verin, yәni ardını demәk istәyirdiniz, ancaq özünüzә görә
yox, tamaşaçıya görә cümlәnizi yarımçıq kәsdiniz.
Tәsәvvür edin, mәn sözü, doğrudan da, yarımçıq
kәsmişәm, amma mәndә elә bir tәәssürat yaranıb ki,
demәk istәdiyimin hamısını çatdırmışam vә sözün, yaxud
cümlәnin ardını sәslәndirmәyә ehtiyac qalmayıb. Sanki
ikinci “mәn” arxamca gәlir, lakin azacıq lәngiyir vә
mәnim demәdiyim sözün qalan hissәsini ikinci “mәn”
deyәcәk. Lazım olan da elә budur. Bir aktyor kimi bunu