Page 160 - Peşəkar aktyorluq dərsləri

Mixail Çexov

Personajın psixoloji jesti sahәsindә axtarışlar vә
araşdırmalar aparmaq üçün bütün mümkün vasitәlәrdәn
istifadә etmәk lazımdır. Yolda irәlilәyәn adama diqqәt
yetirsәk, onun hәrәkәt zamanı hansı jestlәr etdiyini
görsәk, bunu psixoloji jestin “qabığı” adlandıra bilәrik.
Personajı sәhnәdә tәsәvvür etmәk – danışanda hansı
sәslәr çıxarır, ümumiyyәtlә, sәsi necәdir, necә gәzir, necә
oturur, pauzanın hansı növündәn istifadә edir vә s. –
lazımdır. Әgәr bütün bunları tәsәvvürümüzdә canlandıra
bilsәk, onda personajın psixoloji jestini anlaya bilәrik.

P.Frey: Mәşğәlәlәrin birindә aktyorun yüngüllük
hissindәn danışmışdıq. Bu hiss aktyor texnikasını elә
yaxşı nәzarәtdә saxlayır ki, hәtta әn faciәli sәhnәdә belә,
aktyor gözlәnilmәdәn hadisәlәrin mәrkәzindәn uzaqlaşıb
nәsә yeni bir oyun göstәrmәyә başlayır. Mәn başqa ide-
yadan istifadә edirdim. Bir rol üzәrindә işlәyirdim, әvvә-
lcә mәnә çox sentimental göründü, özümü sakitlәşdirdim,
düşündüm ki, oyunu mәhz bu tәrzdә quracağam. İşә
başlayanda fikirlәşdim ki, yaratdığım personaja tam
nәzarәt edirәm. Kәnardan öz personajıma göz qoyur,
qarşıya çıxan bütün çәtinliklәrә uğurla sinә gәrirdim. Bir
sözlә, rola girib tamaşaya tam hakim kәsilmişdim. Eyni
zamanda özümü sәrbәst vә mәmnun hiss edirdim. Hәm
dә bütün bunlarda nәzarәt amilinin tәcәssüm olunub-
olunmadığını bilmәk istәyirdim.
160 M.Çexov: Mәnә belә gәlir ki, personajın xarakterinin
birinci variantını oynayanda tamaşaçının gözlәri yaşa-
rırsa, aktyoru mükәmmәl oyuna görә alqışlayırsa, per-
sonajın yeni interpretasiyasını nәzarәtә almağa ehtiyac
yoxdur. Bu, artıq yeni personajın yaranması demәkdir.
Siz personajın hәm birinci, hәm dә ikinci variantına nәza-
rәt edә bilәrsiniz. Lakin mәnә elә gәlir, proses zamanı