Page 9 - "Azərbaycanın enerji siyasəti Qərb mətbuatında"

Àçÿðáàéúàíûí åíåðæè ñèéàñÿòè Ãÿðá ìÿòáóàòûíäà

idi vә yenicә müstәqillik әldә etmiş respublikamızın neft
strategiyasının hәyata keçirilmәsinin başlanğıcı hesab edilir.
Belәliklә, ötәn әsrin әvvәllәrindәn dünyada neft sәnayesinin
paytaxtı kimi tanınan Bakı yenidәn enerji siyasәtinin әsas
mәrkәzlәrindәn birinә çevrildi. “Əsrin müqavilәsi” adı ilә
tarixә düşәn bu beynәlxalq neft layihәsinin dövlәtimizin
müstәqilliyinin qorunub-saxlanması vә möhkәmlәndiril-
mәsindә müstәsna әhәmiyyәti oldu. Xәzәrin Azәrbaycan
sektorundakı neftlә zәngin olan bu üç yatağının (“Azәri”,
“Çıraq”, “Günәşli”) birgә istismarı üçün hökumәtimiz ABŞ,
Rusiya, Böyük Britaniya, Norveç, Türkiyә vә Sәudiyyә
Ərәbistanından on bir neft şirkәti ilә әmәkdaşlığa başladı.
Belәliklә, Azәrbaycan müstәqillik әldә etdikdәn sonra mәhz
“Əsrin müqavilәsi”nin imzalanması ilә, öz daxili vә xarici
siyasәtini dünya birliyi ilә qarşılıqlı faydalı әmәkdaşlıq
әsasında beynәlxalq inteqrasiya proseslәrindә müstәqil
dövlәt kimi iştirak edәrәk hәyata keçirmәk iqtidarında
olduğunu tәsdiqlәdi.

Müstәqilliyin ilk illәrindә bazar iqtisadiyyatına keçid
prosesinin uğurla davam etdirilmәsi ölkә iqtisadiyyatına
xarici investisiyaların cәlb olunmasından çox asılı idi. Buna
görә dә, “Əsrin müqavilәsi” çәrçivәsindә nәzәrdә tutulan
iş planını sürәtlә vә vaxtında icra etmәk üçün neft şirkәtlәrinin
fәaliyyәtini tәnzimlәyәcәk vahid qurumun yaradılması
zәrurәti gündәmә gәlmişdi. “Əsrin müqavilәsi” çәrçivәsindә
әmәkdaşlığın koordinasiyası mәqsәdilә Azәrbaycan
Prezidentinin 2 dekabr 1994-cü il tarixli xüsusi fәrmanı ilә
ABƏŞ (Azәrbaycan Beynәlxalq Əmәliyyat Şirkәti) adlanan
konsorsium yaradıldı.

30 il müddәtinә imzalanan “Əsrin müqavilәsi”
çәrçivәsindә görülәcәk işlәr aşağıdakı kimi planlaşdırılmışdı:
hazırlıq mәrhәlәsi (1994-2001), 1-ci tammiqyaslı işlәnmә
fazası (2001-2002), 2-ci (2002-2004) vә 3-cü tammiqyaslı

9