Page 129 - "Azərbaycanın enerji siyasəti Qərb mətbuatında"
P. 129
Àçÿðáàéúàíûí åíåðæè ñèéàñÿòè Ãÿðá ìÿòáóàòûíäà
Xәzәr dәnizindәn Aralıq dәnizinә qәdәr: Şәrq-Qәrb
enerji dәhlizi reallığa çevrilmәkdәdir1
Zeyno Baran Nikson Mәrkәzindә Beynәlxalq Enerji
vә Tәhlükәsizlik Proqramının direktorudur.
Uzun illәrdәn sonra Şәrq-Qәrb enerji dәhlizi reallığa
çevrilmәkdәdir. Bu dәhliz hәr iki regionun xalqlarına fayda
verәcәk vә Qәrb dünyasının enerji tәhlükәsizliyini tәmin
edәcәk.
Bu hәftә Azәrbaycan prezidenti Heydәr Əliyev “Şәrq-
Qәrb” enerji dәhlizinin iki dayağı – “Bakı-Tiflis-Ceyhan”
neft kәmәri vә “Şahdәniz” qaz kәmәri üzrә işlәrin gedişi
haqqında hesabatı tәqdim etmәk üçün Azәrbaycan, Gür-
cüstan vә Türkiyә rәsmilәrini Vaşinqtonda bir araya gәtirdi.
Onun fikrincә (Vasinqtonda da bir çoxları bu fikirdәdir),
bu iki ixrac boru kәmәrinin Qәrb dünyası üçün strateji
cәhәtdәn әhәmiyyәtli sayılmasının bir neçә sәbәbi vardır.
Əvvәla, Azәrbaycan OPEC-dәn vә Mәrkәzi Asiyadan
kәnar neft mәnbәyidir ki, bu da qlobal enerji tәchizatının
diversifikasiyası üçün әhәmiyyәtlidir. Hazırda Azәrbaycan
neftini Rusiya vә Gürcüstan vasitәsi ilә ixrac edir. 2005-ci
ildәn başlayaraq – Azәrbaycan, Gürcüstan vә Türkiyәdәn
keçәn 2.9 milyard dollar dәyәrindә BTC boru kәmәri
tamamlandıqda – Azәrbaycan gündә 1 milyon bareldәn
artıq neft ixrac edәcәk. Bundan başqa, Azәrbaycan inanır
ki, neftin NATO üzvü olan Türkiyә vasitәsi ilә ixrac edilmәsi
әlavә siyasi vә mühafizә üstünlüyünә sәbәb olacaq.
Amerika Birlәşmiş Ştatları lap әvvәldәn bu iki layihәni
dәstәklәyirdi, çünki o, Rusiyadan keçmәyәn alternativ ixrac
marşrutlarının Azәrbaycan vә Gürcüstana öz müstәqilliklәrini
1 26 Fevral, 2003-cü il
http://nationalinterest.org/article/from-the-caspian-to-the-mediterranean-the-east-
west-energy-corridor-is-becoming-2260
129
Xәzәr dәnizindәn Aralıq dәnizinә qәdәr: Şәrq-Qәrb
enerji dәhlizi reallığa çevrilmәkdәdir1
Zeyno Baran Nikson Mәrkәzindә Beynәlxalq Enerji
vә Tәhlükәsizlik Proqramının direktorudur.
Uzun illәrdәn sonra Şәrq-Qәrb enerji dәhlizi reallığa
çevrilmәkdәdir. Bu dәhliz hәr iki regionun xalqlarına fayda
verәcәk vә Qәrb dünyasının enerji tәhlükәsizliyini tәmin
edәcәk.
Bu hәftә Azәrbaycan prezidenti Heydәr Əliyev “Şәrq-
Qәrb” enerji dәhlizinin iki dayağı – “Bakı-Tiflis-Ceyhan”
neft kәmәri vә “Şahdәniz” qaz kәmәri üzrә işlәrin gedişi
haqqında hesabatı tәqdim etmәk üçün Azәrbaycan, Gür-
cüstan vә Türkiyә rәsmilәrini Vaşinqtonda bir araya gәtirdi.
Onun fikrincә (Vasinqtonda da bir çoxları bu fikirdәdir),
bu iki ixrac boru kәmәrinin Qәrb dünyası üçün strateji
cәhәtdәn әhәmiyyәtli sayılmasının bir neçә sәbәbi vardır.
Əvvәla, Azәrbaycan OPEC-dәn vә Mәrkәzi Asiyadan
kәnar neft mәnbәyidir ki, bu da qlobal enerji tәchizatının
diversifikasiyası üçün әhәmiyyәtlidir. Hazırda Azәrbaycan
neftini Rusiya vә Gürcüstan vasitәsi ilә ixrac edir. 2005-ci
ildәn başlayaraq – Azәrbaycan, Gürcüstan vә Türkiyәdәn
keçәn 2.9 milyard dollar dәyәrindә BTC boru kәmәri
tamamlandıqda – Azәrbaycan gündә 1 milyon bareldәn
artıq neft ixrac edәcәk. Bundan başqa, Azәrbaycan inanır
ki, neftin NATO üzvü olan Türkiyә vasitәsi ilә ixrac edilmәsi
әlavә siyasi vә mühafizә üstünlüyünә sәbәb olacaq.
Amerika Birlәşmiş Ştatları lap әvvәldәn bu iki layihәni
dәstәklәyirdi, çünki o, Rusiyadan keçmәyәn alternativ ixrac
marşrutlarının Azәrbaycan vә Gürcüstana öz müstәqilliklәrini
1 26 Fevral, 2003-cü il
http://nationalinterest.org/article/from-the-caspian-to-the-mediterranean-the-east-
west-energy-corridor-is-becoming-2260
129
