Page 244 - "Azərbaycan ədəbiyyatı antologiyası" (Proza)
P. 244
Azÿrbaycan ÿdÿbiyyatû antologiyasû
zadәnin dediklәrinә heç olmasa nәzakәt naminә arabir “bәli” deyә hay
vermәmәsinә tәәccüblәndi.
Qulaqlıqdan aramsız eşidilәn “du... du... du...” sәsindәn, nәhayәt,
özünә gәlәn Cәbi bildi ki, Hәtәmzadә dәstәyi asıb. O da dәstәyi asdı vә
arvadına bir söz demәdәn gedib tәzәdәn yerindә uzandı. Nigaran qalan
arvadı gәlib çarpayının qırağında әylәşdi.
– Hatәmzadә sәnә nә dedi ki, belә oldun?
Cәbi hirsli-hirsli dedi:
– Zәhәr tuluğundan yaxşı nә gözlәmәk olar?
– Nә dedi axı?
– Yenә seçilib. Quyruğu qapı arasından çıxıb. Gözü ayağının altını gör-
mür. Onu tәbrik elәmişәm, ayrısı olsaydı buna görә mәnә “sağ ol” deyәrdi.
Hatәmzadә mәnimlә elә tonda danışır ki, elә bil hansısa bir cinayәt elә-
244 mişәm. Bu da mәnim yaxşılığımın әvәzi... Balam, bu Hatәmzadә çox
mürәkkәb adamdı. Onu da başa düşmәk olmur.
Cәbinin әli hәr yerdәn üzülmüşdü. Fikirlәşirdi ki, tәbrik teleqramı
Hatәmzadәni bir az yumşaldar. Onun telefonda “dәrviş törәmәsi, nanәcib!”
deyib tәhqir elәmәsi Cәbini cin atına mindirmişdi.
Ac olsa da, Cәbinin boğazından tikә keçmәdi. Әsәbilikdәn dili-dodağı
qurumuşdu, bir stәkan çay içib şәhәrә çıxdı, görsün ki, nә var, nә yox? Ca-
maat plenumdan nә danışır. Yanından neçәsi gәlib-keçsә dә onlarla
salamlaşıb sovuşdu. Bu tanışlardan birini saxlayıb plenumun necә keçmәsini
soruşmaq istәsә dә, çәkindi, düşündü ki, qoy elә bilsinlәr ki, Cәbidәn ötrü
kimin birinci katib olmasının elә bir әhәmiyyәti yoxdur. Yolda orda-burda
üç-dörd nәfәr yığışıb nә barәdәsә danışırdı, baş qoşmadı. Qәzet köşkündәn
tәzә qәzet almaq üçün şәhәr bağının qabağından keçәndә onun Xәlfә
Hatәmzadә ilә münasibәtini bilәn müәllim yoldaşı qabağına çıxdı. O,
hәrarәtlә Cәbinin әlini sıxıb dedi:
– Gözün aydın, Hatәmzadәnin dalından dәydilәr.
Cәbi eşitdiyinә inanmadı.
– Zarafata salma, Alı. Eşidib elәyәn olar, xataya düşәrik.
– Ә... nә zarafat, doğru sözümdü... qoy eşitsinlәr, day nәdәn qorxursan,
Hatәmzadәnin şәlә-şülәsini dalına yüklәyib saldılar yola.
Cәbiyә indi aydın oldu ki, Xәlfә Hatәmzadә nә üçün teleqramını alan
kimi elә qәzәblәnib. Birinci dәfә idi ki, Cәbi sәhv elәmәsinә belә ürәkdәn
sevinirdi: “Nә yerinә düşüb... qoy zalım törәmәsi elә bilsin ki, mәn qәsdәn,
lağla ona belә bir teleqram göndәrmişәm, yanıb tökülsün...”
Sevincdәn südü daşan Cәbi Alını qucaqlayıb marça-marçla öpdü.
zadәnin dediklәrinә heç olmasa nәzakәt naminә arabir “bәli” deyә hay
vermәmәsinә tәәccüblәndi.
Qulaqlıqdan aramsız eşidilәn “du... du... du...” sәsindәn, nәhayәt,
özünә gәlәn Cәbi bildi ki, Hәtәmzadә dәstәyi asıb. O da dәstәyi asdı vә
arvadına bir söz demәdәn gedib tәzәdәn yerindә uzandı. Nigaran qalan
arvadı gәlib çarpayının qırağında әylәşdi.
– Hatәmzadә sәnә nә dedi ki, belә oldun?
Cәbi hirsli-hirsli dedi:
– Zәhәr tuluğundan yaxşı nә gözlәmәk olar?
– Nә dedi axı?
– Yenә seçilib. Quyruğu qapı arasından çıxıb. Gözü ayağının altını gör-
mür. Onu tәbrik elәmişәm, ayrısı olsaydı buna görә mәnә “sağ ol” deyәrdi.
Hatәmzadә mәnimlә elә tonda danışır ki, elә bil hansısa bir cinayәt elә-
244 mişәm. Bu da mәnim yaxşılığımın әvәzi... Balam, bu Hatәmzadә çox
mürәkkәb adamdı. Onu da başa düşmәk olmur.
Cәbinin әli hәr yerdәn üzülmüşdü. Fikirlәşirdi ki, tәbrik teleqramı
Hatәmzadәni bir az yumşaldar. Onun telefonda “dәrviş törәmәsi, nanәcib!”
deyib tәhqir elәmәsi Cәbini cin atına mindirmişdi.
Ac olsa da, Cәbinin boğazından tikә keçmәdi. Әsәbilikdәn dili-dodağı
qurumuşdu, bir stәkan çay içib şәhәrә çıxdı, görsün ki, nә var, nә yox? Ca-
maat plenumdan nә danışır. Yanından neçәsi gәlib-keçsә dә onlarla
salamlaşıb sovuşdu. Bu tanışlardan birini saxlayıb plenumun necә keçmәsini
soruşmaq istәsә dә, çәkindi, düşündü ki, qoy elә bilsinlәr ki, Cәbidәn ötrü
kimin birinci katib olmasının elә bir әhәmiyyәti yoxdur. Yolda orda-burda
üç-dörd nәfәr yığışıb nә barәdәsә danışırdı, baş qoşmadı. Qәzet köşkündәn
tәzә qәzet almaq üçün şәhәr bağının qabağından keçәndә onun Xәlfә
Hatәmzadә ilә münasibәtini bilәn müәllim yoldaşı qabağına çıxdı. O,
hәrarәtlә Cәbinin әlini sıxıb dedi:
– Gözün aydın, Hatәmzadәnin dalından dәydilәr.
Cәbi eşitdiyinә inanmadı.
– Zarafata salma, Alı. Eşidib elәyәn olar, xataya düşәrik.
– Ә... nә zarafat, doğru sözümdü... qoy eşitsinlәr, day nәdәn qorxursan,
Hatәmzadәnin şәlә-şülәsini dalına yüklәyib saldılar yola.
Cәbiyә indi aydın oldu ki, Xәlfә Hatәmzadә nә üçün teleqramını alan
kimi elә qәzәblәnib. Birinci dәfә idi ki, Cәbi sәhv elәmәsinә belә ürәkdәn
sevinirdi: “Nә yerinә düşüb... qoy zalım törәmәsi elә bilsin ki, mәn qәsdәn,
lağla ona belә bir teleqram göndәrmişәm, yanıb tökülsün...”
Sevincdәn südü daşan Cәbi Alını qucaqlayıb marça-marçla öpdü.
