Page 7 - Turk_Edebiyyati_Antologiyasi
P. 7
7
şeirlәrini әruz vәznindә qәlәmә aldıqları dövrdә isә divan
әdәbiyyatı artıq gözdәn düşmüş, tәnqid hәdәfinә çevrilmiş,
bu yöndә ilk addımı da yenilikçi olan Namiq Kamal atmışdı.
Tәnzimat dövründәki türk әdәbiyyatına Qәrbin tәsiri ilә yeni
formalar vә mövzular gәtirildi, “Tәnzimat әdәbiyyatı”,
“Sәrvәti-Fünun әdәbiyyatı”, “Fәcri-Ati әdәbiyyatı”, “milli
әdәbiyyat”, sonra lar isә “beşhecaçılar”, “yeddimәşәl çi l әr”,
“birinci yeniçilәr”, “ikinci yeniçilәr”, “sosiallar”, “ma vi -
çilәr”, “hisarçılar” kimi, o dövrә görә, modern cә rә yanlar
mey d ana çıxdı, Ömәr Seyfәddin, Ali Canip vә Ziya Göyalpın
“Gәnc qәlәmlәr” hәrәkatı әdәbi düşüncәnin yeni lәn -
mәsindә mühüm rol oynadı.
“Milli әdәbiyyat” hәrәkatı dövründә yetişәn bir çox
qәlәm sahiblәri Cümhuriyyәt dövrü türk poeziyasının әsas
simalarından oldular. Turan vә Anadolu ilә bağlı әsәrlәr
nәşr edәn vә heca vәznini daha doğma sayan Faruk Nafiz
Çamlıbel, Orxan Seyfi, Enis Behiç, Yusif Ziya, Ali Canip,
Xalidә Nüsrәt, Rza Tofiq, Ziya Göyalp kimi ustad qәlәm
sahiblәrini öz әtrafında toplamış “Şairlәr dәrnәyi” poetik
düşüncәni yeni lәmәklә, türk tarixinә, türkün islamaqәdәrki
hәyatına, folklora vә mifologiyaya müraciәt etmәklә yanaşı,
türkçülük, islam çılıq vә qәrbçilik ideyasının formalaş -
masında poeziyanın imkan larından yararlanmağa da can
atırdı. Bununla belә, “milli әdәbiyyat” dövründә yaşayıb-
yaratmış qәlәm sahiblәri özlә rindәn әvvәlki nәsillәrdәn
düşüncә sarıdan fәrqlәnsәlәr dә, orijinal yaradıcılıq tәrzi
olan bir neçә sanballı söz adamı istisna olmaqla, әksәriyyәti
öz әdәbi anlayışları sәviyyәsindә әsәrlәr yarada bilmәdilәr.
Forma cәhәtdәn onların yolu nu davam etdirәn, özünә -
mәxsus üslubu ilә seçilәn Əhmәd Hәmdi Tanpınar, Nәcib
Fazil Qısakürәk, Əhmәd Mühib Dranas, xüsusilә dә Nazim
Hikmәt kimi şairlәr isә poetik düşüncәnin üst qatlarına
yüksәlә bildilәr.