Page 839 - antologiya - poeziya_175x250_Layout 1

Èñmayûl Qarayev

– Özәk-mözәyi ki, dana bilmәzsәn?! – deyә, nәhayәt, dillәndi. – Adamı
tanımaq olmazmış. Gündüz kәndin arasında gәzәndә acı alma kimi büzüşәn
çәrçinin bütün bәdәni oynağa gedirdi.
– Ә sәsini kәs, – deyә Mәdәt ona acıqlandı. Mәni it ağzına salarsan.
Hәtәm kürәyi yerlә sürüyә-sürüyә onun yanına gәldi. Mәdәt
barmaqlarını daraq elәyib atın uzun yalının dolaşığını açsa da, ürәyindә
Hәtәmә cavab hazırlayırdı. Bilirdi ki, yaxasını Hәtәmin әlindәn asanlıqla
qurtarmaq mümkün olmayacaqdır.
– Sәn yaman qәlbiqara adamsan ha – deyә Mәdәt incimiş kimi başını
buladı. – Әllaf Zahid tacirbaşı şaban ayında kәndlәrdә qәpirәtiv açmağa qu-
bernatordan rüsxәt alıb. Tacirlәr qәpirәtivә urusca özәk deyirlәr. Qandın?!
Sәn hәrdәn adamın üstünә yamanca qara yaxırsan ha. Bu xasiyyәtin
olmasaydı...
– Bәs arkdaşalar nә demәkdir? Deyirdi: “Gәncәdә, Bәkidә, Şәkidә 263
yatmırlar. Camaatı başa salırlar”.
– Canım qurban olmuş bayaq dediyim Sahibi Zaman var ha, uruslar
adını Lenin qoyduqları?
–Hә.
– Onun әsabәlәridir. Lenin özü ordakı işini qurtarıb gәlәnә kimi onlar
burda Mәhәmmәd hümmәtlәrinin günahını günaha, savabını savaba yazır -
lar ki, o yerin-göyün yiyәsi gәlәndә mәәttәl qalmasın.
Atalar “keçәllәr bic olar, onundan biri gic olar” – deyiblәr. Hәtәm tezcә
inandı. Peşmançılıq, üzürxahlıq ifadәsi ilә utana-utana Mәdәtin üzünә
boylanıb mızıldandı:
– Deyirәm axı, çәrçi hara, belә cәncәlli işlәr hara...
Mәdәt Nağı bәyin üzәngisini basıb şәhәrә, çәrçi qonağını isә mәsә -
lәdәn halı elәyib qonşu kәndә yola salandan sonra Hәtәmlә şәrikli bir
cinayәt işi tutma haqqında çox düşündü. Hәtәmin fikrini hәlәlik dolaşıq
salmışdısa da, vurduğu düyün açılana kimi hәr ehtimala qarşı elә bir kәlәk
qurmalı idi ki, o, nәinki çәrçinin söhbәtlәrini, ümumiyyәtlә, hәr şeyi unudub,
öz canının hayına qalsın. Açanda Mәdәtin әlindә, yumanda ovcunda olsun.
Әlbәttә, bu hәqiqi cinayәt olmamalı, üstü açılanda yeli nә Mәdәti, nә dә
Hәtәmi vurmalı idi. Belә bir möcüzә, xeyli ustalıq tәlәb edirdi. Öz әli ilә
özünә müqәssir donu geydirmәklә bәrabәr, onun qulu olmaqdan qeyri çarәsi
qalmazdı.
Mәdәt nә fikirlәşdisә, “qoy elә olsun, dәvә yaxında otlayıb uzağı
gözlәr” – deyә bir çuval götürüb evdәn çıxdı. Kәndin üst yanındakı Narlı
dәrәyә endi. Tәqribәn bir saatdan sonra dala qayıdıb, Hәtәmin qapısını
döyәndә gecәyarı olardı. Narın yağış yağırdı.