Page 793 - antologiya - poeziya_175x250_Layout 1

Èñmayûl Øûõëû

soyunsa da yarağını çıxartmamışdı. Qoltuqaltıları çiynindә, tüfәngi yanında,
onaçılan qarnının üstündәydi. İlyası görәndә dikәldi, ayaqlarını taxtdan
sallayıb oturdu vә qan sağılmış gözlәrini onun üzünә zillәdi. İlyas bu zәhmli
baxışlardan sarsılmadı, әksinә, sakitlәşdi. Әslinә baxsan ona elә gәlirdi. O
bilmirdi ki, keylәşib. Qulaqları heç nә eşitmir, gözlәri gözlәrinә sancılmış
gözlәrdәn başqa, heç nә görmür, harada olduğunu, kiminlә üz-üzә dayan -
dığını belә ayırd edә bilmirdi.
– Xeyir ola, komsomol, niyә gәlibsәn?
Bu sәs onu ayıltdı. Beyninin uğultusu, qulaqlarının güyültüsü bircә
anda yoxa çıxdı vә qaçağın özü dә elә bil dumandan sıyrılıb bütün aydınlığı
ilә önündә dayandı. İlyas qurumuş dodaqlarını dili ilә islatdı vә düz onun
gözünün içinә baxdı.
– Sәnin üzünә tüpürmәyә.
Bircә an, yalnız bircә an ortalığa sükut çökdü. İlyas elә bil çiyinlәrini
ildırım daşıtәk basıb әzәn yükün altından çıxıb yüngüllәşdi. Ona elә gәldi 217
ki, sinәsi genişlәndi, nәfәsi açıldı. Vә birdәn qan sağılmış gözlәrin sәrt
baxışlarını üzündә hiss etdi. Bu baxışların üzünә sancılması ilә qollarının
daldan qanrılıb burulması bir oldu. Onu sürüyüb bayıra atmaq istәdilәr.
Qaçaq Süleymanın zәhmli, amiranә sәsi eşidildi:
– Buraxın, qoyun sözünü axıracan desin. Niyә mәnim üzümә
tüpürürsәn, bala?
– Ona görә ki, yalançısan, hәr yerdә namusdan danışırsan, amma sәnә
arxalananlar namussuzluq elәyirlәr. Toy günü gәlini nişanlısının әlindәn
almaq istәyirlәr.
Kişini elә bil ilan çaldı. Yerindәn sıçrayıb dik atıldı.
– Kimdi o biqeyrәt?
– Koxalıların Rәşidi.
Qaçaq Süleymanın qaşlarının çatıldı. Üzünün tuklәri biz-biz oldu. İlyas
gördü ki, kişinin geniş sinәsi körük kimi qabarıb endi. Bir xeyli fikirli-fikirli
ortada hәrlәndikdәn sonra taxtın üstünә uzanıb mütәkkәyә dirsәklәndi.
İlyasın sözü onu yaman tutmuşdu. Doğrudan da, onu çöllәrә salan
nәydi? Neçә il idi ki, evindәn-eşiyindәn niyә didәrgin düşmüşdü? Kim idi
onu yuvasından hürküdәn? Süleymanın atası da, özü dә, elә qohum-qar -
daşları da şura hökumәti qurulanda hamıdan çox sevinmişdilәr. Yenicә
ayrılan açılıb, dirçәlmişdilәr. Onların nәsli kasıb dolanmışdı, amma heç
kәsin qabağında әyilmәmişdilәr. Atası hәmişә onlara deyәrdi ki, kişinin bi -
rinci sifәti namusdur.
Gәrәk tәkcә öz namusunu yox, qonum-qonşunun, el-obanın da na-
musunu qoruyasan. Kişi olan başqasının qız-gәlininә xain gözlә baxmaz.
Bu sözlәr uşaqlıqdan onun beyninә hәkk olunmuşdu. Sonra böyüyüb kәndin