Page 249 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 249
nsan orqanizmi 249
Dәri nәdir?
B iz insan bәdәni haqda fikirlәşәndә lәrә dә qida çatmır vә onlar da ölәrәk
ürәyә, qara ciyәrә, yaxud beyinә buynuz qişasına çevrilirlәr.
“orqan” demәyә adәt etmişik.
Onların bәlli funksiyaları var vә bu orqanlar Hәr gün bizim hәyat fәaliyyәtimiz
hәmin funksiyaları yerinә yetirir. Bәs sizin nәticәsindә, üst qatdakı milyardlarla ölü
xәbәriniz varmı ki, dәri dә bәdәnin hüceyrә tökülür. Amma xoşbәxtlikdәn elә
orqanıdır? bir o qәdәr dә yeni hüceyrә yaranır deyә,
Başqa orqanlar dәriyә nisbәtәn daha bizim dәrimiz hәmişә cavan qalır.
az yer tutur, dәri isә bütün bәdәni çox
nazik qat kimi bürüyür vә bir bәdәndәki Dәridә buynuzlaşmış hüceyrәlәrdәn
dәrinin sahәsi 20 000 kvadrat santimetrdir. ibarәt 30 lay var. Elә ki, dәrinin üst qatı
Onun hәr santimetrindәki mürәkkәb struk- dağılıb gedir, onun yerini tutmaq üçün
tur – tәr vәzilәrindәn tutmuş, sinirlәrә altındakı qat daim hazırdır. Biz bütün bu
qәdәr – hәqiqәtәn, fantastikdir. qatlardan heç vaxt istifadә edib onları
Dәri iki tәbәqәdәn ibarәtdir. Onlardan bitirә bilmәrik, çünki lap aşağıda tәzә
biri “korium” adlanan daha qalın, daha qatlar durmadan yaranır. Belәliklә, dәrimizi
dәrin tәbәqәdir ki, onun da üzәrindә nazik lәkәlәrdәn tәmizlәyәrәk onu yenilәmәk
qat – “epidermis” olur. Onlar bir-birinә imkanımız hәmişә var.
ecazkar bir tәrzdә birlәşirlәr. Aşağı qatda
әmici şişciklәr olur ki, onlar yuxarı qatın
içinә yeriyir vә nәticәdә iki qat bir-biriylә
birlәşir.
Bu әmici şişciklәr dәrinin qırışlarında
yerlәşdiyi üçün onun hәr hissәsi özünә-
mәxsus şәklә malik olur. Barmaq izlәrimiz
dә, faktiki olaraq, belә qırışlardan әmәlә
gәlir.
Dәrinin üst qatı, yәni epidermisdә qan
damarları olmur. O artıq ölmüş, buynuz
qişasına çevrilmiş hüceyrәlәrdәn ibarәtdir.
Belә demәk olar ki, insan bәdәni bir növ
“zirehlә” örtülüdür. Bu çox yaxşıdır, çünki
dәrinin buynuzlaşmış qişası bizi qorumağa
kömәk edir. Onun hissiyyatı yoxdur deyә,
ağrını da hiss etmirik. Bu qişaya suyun da
tәsiri yoxdur – o gözәl izolyatordur.
Lakin epidermisin әn aşağı qatları çox
hәssasdır. Onların vәzifәsi ana hüceyrә-
lәrdәn yeni hüceyrәlәr düzәldib yuxarı
itәlәmәkdir. Zaman keçdikcә, bu hüceyrә-
Dәri nәdir?
B iz insan bәdәni haqda fikirlәşәndә lәrә dә qida çatmır vә onlar da ölәrәk
ürәyә, qara ciyәrә, yaxud beyinә buynuz qişasına çevrilirlәr.
“orqan” demәyә adәt etmişik.
Onların bәlli funksiyaları var vә bu orqanlar Hәr gün bizim hәyat fәaliyyәtimiz
hәmin funksiyaları yerinә yetirir. Bәs sizin nәticәsindә, üst qatdakı milyardlarla ölü
xәbәriniz varmı ki, dәri dә bәdәnin hüceyrә tökülür. Amma xoşbәxtlikdәn elә
orqanıdır? bir o qәdәr dә yeni hüceyrә yaranır deyә,
Başqa orqanlar dәriyә nisbәtәn daha bizim dәrimiz hәmişә cavan qalır.
az yer tutur, dәri isә bütün bәdәni çox
nazik qat kimi bürüyür vә bir bәdәndәki Dәridә buynuzlaşmış hüceyrәlәrdәn
dәrinin sahәsi 20 000 kvadrat santimetrdir. ibarәt 30 lay var. Elә ki, dәrinin üst qatı
Onun hәr santimetrindәki mürәkkәb struk- dağılıb gedir, onun yerini tutmaq üçün
tur – tәr vәzilәrindәn tutmuş, sinirlәrә altındakı qat daim hazırdır. Biz bütün bu
qәdәr – hәqiqәtәn, fantastikdir. qatlardan heç vaxt istifadә edib onları
Dәri iki tәbәqәdәn ibarәtdir. Onlardan bitirә bilmәrik, çünki lap aşağıda tәzә
biri “korium” adlanan daha qalın, daha qatlar durmadan yaranır. Belәliklә, dәrimizi
dәrin tәbәqәdir ki, onun da üzәrindә nazik lәkәlәrdәn tәmizlәyәrәk onu yenilәmәk
qat – “epidermis” olur. Onlar bir-birinә imkanımız hәmişә var.
ecazkar bir tәrzdә birlәşirlәr. Aşağı qatda
әmici şişciklәr olur ki, onlar yuxarı qatın
içinә yeriyir vә nәticәdә iki qat bir-biriylә
birlәşir.
Bu әmici şişciklәr dәrinin qırışlarında
yerlәşdiyi üçün onun hәr hissәsi özünә-
mәxsus şәklә malik olur. Barmaq izlәrimiz
dә, faktiki olaraq, belә qırışlardan әmәlә
gәlir.
Dәrinin üst qatı, yәni epidermisdә qan
damarları olmur. O artıq ölmüş, buynuz
qişasına çevrilmiş hüceyrәlәrdәn ibarәtdir.
Belә demәk olar ki, insan bәdәni bir növ
“zirehlә” örtülüdür. Bu çox yaxşıdır, çünki
dәrinin buynuzlaşmış qişası bizi qorumağa
kömәk edir. Onun hissiyyatı yoxdur deyә,
ağrını da hiss etmirik. Bu qişaya suyun da
tәsiri yoxdur – o gözәl izolyatordur.
Lakin epidermisin әn aşağı qatları çox
hәssasdır. Onların vәzifәsi ana hüceyrә-
lәrdәn yeni hüceyrәlәr düzәldib yuxarı
itәlәmәkdir. Zaman keçdikcә, bu hüceyrә-
