Page 78 - Peşəkar aktyorluq dərsləri
P. 78
Mixail Çexov
lüzumsuz vәrdişlәrdәn xilas olmaqla çox şey itirmә-
yәcәksiniz, әksinә, yeni müstәviyә çıxacaqsınız.
– İncә vә fәrdi oyun mәni bir aktyor kimi çox
gözәl, hәm dә cazibәdar edә bilәr, ancaq buna nail
olmağın yollarını müәyyәnlәşdirә bilmirәm. Mühitlә
bağlı improvizәnin ertәsi günü hiss etdim ki, sәhnәdә
çaşbaş qalmışam, bәzi epizodlarda nә edәcәyimi
bilmirdim, açığı, çıxılmaz vәziyyәtә düşmüşdüm.
Söylәdiklәrinizin çoxunu tam dәrk edib tәcrübәdә
tәtbiq edә bilmirәm. İşlәyib-hazırladığınız teatr nәzә-
riyyәsinin alternativi varmı? Yoxsa әl-qolumu sallayıb
gözlәmәliyәm ki, ilham pәrisi nә vaxt gәlib mәni
ağuşuna alacaq?
– Sualınızı anladım. Bizim fәaliyyәtsiz oturub nәyi
isә gözlәmәyә haqqımız vә vaxtımız yoxdur. Bu tenden-
siya gec-tez qorxu vә hәyәcan hissi yaradacaq vә tezliklә
acizliyin mәngәnәsindә boğulacağıq. Hәr şeydәn әvvәl,
nәzәrә alın ki, aktyorluq kimi ali sәnәti seçmişik vә otu-
rub gözlәmәk taleyimizә yazılmayıb. Nümunә kimi
yemәkxanada sәrxoş dәnizçilәrin kef mәclisindәn
yaranan mühiti götürәk. Bu mühit aktyor üçün necә dә
böyük imkanlar açır! Hәtta dәnizçi tәkbaşına oturub şәrab
içsәydi belә, yaranmış mühit aktyora yaradıcılıq poten-
sialını nümayiş etdirmәk üçün kifayәt idi. Yәni siz dә bu
mühitә qoşulub bir qәdәh şәrab içdiyinizi tәsәvvürdә
canlandırsanız, özünüz dә hiss etmәdәn hadisәlәrin
78 axarına düşәcәk vә qarşıya qoyduğunuz mәqsәdә
çatacaqsınız. İlham pәrisini gözlәmәyә ehtiyac yoxdur,
yetәr ki, tәxәyyülü işә salıb sәhnәdә baş verәnlәri
qәlbinizlә duyasınız, ilham pәrisi dә bir göz qırpımında
hüzurunuzda hazır olacaq.
– Bәs hadisәlәrin inkişafı zamanı mühitdә nә baş
verir? Ümumiyyәtlә, aktyor bu inkişafı istәnilәn
lüzumsuz vәrdişlәrdәn xilas olmaqla çox şey itirmә-
yәcәksiniz, әksinә, yeni müstәviyә çıxacaqsınız.
– İncә vә fәrdi oyun mәni bir aktyor kimi çox
gözәl, hәm dә cazibәdar edә bilәr, ancaq buna nail
olmağın yollarını müәyyәnlәşdirә bilmirәm. Mühitlә
bağlı improvizәnin ertәsi günü hiss etdim ki, sәhnәdә
çaşbaş qalmışam, bәzi epizodlarda nә edәcәyimi
bilmirdim, açığı, çıxılmaz vәziyyәtә düşmüşdüm.
Söylәdiklәrinizin çoxunu tam dәrk edib tәcrübәdә
tәtbiq edә bilmirәm. İşlәyib-hazırladığınız teatr nәzә-
riyyәsinin alternativi varmı? Yoxsa әl-qolumu sallayıb
gözlәmәliyәm ki, ilham pәrisi nә vaxt gәlib mәni
ağuşuna alacaq?
– Sualınızı anladım. Bizim fәaliyyәtsiz oturub nәyi
isә gözlәmәyә haqqımız vә vaxtımız yoxdur. Bu tenden-
siya gec-tez qorxu vә hәyәcan hissi yaradacaq vә tezliklә
acizliyin mәngәnәsindә boğulacağıq. Hәr şeydәn әvvәl,
nәzәrә alın ki, aktyorluq kimi ali sәnәti seçmişik vә otu-
rub gözlәmәk taleyimizә yazılmayıb. Nümunә kimi
yemәkxanada sәrxoş dәnizçilәrin kef mәclisindәn
yaranan mühiti götürәk. Bu mühit aktyor üçün necә dә
böyük imkanlar açır! Hәtta dәnizçi tәkbaşına oturub şәrab
içsәydi belә, yaranmış mühit aktyora yaradıcılıq poten-
sialını nümayiş etdirmәk üçün kifayәt idi. Yәni siz dә bu
mühitә qoşulub bir qәdәh şәrab içdiyinizi tәsәvvürdә
canlandırsanız, özünüz dә hiss etmәdәn hadisәlәrin
78 axarına düşәcәk vә qarşıya qoyduğunuz mәqsәdә
çatacaqsınız. İlham pәrisini gözlәmәyә ehtiyac yoxdur,
yetәr ki, tәxәyyülü işә salıb sәhnәdә baş verәnlәri
qәlbinizlә duyasınız, ilham pәrisi dә bir göz qırpımında
hüzurunuzda hazır olacaq.
– Bәs hadisәlәrin inkişafı zamanı mühitdә nә baş
verir? Ümumiyyәtlә, aktyor bu inkişafı istәnilәn