Page 195 - "Azərbaycanın enerji siyasəti Qərb mətbuatında"
P. 195
Àçÿðáàéúàíûí åíåðæè ñèéàñÿòè Ãÿðá ìÿòáóàòûíäà
“Qazprom” şirkәti keçәn ilin dekabr ayından etibarәn
Avropanın cәnubuna doğru boru kәmәri inşasına start
verdi. Hәmin vaxt “Şahdәniz” layihәsinin gәlәcәkdә uğur
qazanacağı barәdә fikirlәr dumanlı tәsir bağışlayırdı: kiçik
hәcmdә hasilat vә dәrin quyuların istismarında yaranan
çәtinliklәr – bütün bunlar, әslindә, Rusiyanın öndә gedәn
qaz şirkәtinә meydan açırdı.
İndi isә Avropa bazarlarında kәskin rәqabәt ab-havası
“Qazprom”u reallıqla üz-üzә qoyur. Reallıq isә belә bir
sual doğurur: sizin 60 milyard kubmetrdәn artıq qazı almaq
niyyәtiniz varmı (“Cәnub axını”nın hәcmi belә hesablanıb)?
Bu yerdә, hәm dә nәzәrә almaq lazımdır ki, 2018-ci ildәn
etibarәn “Şahdәniz” yatağının istismarının ikinci mәrhәlәsi
başlanacaq vә tәdarükün illik hәcmi 25 milyard kubmetrә
çatacaq.
Qiymәt mәsәlәsi prinsipial әhәmiyyәt kәsb edәn
mәsәlәlәrdәndir. Azәrbaycan qazının son qiymәti hәlә
müәyyәn edilmәyib. Lakin onun Rusiya qazından ucuz
olacağı mәlumdur. Sәbәb isә Xәzәr dәnizinin Avropaya
Sibir regionundan daha yaxın olmasıdır.
Azәrbaycan Dövlәt Neft Şirkәtinin prezidenti Rövnәq
Abdullayevә görә, “Şahdәniz” layihәsinin reallaşmasından
әldә edilәcәk gәlir 200 milyard dolları ötüb-keçәcәk. Rusiya
konserni sayәsindә әldә olunacaq milyardların sayının
bundan az olacağını ehtimal etmәk olar, çünki ekspertlәr
“Qazprom”un satışla bağlı çәtinliklәrinin olduğunu
bildirirlәr.
“İnvestkafe”nin şәrhçisi Qriqoriy Birq deyir: ““Şahdәniz”
layihәsinin reallaşması Avropanın qaz tәdarükçülәri dairәsinin
genişlәnmәsinә, bu isә, öz növbәsindә, әsas bazarlarda
“Qazprom”un mövqeyinin zәiflәmәsinә gәtirib çıxaracaq. Digәr
tәrәfdәn isә, “Qazprom”un keçәn il Avropaya 140 milyard
kubmetr qaz ixrac etdiyini vә Avropanın mavi yanacağa olan
195
“Qazprom” şirkәti keçәn ilin dekabr ayından etibarәn
Avropanın cәnubuna doğru boru kәmәri inşasına start
verdi. Hәmin vaxt “Şahdәniz” layihәsinin gәlәcәkdә uğur
qazanacağı barәdә fikirlәr dumanlı tәsir bağışlayırdı: kiçik
hәcmdә hasilat vә dәrin quyuların istismarında yaranan
çәtinliklәr – bütün bunlar, әslindә, Rusiyanın öndә gedәn
qaz şirkәtinә meydan açırdı.
İndi isә Avropa bazarlarında kәskin rәqabәt ab-havası
“Qazprom”u reallıqla üz-üzә qoyur. Reallıq isә belә bir
sual doğurur: sizin 60 milyard kubmetrdәn artıq qazı almaq
niyyәtiniz varmı (“Cәnub axını”nın hәcmi belә hesablanıb)?
Bu yerdә, hәm dә nәzәrә almaq lazımdır ki, 2018-ci ildәn
etibarәn “Şahdәniz” yatağının istismarının ikinci mәrhәlәsi
başlanacaq vә tәdarükün illik hәcmi 25 milyard kubmetrә
çatacaq.
Qiymәt mәsәlәsi prinsipial әhәmiyyәt kәsb edәn
mәsәlәlәrdәndir. Azәrbaycan qazının son qiymәti hәlә
müәyyәn edilmәyib. Lakin onun Rusiya qazından ucuz
olacağı mәlumdur. Sәbәb isә Xәzәr dәnizinin Avropaya
Sibir regionundan daha yaxın olmasıdır.
Azәrbaycan Dövlәt Neft Şirkәtinin prezidenti Rövnәq
Abdullayevә görә, “Şahdәniz” layihәsinin reallaşmasından
әldә edilәcәk gәlir 200 milyard dolları ötüb-keçәcәk. Rusiya
konserni sayәsindә әldә olunacaq milyardların sayının
bundan az olacağını ehtimal etmәk olar, çünki ekspertlәr
“Qazprom”un satışla bağlı çәtinliklәrinin olduğunu
bildirirlәr.
“İnvestkafe”nin şәrhçisi Qriqoriy Birq deyir: ““Şahdәniz”
layihәsinin reallaşması Avropanın qaz tәdarükçülәri dairәsinin
genişlәnmәsinә, bu isә, öz növbәsindә, әsas bazarlarda
“Qazprom”un mövqeyinin zәiflәmәsinә gәtirib çıxaracaq. Digәr
tәrәfdәn isә, “Qazprom”un keçәn il Avropaya 140 milyard
kubmetr qaz ixrac etdiyini vә Avropanın mavi yanacağa olan
195
