Page 15 - "Azərbaycanın enerji siyasəti Qərb mətbuatında"
P. 15
Àçÿðáàéúàíûí åíåðæè ñèéàñÿòè Ãÿðá ìÿòáóàòûíäà
keçir. Layihә üzrә işlәrin yerinә yetirilmәsinә 10 min nәfәrә
yaxın işçi qüvvәsi cәlb olunub. 25 may 2005-ci ildә kәmәrә
vurulmuş ilk neft 28 may 2006-cı ildә Ceyhan limanına
çatmışdır. Hәr iki hadisә layihәyә cәlb olunmuş dövlәt
başçılarının iştirakı ilә beynәlxalq sәviyyәdә tәntәnәli
surәtdә qeyd olunmuşdur. BTC açıq dәnizlәrә çıxışı
asanlaşdırmışdır. Belә ki, Orta Asiyanın neft hasil edәn
dövlәtlәri üçün bu kәmәr Rusiya әrazisindәn keçmәklә
Qara dәnizә çıxan neft kәmәrlәrinә alternativ marşrut
yaratmışdır. Hәm regionun neft istehsalçı-dövlәtlәri, hәm
dә Avropanın neft istehlakçı-dövlәtlәri üçün BTC-nin
әhәmiyyәti ildәn-ilә artmaqdadır.
“Bakı-Tiflis-Ceyhan” neft ixrac boru kәmәri şirkәti (BTC
Co., әmәliyyatçısı BP-dir), 13 sentyabr 2010-сu ildә bir
milyard barel Xәzәr neftini tam tәhlükәsiz şәkildә dünya
bazarlarına ixrac etmişdir. Bir milyardıncı barel Ceyhan
terminalından 1275-ci tanker olan “Nippon Prinses”-ә
yüklәnәrәk, Rotterdama yola salınmışdır. BTC-nin gündәlik
ötürmә gücü hazırda 1,2 milyon bareldir. BTC boru kәmәri
ilә dünya bazarlarına nәql edilәn xam neft, әsasәn, Azәri-
Çıraq-Günәşli (AÇG) vә Şahdәniz yataqlarından gәlir. 2010-
cu ilin iyul ayında yeni nәql sazişi imzalandıqdan sonra,
BTC vasitәsilә Türkmәnistan nefti dә nәql olunur. BTC-
nin, hәmçinin, Qazaxıstandakı Tengiz yatağından neft
hәcmlәrini daşımaq haqqında da sazişlәri var. Bu günәdәk
kәmәr vasitәsilә әn yüksәk gündәlik ixrac göstәricisi 2010-
cu il iyul ayının 21-dә olmuşdur – 1,06 milyon barel. Qeyd
edәk ki, 2006-cı ilin ortalarına qәdәr Azәrbaycan neftinin
dünya bazarlarına ixracı üçün hәr ikisinin ayrı-ayrılıqda
ötürmә qabiliyyәti ildә 5-7 milyon ton olan “Bakı-
Novorossiysk” vә ”Bakı-Supsa” neft boru kәmәrlәrindәn
istifadә olunmuşdur. BTC kәmәri vasitәsi ilә istifadәyә
verildiyi vaxtdan 2006-cı ildә 8,7, 2007-ci ildә 27,5, 2010-cu
15
keçir. Layihә üzrә işlәrin yerinә yetirilmәsinә 10 min nәfәrә
yaxın işçi qüvvәsi cәlb olunub. 25 may 2005-ci ildә kәmәrә
vurulmuş ilk neft 28 may 2006-cı ildә Ceyhan limanına
çatmışdır. Hәr iki hadisә layihәyә cәlb olunmuş dövlәt
başçılarının iştirakı ilә beynәlxalq sәviyyәdә tәntәnәli
surәtdә qeyd olunmuşdur. BTC açıq dәnizlәrә çıxışı
asanlaşdırmışdır. Belә ki, Orta Asiyanın neft hasil edәn
dövlәtlәri üçün bu kәmәr Rusiya әrazisindәn keçmәklә
Qara dәnizә çıxan neft kәmәrlәrinә alternativ marşrut
yaratmışdır. Hәm regionun neft istehsalçı-dövlәtlәri, hәm
dә Avropanın neft istehlakçı-dövlәtlәri üçün BTC-nin
әhәmiyyәti ildәn-ilә artmaqdadır.
“Bakı-Tiflis-Ceyhan” neft ixrac boru kәmәri şirkәti (BTC
Co., әmәliyyatçısı BP-dir), 13 sentyabr 2010-сu ildә bir
milyard barel Xәzәr neftini tam tәhlükәsiz şәkildә dünya
bazarlarına ixrac etmişdir. Bir milyardıncı barel Ceyhan
terminalından 1275-ci tanker olan “Nippon Prinses”-ә
yüklәnәrәk, Rotterdama yola salınmışdır. BTC-nin gündәlik
ötürmә gücü hazırda 1,2 milyon bareldir. BTC boru kәmәri
ilә dünya bazarlarına nәql edilәn xam neft, әsasәn, Azәri-
Çıraq-Günәşli (AÇG) vә Şahdәniz yataqlarından gәlir. 2010-
cu ilin iyul ayında yeni nәql sazişi imzalandıqdan sonra,
BTC vasitәsilә Türkmәnistan nefti dә nәql olunur. BTC-
nin, hәmçinin, Qazaxıstandakı Tengiz yatağından neft
hәcmlәrini daşımaq haqqında da sazişlәri var. Bu günәdәk
kәmәr vasitәsilә әn yüksәk gündәlik ixrac göstәricisi 2010-
cu il iyul ayının 21-dә olmuşdur – 1,06 milyon barel. Qeyd
edәk ki, 2006-cı ilin ortalarına qәdәr Azәrbaycan neftinin
dünya bazarlarına ixracı üçün hәr ikisinin ayrı-ayrılıqda
ötürmә qabiliyyәti ildә 5-7 milyon ton olan “Bakı-
Novorossiysk” vә ”Bakı-Supsa” neft boru kәmәrlәrindәn
istifadә olunmuşdur. BTC kәmәri vasitәsi ilә istifadәyә
verildiyi vaxtdan 2006-cı ildә 8,7, 2007-ci ildә 27,5, 2010-cu
15