Page 111 - "Azərbaycanın enerji siyasəti Qərb mətbuatında"
P. 111
Àçÿðáàéúàíûí åíåðæè ñèéàñÿòè Ãÿðá ìÿòáóàòûíäà
“Şahdәniz” konsorsiumu “Nabukko West” vә “Trans-Adri-
atik” boru kәmәrlәri arasında seçim edәrәk may, yaxud
iyun ayında yekun qәrar qәbul edәcәk.
Əslindә, “Nabukko”ya, tam olaraq, uzun müddәtdәn
sonra reallaşacaq vә saysız-hesabsız problemlәrlә müşayiәt
olunacaq bir layihә kimi baxmaq, “Trans-Adriatik boru
kәmәri”nә isә istәr maliyyә, istәrsә dә siyasi baxımdan
müsbәt don geydirmәk düzgün olmazdı. Mәsәlә bundadır
ki, “TAP”-ın müvәffәqiyyәti hәm Brüssel rәsmilәri, hәm
dә Azәrbaycan hökumәtindәn asılıdır. Layihәyә siyasi don
geyindirmәmәk, demәk olar ki, mümkün deyil. Sәbәb isә
odur ki, Rusiya qazından uzaq duraraq Avropa bazarlarında
Azәrbaycan mavi yanacağının mövqeyinin möhkәmlәn-
dirilmәsinin özü dә siyasi mәna kәsb edir.
Bir-birinә rәqib layihәlәr arasından seçim edәrkәn hәr
qara qәpiyin dalınca düşmәk vacib olsa da, bu, hәlledici
amil sayılmır. “Cәnub Dәhlizi” ARDNŞ-nin dә yer aldığı
“Şahdәniz” konsorsiumunda hәlledici sәsә malik olan
Azәrbaycan üçün geniş mәnada strateji vә siyasi әhәmiyyәt
kәsb edir. Konsorsiuma rәhbәrlik edәn vә geniş neft-qaz
sektorunda әsas yerlәrdәn birini tutan “BP” şirkәti hökumәtin
mövqeyinә hәssas yanaşır.
Rәsmi Bakı texniki sәbәblәrdәn “TAP”la müqayisәdә
“Nabukko”ya daha çox üstünlük verdiyinә dәfәlәrlә eyham
vurub. Lakin sәbәb tәkcә bu deyil. Mәsәlә bundadır ki,
Azәrbaycan tәrәfi “Avropa bazarları” dedikdә, Cәnubi
Avropanı deyil, Mәrkәzi Avropanı nәzәrdә tutur.
“Nabukko West” layihәsinin Rusiya qazının nәqlini
nәzәrdә tutan “Cәnub axını” ilә rәqabәti Azәrbaycanı şimal
qonşusu ilә üzlәşmә hәddinә gәtirsә dә, rәsmi Bakı enerji
mәsәlәlәrindә görәcәyi mәnfi nәticәlәrdәn elә dә narahat
deyil. Əgәr “Nabukko West” layihәsinә üstünlük verilsә,
bu, ümumiyyәtlә, Azәrbaycan hökumәtinin, xüsusilә dә,
111
“Şahdәniz” konsorsiumu “Nabukko West” vә “Trans-Adri-
atik” boru kәmәrlәri arasında seçim edәrәk may, yaxud
iyun ayında yekun qәrar qәbul edәcәk.
Əslindә, “Nabukko”ya, tam olaraq, uzun müddәtdәn
sonra reallaşacaq vә saysız-hesabsız problemlәrlә müşayiәt
olunacaq bir layihә kimi baxmaq, “Trans-Adriatik boru
kәmәri”nә isә istәr maliyyә, istәrsә dә siyasi baxımdan
müsbәt don geydirmәk düzgün olmazdı. Mәsәlә bundadır
ki, “TAP”-ın müvәffәqiyyәti hәm Brüssel rәsmilәri, hәm
dә Azәrbaycan hökumәtindәn asılıdır. Layihәyә siyasi don
geyindirmәmәk, demәk olar ki, mümkün deyil. Sәbәb isә
odur ki, Rusiya qazından uzaq duraraq Avropa bazarlarında
Azәrbaycan mavi yanacağının mövqeyinin möhkәmlәn-
dirilmәsinin özü dә siyasi mәna kәsb edir.
Bir-birinә rәqib layihәlәr arasından seçim edәrkәn hәr
qara qәpiyin dalınca düşmәk vacib olsa da, bu, hәlledici
amil sayılmır. “Cәnub Dәhlizi” ARDNŞ-nin dә yer aldığı
“Şahdәniz” konsorsiumunda hәlledici sәsә malik olan
Azәrbaycan üçün geniş mәnada strateji vә siyasi әhәmiyyәt
kәsb edir. Konsorsiuma rәhbәrlik edәn vә geniş neft-qaz
sektorunda әsas yerlәrdәn birini tutan “BP” şirkәti hökumәtin
mövqeyinә hәssas yanaşır.
Rәsmi Bakı texniki sәbәblәrdәn “TAP”la müqayisәdә
“Nabukko”ya daha çox üstünlük verdiyinә dәfәlәrlә eyham
vurub. Lakin sәbәb tәkcә bu deyil. Mәsәlә bundadır ki,
Azәrbaycan tәrәfi “Avropa bazarları” dedikdә, Cәnubi
Avropanı deyil, Mәrkәzi Avropanı nәzәrdә tutur.
“Nabukko West” layihәsinin Rusiya qazının nәqlini
nәzәrdә tutan “Cәnub axını” ilә rәqabәti Azәrbaycanı şimal
qonşusu ilә üzlәşmә hәddinә gәtirsә dә, rәsmi Bakı enerji
mәsәlәlәrindә görәcәyi mәnfi nәticәlәrdәn elә dә narahat
deyil. Əgәr “Nabukko West” layihәsinә üstünlük verilsә,
bu, ümumiyyәtlә, Azәrbaycan hökumәtinin, xüsusilә dә,
111
