Page 267 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 267
nsan orqanizmi 267

Biz niyә gülürük?

B ir yadınıza salın, elә olub ki, siz yöndәmsiz hәrәkәti (mәsәlәn, adamın
gülmәli nәsә danışasınız, qulaq әlindәn nәsә düşür, yaxud gedәrkәn ayağı
asanlarsa gülmәsin? Bәs heç vaxt sürüşüb yıxılır vә sairә) bizi güldürә bilәr.
gülümsәmәyәn, ya da daim gülәn adamları Bunu belә izah etmәk olar ki, hәmin an
necә, görmüsünüz? Mәsәlә bundadır ki, biz öz üstünlüyümüzü hiss edirik deyә,
biz bәdәnimizdә baş verәn hәr hansı bir bir daxili mәmnuniyyәt yaşayırıq. Gülüş
mexaniki prosesә görә yox, hisslәrimizi dә bizim hәmin hisslәrimizi ifadә edir.
büruzә verәrkәn gülürük. Bu gülüş aşkar Belә gülüş yumordan doğur. Amma gülüş
mәmnuniyyәtdәn dә ola bilәr, kefimizin hәm dә nifrәt ifadә edә bilәr. Belәliklә,
köklüyündәn dә. gülüş bizim hisslәrimizin ifadәsi, әtrafımız-
Düzdür, gülüşün bir “mexaniki” sәbәbi da baş verәn bәzi hadisәlәrә reaksiyamızdır.
dә var – bu qıdıqlanmadır. Qıdıqlanmadan
әmәlә gәlәn gülüş başqa növ gülüşlәrlә
әlaqәsi olmayan bir haldır.
Biz gülәrkәn qeyri-ixtiyari olaraq, öz
hisslәrimizi büruzә veririk. Bu hisslәr
yadınıza xoş bir şeyin düşmәsiylә,
xәyallarımızla, düşüncәlәrimizlә, yaxud
gördüyümüz bir hadisәylә bağlı ola bilәr.
Bәs yaxşı, adamda gülüş reaksiyasını
doğuran nәdir?
Bu sualın cavabını psixoloqlar – insan
davranışını öyrәnәn şәxslәr verir. Alimlәrin
bu barәdә xeyli nәzәriyyәlәr irәli sürmәsinә
rәğmәn, onların heç biri gülmә hadisәsini
tam izah etmir.
Nәzәriyyәlәrdәn biri gülüşü sosial akt
hesab edir. Əgәr siz tәklikdә ekranda
gülmәli bir şeyә baxırsınızsa, çәtin ki,
ucadan gülәsiniz. Lakin dostlarınızın
әhatәsindә eyni hal sizdә böyük reaksiya
doğura bilәr. Ya da başqa bir nümunәni
götürәk. Xeyli adam bir yerdә әylәşib bir-
birinә cürbәcür әhvalatlar danışır. Onlar
tez-tez gülüşürlәr. Siz dә dostlarınızla bir
yerdәsiniz, nә danışdıqlarını eşidirsiniz,
amma elә bil onların dәstәsindәn deyilsiniz
– gülmür, bәlkә heç gülümsәmirsiniz dә.
Biz gülüşün nәdәn yarandığı haqda
ümumi mәlumatlara malikik. Kiminsә
   262   263   264   265   266   267   268   269   270   271   272