Page 258 - "Hər suala bir cavab" (I cild)
P. 258
İnsanın dişlәri necә yaranıb?

M üasir hadisәlәri yaxşı anlamaq üzәrindә ucalan tac vә bu iki hissәni bir-
üçün onların tәkamülünü birindәn ayıran boyun.
öyrәnmәk lazımdır. Siz, yәqin,
heç vaxt dişlәrinizin yaranması barәdә Dişlәr çәnәmizdәn torpaqda ağac kimi
fikirlәşmәmisiniz, elәmi? Heç fәrqinә dә bitmir. Onları dibçәkdәki bitkilәrlә müqa-
varmamısınız, bu mәsәlә yaman maraqlıdır! yisә etmәk daha düzgün olardı. Hәr diş
İnsanın dişlәri transformasiyaya uğramış özünün sümük “dibçәyindә” möhkәm otu-
balıq pullarından başqa bir şey deyil! rur.
Yüz milyon illәr qabaq Yer kürәsindә
yaşayan balıqlar qabarıq pullarla örtülü Bәs diş ona gәrәk olan qida maddәlәrini
idi. Hәmin pulların çәnәlәrә yaxın nahiyәdә necә alır? Sәn demә, ona açıq “kök kanalı”
yerlәşәnlәri ovu tutub saxlamağa, parçala- birlәşir ki, bütün sinirlәr, arteriya vә venalar
mağa kömәk edirdi. Hә a bizim zaman- da ondan keçir. Bu kanallar oradan ağız
larda belә insanın dişlәri ilә köpәk balığının boşluğuna enәrәk özlәriylә bütün zәruri
pulları tәxminәn eyni quruluşa malikdirlәr. maddәlәri daşıyırlar.
Dişin üç әsas hissәsi var: çәnәdәki
xüsusi yuvada yerlәşәn kök; damaq Dişin әsas hissәsi “dentin” adlanan
sümük toxumasından ibarәtdir. Dişlәrin
görünәn hissәlәri isә sәrt mina qatı ilә
örtülüdür.
   253   254   255   256   257   258   259   260   261   262   263